Burimet ujore natyrore ne vendin tone (shfrytezimi i tyre p
680
Projekt ne lenden e Shkences
TEMA:
"Burimet ujore natyrore ne vendin tone (shfrytezimi i tyre per uje te pijshem ,vetite e tyre,perdorimi i tij ne industri dhe per prodhimin e energjise elektrike)"
Shfrytezimi i burimeve ujore
Sbqiperia dhe burimet natyrore ujore
Hidrocentralet e Shqiperise
Shqipëria është vend malor me rreth 450 km vijë bregdetare dhe me rezerva të shumta ujore, shumë lumenj, burime dhe liqene natyrore
Harta e hidrocentraleve në Shqipëri përbëhet nga Kaskada e Drinit, ndërsa shumë shpejtë asaj do ti bashkangjitet ajo e Devollit, Fanit dhe Hidrocentrali i Kalivacit.
- 41.7 miliardë metra kub (BCM) ose 13,300 metra kub (m3 ) për frymë
- rreth 65% sigurohen brenda vendit
- Siperfaqa ujore eshte me e madhe se edhe ajo tokesore
- Burimet me te njohura te ujit te pijshem permendim: uji i Selites, uji i ftohte ne Tepelene, burimi i ujit ne Qafshtame, disa perrenj ne Shen Gjergj (Dajt) etj.
- Ne cezmat tona uji nuk eshte i pijshem
- Mungesa e investimeve ne kanalizime ka bere qe uji te ndotet
Burimi I Qafshtamës
Burimet nentokesore
Burimet siperfaqesore
uji i sipërfaqeve dhe gjendet në lumenj, liqene dhe laguna
Kaskada e Drinit
Kaskada e Devollit
Hidrocentralet e Fierzës, Komanit, Vaut të Dejës dhe Bushatit me kapacitet të prodhimit mbi 1200MW
- rreth 23% të totalit të burimeve të rinovueshme
- të shpërndara mirë në të gjithë vendin
- burimi kryesor i ujit të pijshëm
- 70% e qyteteve kryesore të vendit furnizohen me ujë nga puset nëntokësore
Hidrocentrali i Fierzës shqiptarë ka kapacitete prodhuese 500 MW punon me katër gjeneratorë të kapacitetit 125 MWs dhe rezervat e ujit kapin shifrën 2.7 miliardë m3
- Parashikohet të ketë 362 hidrocentrale
- Hidrocentrali i Banjës e cila do të zë sipërfaqe prej 14 km2 dhe prodhim mbi 65MW
- Hidrocentrali i Moglicës
- Hidrocentrali në Kokël
Hidrocentrali i Komanitme 4 gjeneratorë 150 megavatësh dhe me nivel maksimal të liqenit 176m
Hidrocentrali i Vaut të Dejës po ashtu ka kapacitete të larta prodhuese me 5 gjeneratorë 50 megavatësh arrinë prodhimin vjetorë në 1000 GW ndërsa ai i Bushatit ka kapacitete më të ulëta dhe shërben për furnizimin e zonave pranë hidrocentralit.
- Peisazhi është i famshëm për majat e larta, ajrin e pastër, pishat e buta dhe një pafundësi burimesh ujore
- E vetmja fabrikë në Shqipëri e vendosur në 1.350 metra lartësi mbi nivelin e detit
- Uji Qafshtama jep një sërë efektesh pozitive mbi organizmin si mbajtja e një zemre të fortë e të re, dhëmbë e kocka të forta falë absorbimit të mire të kalçiumit në prani të magnezit, veshka të shëndetshme, një proçes diuretik normal dhe një lëkurë e shkëlqyeshme
Me qellim mbrojtjen e burimeve ujore veprojne keto ligje:
Sipas Stanners et Bourdeau (1995), Shqipëria renditet ndër vendet e para të Evropës përsa i përket sasisë së ujit për frymë të popullsisë.
Kaskada mbi lumin Fan
Hidrocentrali i Kalivacit
Industri e prodhimit te energjise elektrike
Kapaciteti i prodhimit pritet të jetë rreth 95 MW
Rreth 247 liqene natyrore
Mbi 152 lumenj rrjedhin nga juglindja drejt veriperëndimit
Pavarësisht nga bonifikimi për qëllime bujqësore, ekzistojnë ende rreth 15’000 ha sipërfaqe lagunore bregdetare,që shërbejnë si strehë për mbrojtjen,
riprodhimin e shumë gjallesave,ujore me rëndës ekologjike dhe ekonomike
- Do të përbëhet nga 5 hidrocentrale
- Do te prodhoje 131 MW
- Do te mbuloje 7% te konsumit total te vendit
- Në fshatërat e rrethit të Mirditës
- Ligji nr.9115, date 24.7.2003, Per trajtimin e ujerave te ndotur.
- Udhezim nr.3, date 28.7.2004, Per administrimin e ujit te pijshem
- Ligji nr.8102, date 28.3.1996, Per ngritjen e Entit Rregullator te Ujit, qe kontrollon shperndarjen e ujit te pijshem
Shqipëria është ndër vendet me potencial më të lartë për prodhimin e energjisë së rinovueshme në Europë
Fani është ushqyesi kryesor i lumit të Matit, ai është formuar nga Fani i Madh dhe Fani i Vogël të cilët bashkohen afër Rrëshenit. Ujërat e tij përdoren kryesisht për vaditje.
Vetitë fiziko – kimike te ujit
- Uji natyror gjatë rrjedhjes në nëntokën malore pasurohet me një sërë mineralesh dhe elementesh
- Mbetja e Thatë në 180 °C – 99 mg / l
- Konduktiviteti në 20 °C – 164 uS /cm
- Fortësia në ° G – 5.59
- PH në Burim – 7.20
- Magnezi – (Mg ++) - 23.3 g / ml
- Kalciumi –( Ca++) -1.60 mg/l
- Natriumi – (Na+) -1.30 mg/l
- Nitratet (No 3) 0.16 mg/l
- Bikarbonatet ( HCO3) 129.62 mg/l
Qeveria e Shqipërisë ofron për Investitorët potencial në Sektorin e Energjisë së Rinovueshme lehtësirat e mëposhtme:
• Tarifa avantazhuese të blerjes së energjisë për Hidrocentralet e Vegjël;
• Përmirësim të legjislacionit në Sektorin e Energjisë
Shqipëria ka potencial të lartë në energjinë hidrike:
• Kapaciteti total i instaluar 1,878 MW;
• Potencial i mundshëm për Instalim 4,500 MW;
• Fuqia mesatare e prodhimit 4.2 TWh;
• Fuqia potenciale prodhuese vjetore 16-18 TWh;
• Vetëm 35% e potencialit të energjisë hidrike është i shfrytëzuar.