Artan Veteriner Fakültesi Sayısının Veteriner Hekimliği Eğit

Artan Veteriner Fakültesi Sayısının Veteriner Hekimliği Eğitimine Etkileri: Akademisyenlerin Gözü İle

Volkan Serhat ÖZEN*, Prof. Dr. Rahşan ÖZEN**

*Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 23119, Elazığ, Merkez.

**Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı, 23119, Elazığ, Merkez.

Türk Tarihinde Veteriner Hekimliği

Kaynaklar

1- Babadan oğula, usta çırak ilişkisi

2- 1842 ilk askeri veteriner okulu

3- 1889 yılında ilk sivil veteriner okulu

4- 1920 yılında iki okul birleşip "Baytar Mekteb-i Alisi" açılıyor

5- 1933 yılında bu okul Ankara'ya taşınıyor.

6- 1948'de Ankara Üniversitesine bağlı bir Fakülte olarak eğitime devam ediyor.

6- 1970'de Fırat, 1972'de İstanbul, 1978'de Uludağ Üniversitelerinde Veteriner Fakülteleri açılıyor.

7- 2014 yılı itibari ile 28 veteriner fakültesi mevcut

• Anonim 1. Türk Veteriner Hekimliği Kurultayı Ön Rapor. Veteriner Hekimler
• Anonim 2. Türk Veteriner Hekimliği Kurultayı Komisyon Raporları. Medisan Yayınevi Ltd. Şti., Ankara, 2002.
• Anonim 3. Türk Veteriner Hekimliği Kurultayı Komisyon Raporları. Türk
• Dodurka T (2008). Yeni Veteriner Fakülteleri Açılmasın! http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:xB-bB_hb2-EJ:www.abveteriner.org/dosyalar/yenifakulte.doc+&cd=2&hl=tr&ct=clnk&gl=trErişim tarihi: 30.12.2014.
• Özen, R. Özen, A. (2006); Veterinary education in Turkey. JVME, 33, 187-196, 2006. Veteriner Hekimleri Birliği, Ankara, 2010.
• Özen, A., Doğan, Ö., Başağaç Gül, RT., Özkul, T, Yüksel, E., (2012); Türkiye’de Veteriner Hekimliği Üzerine Araştırmalar: I. Veteriner Hekimliği Eğitim Öğretimi; Kafkas Üni. Vet. Fak. Derg. 18(4):605-611, 2012
• Yalçın ÖF (2013); Türkiye’de Klinisyen Veteriner Hekimlerin Türk Veteriner Hekimliği Eğitimine Bakış Açıları, Bitirme Tezi, Elazığ, 2013.
• Yerlikaya H. (2008) Artan Fakülte Sayısı ve Veteriner Hekimliği Üzerine Etkileri. In, Yaşar A, Yiğit A, İzmirli S (Eds): II. Ulusal Veteriner Hekimliği Tarihi ve Mesleki Etik Sempozyumu Bildiriler Kitabı. ME-SA Digital Kopyalama Merkezi, s. 201-204, Konya, 2008

Teşekkürler

Sabrınız ve beni dinlediğiniz için teşekkür ederim.

Türkiye'deki Veteriner Fakülteleri*

Sonuç

Katılımcıların Veteriner fakültesi sayısının fazla olması ile ilgili doğacak sorunlara ve yeni fakülte açılmaması için yapılabilecek çözümlere ait görüşleri

Kırıkkale Üniversitesi 1998

Atatürk Üniversitesi 2000

Ondokuz Mayıs Üniversitesi 2003

Balıkesir Üniversitesi 2011

Cumhuriyet Üniversitesi 2011

Bingöl Üniversitesi 2013

Aksaray Üniversitesi 2014

Namık Kemal Üniversitesi 2014

Siirt Üniversitesi 2014

Hitit Üniversitesi Kuruluş Kararı Çıkmış

Çukurova Üniversitesi Kuruluş Kararı Çıkmış

Pamukkale Üniversitesi Başvuru Aşamasında

Ege Üniversitesi Başvuru Aşamasında

Sonuç olarak; bu çalışmada, akademisyen veteriner hekimlerin Türkiye’de veteriner hekimliği eğitiminin genel olarak ve yeni açılan fakültelerde yetersiz olduğu ve öğretim elemanı yetersizliği konusunu vurguladıkları; veteriner fakültesi sayısının gelecekte mesleki eğitime ve veteriner hekimliği mesleği üzerine olumsuz etkileri olacağı, artan veteriner fakültesi sayısının siyasi irade dolaysıyla artışının engellenemeyeceği ancak yeni açılacak fakültelerin kapatılabileceği ve öğrenci sayılarının azaltılması gerektiği sonuçlarına ulaşıldı.

Ankara Üniversitesi 1842

Fırat Üniversitesi 1970

İstanbul Üniversitesi 1972

Uludağ Üniversitesi 1978

Selçuk Üniversitesi 1982

Yüzüncü Yıl Üniversitesi 1982

Kafkas Üniversitesi 1985

Dicle Üniversitesi 1993

Adnan Menderes Üniversitesi 1993

Erciyes Üniversitesi 1995

Harran Üniversitesi 1995

Akdeniz Üniversitesi 1996

Kocatepe Üniversitesi 1997

Mustafa Kemal Üniversitesi 1998

Tartışma

*Eğitim öğretime başlama tarihleri

Akademisyenlerin “Veteriner fakültesi sayısının fazla olması ile ilgili doğacak sorunlara ve yeni fakülte açılmaması için yapılabilecek çözümlere ait görüşleri”ne verdikleri yanıtlara göre, büyük oranda yeni fakülte açılması tamamen siyasi kararlar olduğundan pek bir şey yapamayacaklarını söyledikleri görülmüştür. Bu yanıt Birinci Türk Veteriner Hekimliği Kurultayı Ön Raporunda (1998) “yeni fakültelerin açılması konusunda, populist ve politik yaklaşımlar devam ettiği sürece fakülte ve dolaysıyla mezun sayılarının gereksinimlerin çok üstünde olması da kaçınılmazdır” ibaresiyle de uyuşmaktadır. Katılımcıların bu soruya verdikleri yeni açılan fakültelerin kapatılması, fakülte öğrenci sayılarının azaltılması, fakültelerin altyapılarının güçlendirilmesi vb önerilerin gerek Türk Veteriner Hekimliği Kurultayları (1998, 2002 ve 2010) gerekse konu ile ilgili diğer çalışmalarla (Dodurka, 2008; Özen ve ark, 2012) benzerlik göstermesi katılımcıların bu konularda duyarlılıklarının bir göstergesi olarak kabul edilebilir.

Tartışma

Katılımcıların “Kaç adet veteriner fakültesi olduğunu biliyor musunuz? Sayı yeterli mi? Az mı? Fazla mı? Neden?” sorusuna verdikleri yanıtlara göre hiçbir katılımcının Türkiye’de şu an mevcut fakülte sayısını bilemedikleri anlaşılmıştır. Katılımcıların çok yüksek oranda Fakülte sayısını çok fazla buldukları görülmektedir. Sayı hakkında bilgisi olmayan üç katılımcı bulunmaktadır. Sayıyı takip edemediğini söyleyen ve yeterli bulan birer katılımcı bulunmaktadır. Bu durum, katılımcıların son yıllarda hızla açılan fakülte sayısının fazlalığı gereği bunları takip edemediklerini göstermektedir. Ayrıca Yalçın’ın (2013)’nın çalışmasında yeni açılan fakülte sayılarının fazlalığından şikayet eden klinisyen hekimlerin görüşleriyle de paralel olduğu söylenebilir. Özen ve ark (2012) çalışmasında fakülte sayısının fazlalığını sorun olarak kamu, özel sektör ve hem kamu hem de özel sektörde çalışan veteriner hekimler sorun olarak görürken, öğrencilerin bunu sorun olarak bildirmemelerinin de ilgi çekici bir ayrıntı olduğu ileri sürülebilir.

Türkiye’de veteriner fakültesi sayısının fazlalığı gelecekteki mesleki eğitime ve mesleğimiz üzerine etkileri nasıl olur?

Gereç ve Yöntem

Çalışmanın gerçekleştirilebilmesi için öncelikle Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesinde Temel Bilimler, Klinik Öncesi Bilimler, Klinik Bilimler, Zootekni ve Hayvan Besleme, Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Bölümlerinde görev yapan toplam 18 akademisyen veteriner hekimden 15-19 Aralık 2014 tarihleri arası görüşme için randevu alınmış ve yüzyüze görüşmeler yapılmıştır. Görüşme esnasında ses kayıt cihazı kullanılmıştır.

Çalışmanın evrenini, Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesinde çalışan akademisyen veteriner hekimler oluşturdu. Ayrıca konu ile ilgili ulaşılabilen kitap, makale, raporlardan da faydalanıldı. Kaynak taraması kaynak taraması Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji anabilimdalı kütüphanesinden, Fırat Üniversitesi Merkez Kütüphanesinden ve internetten yapıldı.

Araştırma probleminin doğası gereği nitel özellik taşıyan bu çalışmada nitel araştırma desenlerinden olgu bilim kullanılmıştır.

Kaç adet veteriner fakültesi olduğunu biliyor musunuz? Sayı yeterli mi? Az mı? Fazla mı? Neden?

Katılımcıların Türkiye’deki Veteriner Hekimliği Eğitimi hakkındaki görüşleri

Katılımcıların Demografik Bilgileri

Katılımcılara yöneltilen üçüncü soruda "Türkiye’de veteriner fakültesi sayısının fazlalığı gelecekteki mesleki eğitime ve mesleğimiz üzerine etkileri nasıl olur?" soruldu. Elde edilen bulgular incelendiğinde katılımcıların büyük oranda gelecekte eğitime etkisi olumsuz olacağını bildirmişlerdir. Ayrıca, şu anda bile eğitim kalitesinin düşük olduğu, piyasadaki (!) veteriner hekimler mesleğimizi çok iyi şekilde icra edemedikleri, meslek saygınlığının düşeceği, mesleğin toplum içindeki algısının geriye gidilebileceği, çok sayıda veteriner fakültesi olması hayvancılık için iyi görünse de öğrenciler kalitesiz veteriner hekim olarak mezun olduğundan mutlaka dezavantajlı olacağı gibi bir takım bildirimlerde bulunmuşlardır. Elde edilen bu bulgular Yerlikaya’ (2008)nın veteriner hekim sayısındaki artışın veteriner hekimlerin hizmet kalitesini de etkileyeceği ve yeterli donanıma sahip olmayan veteriner hekimlerin yöneteceği insan ve hayvan sağlığı hizmetlerinin, hayvancılık etkinliklerinde başarılı hedeflere ulaşmayı engelleyeceği düşüncesini de doğrular niteliktedir. Bununla birlikte fakülte sayısının fazlalığının, veteriner hekimliği eğitiminin kalitesi üzerindeki olumsuz sonuçlarına ilişkin öngörüleri içeren sınırlı sayıdaki çalışmayla (Özen ve Özen, 2006; Dodurka, 2008; Yerlikaya, 2008; Özen ve ark, 2012) da örtüşmektedir.

"

Tartışma

Katılımcılara yöneltilen “Türkiye’deki veteriner hekimliği eğitimi hakkındaki görüşleri”ne verdikleri yanıtlar incelendiğinde, genel olarak eğitimin yetersizliği, öğretim elemanı yetersizliği, yeni açılan fakültelerde eğitim yetersizliğinin ön plana çıktığı görülmektedir. Bu sonuçların, gerek Özen ve ark (2012) çalışmasında katılımcıların “veteriner hekimliği eğiminin zayıf yanları”na verdikleri yanıtlar gerekse Yalçın’ın (2013) klinisyen veteriner hekimlerin “ Türkiye’deki veteriner fakültelerindeki mevcut eğitimin olumsuz yönleri”ne verdikleri yanıtlarla örtüştüğü görülmektedir.

Sorularınız?