Rrezet Rentgen

Falenderime

Për realizimin e këtij punimi do të donim të shprehnim falenderime të sinqerta për mbështetjen dhe për kontributin e çmuar që na ofruan, shumë bashkëpunëtorëve dhe njerëzve të dashur.

Së pari dëshirojmë të shprehim mirënjohjen më të madhe dhe të falenderojmë familjarët tanë për suportin e pakushtëzuar dhe për ndihmën e madhe që na kanë ofruar për realizimin e këtij punimi.

Gjithashtu një falenderim të veçantë ka edhe mësuesja jonë e lëndës së “Fizikës”, Elida Parruca e cila gjithmonë ka qenë e pakursyer në këshilla e kontribute dhe me vërejtjet e sugjerimet e saj ka bërë të mundur që ky punim të realizohet më së miri.

Por falenderime meritojnë edhe stafi pedagogjik i Gjimnazit “Skënderbeu” Krujë, ku ne vazhdojmë studimet në klasën e 11 (njëmbëdhjetë).

Punoi : Klasa XId, Grupi III Pranoi : Elida Parruca

Rrezet Rentgen

Qëllimi i këtij projekti është njohja dhe ballafaqimi i nxënësve me vetitë e rrezeve rentgen. Nxënësit do të njohin vetitë pozitive por edhe ato negative të përdorimit të rrezeve rentgen. Gjithashtu ata do të mësojnë se kur është e nevojshme përdorimi i rrezeve rentgen.

Qëllimi :

Synimi :

Synimi i këtij projekti është evidentimi i përparsive që sjell përdorimi i rrezeve rentgen në mjeksi në ekzaminimin e sëmundjeve dhe dëmtimeve të ndryshme.

Rrezet rentgen u zbuluan rastësisht! Vilhelm Rentgen i zbuloi duke bërë eksperimente rrezatimi me rreze katode (elektrone me ngarkesë negative ). Gjatë këtyre eksperimenteve , ka vërejtur se rrezet kalojnë nëpër letrën e zezë të patejdukshme dhe tabela pas saj ka bërë dritë. Hulumtimet e mëtejshme dhe studimet e këtij procesi kanë çuar në zbulimin e rrezeve rentgen.

Rreziqet nga ekspozimi i rrezeve X

Problemi është se rrezet X janë një formë e rrezatimit jonizues. Kur drita normale godet një atom,ajo nuk mund ta ndryshojë atomin në asnjë mënyrë të konsiderueshme.Por kur një rreze X godet një atom,ajo mund të godas elektronet jashtë atomit për të krijuar një jon, një atom elektrikisht të ngarkuar. Elektronet e lira pastaj përplasen me atome të tjera për të krijuar më shumë jone.Një jon i ngarkuar elektrikisht mund të çojë në reagime të panatyrshme kimike brenda qelizave. Ndër të tjera, mund të thyejë zinxhirët e ADN-së ose ADN-ja do të zhvillojë një mutacion.Kanceri mund të jetë shkaktuar nga dëmtimi i ADN-së. Dëmtimi i ADN ndodh edhe pa praninë e rrezatimit dhe kjo mund të jetë arsyeja që një nga të katër njerëzit do të zhvillojë një kancer të këtij lloji. Qelizat normale kanë mekanizma që riparojnë këtë dëm gjenetik. Në qoftë se dëmi nuk është identifikuar ose nëse shkalla e dëmtimit është shumë e lartë për mekanizmat e riparimit, kjo mund të rezultojë në një kancer që është duke u formuar. Kështu, ekziston një lidhje mes rrezatimit me dozë të lartë dhe kancerit. Kanceret e shkaktuara nga rrezatimi janë biologjikisht të njëjta në krahasim me kanceret që ndodhin natyrshëm.

Rrezet janë një nga metodat më të zakonshme të përdorura në fushën e mjekësisë për të bërë diagnozën në lidhje me kockat dhe nyjet. Ajo është gjithashtu një nga metodat më pak të shtrenjta Por gjithmonë frika nga efektet e dëmshme të radiografisë për shkak të ekspozimit ndaj rrezatimit është e pranishme. Megjithatë, përvoja ka provuar se përfitimet nga radiografitë i tejkalojnë rreziqet që lidhen me të.

Përfitimet nga rrezet X qëndrojnë te :

* Lehtësia e diagnozës

Rrezet X janë metodë e thjeshtë dhe e lehtë për të diagnostikuar çështjet e eshtrave.Ato nuk janë përdorur vetëm për diagnostifikimin e kockave por edhe për dhëmbët. Kjo i ndihmon personelit mjekësor që shpejt dhe saktë te diagnostifikojë thyerje ose prishje në eshtra, apo sëmundjeve të tjera periodontale, infeksionet në eshtra, lunga,cista, anomalitë e zhvillimit, dhe lloje të caktuara të tumoreve.

* Disponueshmëria e lehtë

Pajisjet me rreze X janë relativisht të lira dhe zakonisht në dispozicion në dhomat emergjente,qendra ambulatore të kujdesit,zyre te doktorëve,shtëpi pleqsh, etj duke e bërë atë të lehte për t'iu qasur dhe në dispozicion për pacientët dhe mjekët.Ajo është gjithashtu në dispozicion si njësi portative në spitale,salla operacioni dhe njësitë e kujdesit intensiv ose emergjencës.

* Diagnostifikim i shpejtë

Imazhi me rreze X është një proces i shpejtë dhe i thjeshtë duke e bërë atë shumë të dobishëm gjatë trajtimeve emergjente. Ajo i mundëson një mjeku të diagnostikojë një pacient me lehtë dhe më shpejtë duke kërkuar brenda trupave të tyre në mënyrën më pak invazive.

* Më pak të shtrenjtë

Rrezet X janë metodat diagnostikuese më pak të shtrenjta kur krahasohen me teknika të tjera të imazhit të tilla si MRI (rezonanca magnetike) apo CT (tumorografi e kompjuterizuar). Megjithatë, rrezet X japin detaje të mjaftueshme dhe informata të nevojshme për diagnozën e menjëhershme dhe në shumicën e rasteve ajo gjithashtu bëhet e mjaftueshme për trajtimin e duhur, duke e bërë atë më të popullarizuar dhe të dobishme.

* Ekspozimi i rrezatimit të përkohshëm

Doza efektive e rrezatimit varet nga pjesa e trupit që duhet të fotografohet. Dhe për çfarëdo doze,rrezatimi nuk mbetet në trupin e pacientit pas veprimit të rrezeve X. Për shembull, doza e radiografisë për kurriz është 1.5 MSV, e cila është e barabartë me sasinë e rrezatimit të sfondit që një person do të ekspozonte për 6 muaj.

* S'ka efekte anësore

Rrezet X nuk janë të njohura për efekte anësore.Avancimet në teknologji e kanë çuar zhvillimin e pajisjeve me rreze X që sigurojnë filtrimin vendimtar dhe teknikat e kontrollit për të reduktuar apo humbur rrezatimin e përhapur.Kjo siguron që ato pjesë të trupit që nuk janë duke u fotografuar nuk janë të ekspozuar ndaj rrezatimit.