omgang en beleving van dementerende
Fase van dementie
Inhoud
4 fase
dementie:
- 4 elementen van beleven
- Uitleg 4 fase dementie
- bedreigde ik
- verdwaalde ik
- verborgen ik
- verzonken ik
- interactief vragen spel
Algemene tips:
Fase 1:
"De bedreigde ik"
Fase 4
"De verzonken ik"
Ik- beleving is bedreigend, faalangst
Bedlegerig, foetushouding
De dementerende ……
- heeft met name last van geheugen- en denkstoornis
- houdt vaak de schijn opdat alles normaal is
- is vaak erg oplettend en achterdochtig.
- heeft veel behoefte aan oriëntatiepunten en routine.
- kan over het algemeen nog goed communiceren.
De dementerende…
- verkeerd in het laatste stadium van dementie
- heeft geen of nauwelijks meer contact met zijn omgeving, contact voornamelijk via zintuigen
- heeft geen doelgericht gedrag meer, leeft geheel vanuit primaire behoefte.
- is vaak bedlegerig, is ontspannen maar kan ook contracturen vormen.
Omgangtips:
- Praat over het verleden
- Wees prothetisch
- goed verwoorden
- Niet confronteren
- Heb aandacht voor persoonlijke problemen
- Geef de kans gevoelens te uiten
- Gebruik humor
Omgangstips:
- Gebruik de zintuigen om contact te maken bv. muziek, een bepaalde geur en aanrakingen.
- Gebruik alle momenten om het contact zo aangenaam mogelijk te maken.
- Spreek op zachte, koesterende en rustgevende manier, de inhoud van het spreken doet er minder toe
Fase 2
"De verdwaalde ik"
Fase 3
"De verborgen ik"
- Ga in op hun beleving.
- Door de juiste prikkels en contact te maken verschuild de dementerende zich minder in zijn schulp
- Altijd blijven zoeken naar mogelijkheden
- Alles serieus nemen
- Je verdiepen in de spanningsvelden van die persoon.
- Wees bewust in welke fase die persoon zich bevind.
- Luister oprecht
4 elementen van beleven
claimend en zoekend gedrag
De dementerende….
- is vaak gedesoriënteerd in tijd, plaats en/of persoon.
- komt vaak “zoekend” over, heeft behoefte aan houvast.
- is zoekende naar geborgenheid en veiligheid.
- laat zijn emoties leiden door primaire behoefte als,
liefde, eten, drinken en seksualiteit. Uitingen worden minder geremd.
- kan zich moeilijk concentreren.
de dementerende….
- wil prikkels ervaren d.m.v. plukken, kloppen, roepen ed om zijn gevoel/emotie te uiten
- wil ervaren dat ze er nog zijn
- verdwijnt in een tijdloze innerlijke wereld, en zal vanuit zichzelf weinig contact maken met de omgeving.
- reageert sterk op prikkels vanuit zijn omgeving.
- krijgt steeds meer moeite met lopen.
Omgangstips:
- Biedt houvast door vertrouwde activiteiten
- Maak contact door middel van oogcontact of door zacht aan te raken
- Maak contact op letterlijk dezelfde hoogte
- Spreek langzaam en duidelijk, gebruik eenvoudige woorden, korte zinnen
- Wees positief, glimlach, geef complimenten en aanmoediging
- wees bewust dat hun verhaal waarheid is
- benoem het gevoel wat je ziet
Omgangstips:
- Maakt regelmatig korte momenten van contact
- Spreek cliënten met hun (koos) naam aan.
- Let goed op kleine signalen zoals gezichtsuitdrukking, beweging, lichaamshouding.
- Zorg voor rustige, sfeervolle omgeving.
- Ze hebben jou nodig om hun identiteit te ervaren, bv muziek en aanraken, jij helpt de dementerende zich te uiten
- Ga in hun beleving mee
De ontwikkeling van de mens
- zintuiglijke ontwikkeling
- psychomotorische ontwikkeling
- emotionele ontwikkeling
- cognitieve ontwikkeling
De interactie
We schetsen een situatie en jullie moeten de juiste fase raden:
Situatie 4
Situatie 1
mw loopt schuifelend door de kamer, met grote ogen, kijkt boos om haar heen. Tijdens het lopen zoekt ze steun bij alles waar ze langs loopt.
Mw zit in een rolstoel, tikt met haar handen regelmatig op de tafel, roept geregeld “zuster, zuster!!” terwijl je in de buurt bent.
Bedankt voor jullie aandacht.
Vragen?
Het verhaal van Kees
Situatie 2
Situatie 3
Mw ligt op bed, is angstig aan het roepen dat ze zich alleen voelt. Foto’s geven haar herkenning.
Mw ligt op bed, met opgetrokken knieën, kijkt omhoog, maakt geen oogcontact, maar reageert soms nog wel.
Bij welke fase hoort bij “zoekend reageren” ?