Дүгнэлт
Соёлын геополитик нь соёлын элементүүдээр улс оронд нөлөөлөх бодлого юм.
- Солбицон салаавчилсан талбар - Xил залгаа хэд хэдэн улсууд өрсөлддөг орон зай юм.Тийм орон зайд орос ба орос хэлтэн ард түмнүүд голлосон.ТУХН-д сайн дураар ороогүй хуучин ЗХУ-ын ихэнх нутаг дэвсгэр хамрагддаг.
- Нэлэнхүй талбар - Үндэстний нийтлэгийг хяналтанд орших тасралтгүй орон зай.
- Геополитикийн тулгуур цэг - Hутаг нь аль нэг улсын хянадаг нэлэнхүй талбарын гадна орших боловч энэ нутаг дэвсгарийн харилцаа холбоог өөр улсууд хянадаг.
- Метаполе - Нэгэн зэрэг хэд хэдэн улс орон эзэмшиж буй орон зай.Энэ эзэмшилт нь ямагт гадны геополитикийн шахалтан доор болж байдаг.
Улс буюу улсуудын холбооны хянаж буй орон зайг ямагт геополитикийн талбар гэж нэрлэдэг. Геополитикч К.В.плешаков төсөөтэй талбаруудад ийм ангилал санал болгосон.
- Эндемик талбар - Улс удаан хугацаагаар хянадаг орон зай.Энэ нутаг дэвсгарт тухайн үндэстний нийтлэгийг хөршүүд нь мэддэг.
- Хил орчмын талбар - Tухайн улсын хяналтанд оршдог боловч хүн ам,эдийн засаг,улстөрийн эзэмшилт дутмаг нутаг юм.Хил залгаа улс заримдаа эдгээр нутаг дэвсгэрт хамаарагдахыг эрмэлздэг боловч бүгд түүнийг өөрийнх шигээ үздэггүй.
- Шведийн эрдэмтэд Рудольф Челлен (1864-1922) шинжлэх ухаанд анх “геополитик”гэсэн ойлголтыг оруулж ирсэн.
- Геополитик улсыг тогтвортой хувиршгүй байнгын зүйл биш,харин динамик хөдөлгөөнд ордог амьд зүйл гэж үздэг.Ийм хандлагыг Германы онолч (Фридрих Ратцель 1844-1904) санал болгосон.
- Энэ ухааныг тэр “Улс орныг газарзүйн биет буюу орон зайн үзэгдэл гэж үзэх сургааль”гэж тодорхойлсон. Геополитик нь дэлхийн улс төрийн үйл явдлуудын харилцааны тухай шинжлэх ухаан.Тэр газарзүйн суурин дээр,ялангуяа орон зай дахь улс төрийн биет ба түүний бүтцийн тухай судалдаг улстөрийн газарзүйд тулгуурлана.
Геополитик нь газарзүйн байршил улс төр, олон улсын харилцаанд үзүүлэх нөлөөг судалдаг шинжлэх ухааны салбар юм.
Олон судлаачид геополитикийг улсын стратегийн чадавхид их нөлөө үзүүлдэг,хоорондоо харилцан нөлөөлдөг,газарзүй,түүх,улс төрийн ба бусад хүчин зүйлсийг цогцолбороор судалдаг гэж үздэг.
Соёлын газарзvй- Geopolitics