Industria e kimise organike
Kimia organike ne kerkimet shkencore dhe indusri
Industria e kimies organike zhvillohej pak nga pak ne laboratorin e shkencave te fakulteteve nje shtytje te veqant i dha asaj fabrikimi i gazit te ndricimit.Kerkimet eksperimentale gradualisht synojne kryesisht drejt problemeve te biokimis
Hermann Emil Fischer
Në 1875 Fischer zbuloi fenilhydrazine duke punuar në Stassburg me von Baeyer. [10] (Ky kompleks do të luante një rol kritik në hulumtimet e mëvonshme të Fischer mbi sheqernat.) Ndërsa ishte në Mynih, Fischer vazhdoi të punonte në hydrazines
Puna, megjithatë, në të cilën mbështetet kryesisht Fischer, ishte studimet e tij për purinat dhe sheqernat. Kjo vepër, e kryer ndërmjet viteve 1882 dhe 1906, tregoi se substanca të ndryshme, pak të njohura në atë kohë, si adenina, xanthina, substanca bimore, kafeinë dhe guanine..
Kimia organike ne kerkimet shkencore dhe indusri
Albhert Kosel solli perparime te rendsishme ne fushen e kimise se berthamave qelizore, ai mund te vecoje nga acidet nukleinen ne pankreas.
Emil Fisher u mor me studimin e glucideve dhe polipeptideve makromolekulare si dhe glukozidet e tanineve dhe likerineve.
E. Abderalden realizoi sintezen e polipeptideve qe kan veprime optike.
Fillimi I ketij shekulli nisi me zbulim interesant ne fushen e kimis organike M.Gomberg (1866-1947)arriti , duke perjashtuar kryesisht oksigjenin, te pegadis trifenilmetilin, si nje radikal I lir te karboboni trevalent . Gjate percaktimit te mases molekurale dhe njihet si themeluesi i kimisë radikale.
F. Planet arriti te zbuloj radikalin e lire organik me te vogel –metilin (CH)3
A. Harden dhe V.J. Jung studiuan me themel procesin e fermentimit te sheqereve. Ne lengun e majes ata munden te ndanin perbersit proteinor (me ndihmen e dijalizes)dhe krijuan nocjoni apoenizim ose apoferment (komponime proteinike) dhe koenzim ose koferment .Kto te fundit ne perjashtim te proteinave ,jan shpesh vitamina dhe luajn rol kyesor ne veprimtarin spesifike te enzimeve.
Friedlieb Ferdinand Runge
Runge (1795-1867, profesor ne Breslau, pataj inxhinjer kimist ne Oranienburg, prane Berlinit), bente eksperimente sistematike per pordorimin praktik te mbeturinave te katranit ne fabriken kimike te Oranienburgut. Ai mund te vecoj nga katrani mjafte lende me vlere te madhe, si pirlonin, kinolneinen, acidin rozolik, fenolin, si dhe nje lende bazike, qe ai e quajti cianol per shkak te ngjyrosjes se tij te lehte ne blu. Kjo lend ishte e ngjashme <<kristalinin>>.Runge kishte pergaditur nje ngjyrosje te kaltert, nga veprimi I gelceres se kloruar me anilinen, si dhe nje ngjyrosje te zi nepermjet oksidimit te anilines me bikromat te potastit.
Baze e industries kimike eshte pergaditja e acidit sulfuric H2SO4. Industi tjeter eshte pergaditja e Na2CO3 nga Jeblank. Me vone procesi Jeblank u zevendesua me procesin Jolev, pastaj u zhvillia industria e silikateve ku u prodhua qelqi i forte dhe qelqi i bute. Hofman kreu studime te ndryshme per kimine minerale si dhe shkroi nje traktat te shkelqyer te kimise minerale
Imrete Selmani
Sinteza e tetrafenilmetan
Gomberg ishte i pari që sintetizoi me sukses tetrafenilmetan. Kjo u krye me dekompozimin termik të 1-fenil-2-tritil diazenës