"Αξιοποίηση των wikis στην εκπαίδευση. Προτάσεις για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση"
Τμήμα Α1 : Αλεξίου Χριστίνα, Βελούτσου Βενετία, Χατζέλλη Μαριάνθη-Ταξιαρχούλα
- Σύμφωνα με την κοινωνική θεωρία του Vygotsky, το web 2.0 μπορεί να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό μέσο που δίνει σε μία κοινότητα να δημιουργήσει συλλογικά νόημα και αξία.
- Τα διαδραστικά και δυναμικά εξελισσόμενα περιβάλλοντα προσφέρουν μεγάλες δυνατότητες για εκπαιδευτική διαδικτυακή συνεργασία.
- Οι χρήστες δεν χρειάζεται να γνωρίζουν τεχνικές λεπτομέρειες ή πολύπλοκες γλώσσες προγραμματισμού.
Πλεονεκτήματα μπορούν να θεωρηθούν τα παρακάτω:
- Κάθε χρήστης μπορεί να συμμετέχει στη σύνταξη-διόρθωση του περιεχομένου.
- Υπάρχει ευκολία στην εκμάθηση και στη χρήση.
- Γίνεται εξοικονόμηση χρόνου στην έκδοση και την ανανέωση του περιεχομένου.
- Υπάρχει δυνατότητα συνεργασίας στο ίδιο έργο πολλών ανθρώπων που δεν βρίσκονται φυσικά κοντά.
- Το λογισμικό κρατάει στοιχεία για κάθε τροποποίηση που γίνεται και η επαναφορά σε προηγούμενες εκδόσεις αποτελεί απλή διαδικασία.
- Διευρύνει την πρόσβαση στις διαδικτυακές εκδόσεις ακόμα και για χρήστες με περιορισμένες τεχνολογικές γνώσεις.
- Το wiki δεν έχει προκαθορισμένη δομή με αποτέλεσμα να είναι ένα ευέλικτο εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μεγάλο εύρος εφαρμογών.
- Υπάρχει μεγάλη ποικιλία από ανοικτού κώδικα λογισμικό για δημιουργία εφαρμογών wiki.
- Ο διαχειριστής μπορεί εύκολα να ιχνηλατήσει τις παρεμβάσεις των μελών του στο wiki παρακολουθώντας έτσι τη γνωστική τους εξέλιξη.
Μειονεκτήματα μπορούν να θεωρηθούν τα εξής:
- Ο καθένας μπορεί να τροποποιήσει το περιεχόμενο. Αυτό μπορεί να αποτελεί υπερβολική ελευθερία για κάποιες εφαρμογές, αλλά υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης της πρόσβασης που έχουν οι χρήστες στο περιεχόμενο.
- Το wiki είναι ευάλωτο στο spam και τον βανδαλισμό αν δεν γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις και χειρισμοί προστασίας. Ως αντίδοτο όμως υπάρχουν εύκολοι τρόποι επαναφοράς μιας σελίδας καθώς και ο περιορισμός της πρόσβασης μόνο σε εγγεγραμμένους στη σελίδα χρήστες, ελαχιστοποιεί τον βανδαλισμό.
- Η ευελιξία της δομής ενός wiki μπορεί να σημαίνει ότι η πληροφορία μπορεί να γίνει ανοργάνωτη. Όσο μεγαλώνει το μέγεθος ενός wiki, η κοινότητα σχεδιάζει και διαχειρίζεται τη δομή του συλλογικά και δεν υπακούουν όλοι τ ην βασική δομή ή τις οδηγίες του διαχειριστή σχετικά με την οργάνωση.
Προβλήματα των wikis
Η τελείως ανοικτή φιλοσοφία των περισσότερων wikis, όπου επιτρέπεται στον καθένα να τροποποιεί το περιεχόμενο, δεν εξασφαλίζει ότι όλοι οι συντάκτες έχουν καλές προθέσεις.
Ο βανδαλισμός αποτελεί σταθερό πρόβλημα για όλα τα wikis. Ωστόσο κάποιες πηγές υπερβάλουν σχετικά με τον κίνδυνο του βανδαλισμού.
Παιδαγωγική αξία των wikis
- Τα wikis μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την υλοποίηση διαθεματικών και διεπιστημονικών δραστηριοτήτων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τα wikis μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο σύνδεσης διαφορετικών διδακτικών αντικειμένων και εκπαιδευτικών ως μέσο κατασκευής και απόκτησης γνώσης. Όπως προαναφέρθηκε και παραπάνω μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο για τα σχέδια δράσης (project).
- Η κύρια παιδαγωγική θεωρία που χρησιμοποιείται κατά την είσοδο των wikis στη εκπαιδευτική κοινότητα είναι αυτή του εποικοδομισμού (κονστρουκτιβισμός). Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή η μάθηση είναι μια δυναμική διαδικασία κατά την οποία ο ρόλος του μαθητή είναι ενεργητικός, αφού οικοδομεί, μέσα από ατομικές διεργασίες, τη νέα γνώση πάνω στην προϋπάρχουσα γνώση με τις εκπαιδευτικές συνθήκες.
- Άλλη παιδαγωγική θεωρία που βρίσκει εφαρμογή κατά την χρήση των wikis είναι αυτή του κοινωνικού εποικοδομισμού αφού οι μαθητές εργάζονται και αλληλεπιδρούν με ομαδικό τρόπο. Ταυτόχρονα εφαρμόζονται οι αρχές της ενεργού μάθησης με την δραστηριοποίηση των μαθητών. Αυτή η δραστηριοποίηση βοηθά τους μαθητές να αποκτήσουν γνωστικές, κοινωνικές, συναισθηματικές, ακαδημαϊκές και μεταγνωστικές δεξιοτήτες.
Εκπαιδευτικές προτάσεις – εφαρμογή
Έχουν υπάρξει κάποιες εφαρμογές των wikis στη σχολική τάξη για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση οι οποίες έχουν λειτουργήσει και λειτουργούν με επιτυχία και με πολύ θετικά αποτελέσματα.
Ορισμένες από αυτές είναι:
- Κοινή συγγραφή οδηγιών για μαθήματα με συλλογή ιδεών από κάθε εκπαιδευτικό που θέλει να μοιραστεί τις πρακτικές του με συναδέλφους.
- Δημιουργήθηκαν «προστατευμένα» wiki για τους καθηγητές που διδάσκουν το μάθημα Πληροφορικής στο Γυμνάσιο και την Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον της Γ’ Γ.Ε.Λ. Συμμετέχουν εκπαιδευτικοί Πληροφορικής του Βόρειου Αιγαίου κ αι του νομού Δωδεκανήσων.
- Κοινή συμπλήρωση αίτησης για το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Commenius. Η αίτηση συμπληρώθηκε με τη συμμετοχή σχολείων από 9 διαφορετικές Ευρωπαϊκές χώρες.
- Συνεργασία τριών συναδέλφων από διαφορετικά μέρη της Ελλάδας για τη συγγραφή επιστημονικού άρθρου.
- Το http://www.filologos.gr/wiki ασχολείται με τα μαθήματα της ιστορίας (ιστορία του αρχαίου κόσμου).
- Το http://tcinbiology.wikidot.com/start φαίνεται να έχει αρκετά φιλόδοξα σχέδια. Είναι όμως και αρκετά φιλικό σε χρήστες που δεν είναι εξοικειωμένοι με τα wikis.
Συμπεράσματα- Σύνοψη
Τα wikis αποτελούν βασικό μέσο προώθησης της δημοκρατίας, εφόσον το περιεχόμενο εξελίσσεται από όλους. Παράλληλα, εξελίσσεται και ο επιστημονικός τρόπος σκέψης, αφού η επιστήμη δεν παραμένει στάσιμη. Σ’ αυτό συνεισφέρουν πολλοί επιστήμονες που ασχολούνται με το αντικείμενο. Η χρήση των wikis ως διδακτικό εργαλείο προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα στον εκπαιδευτικό τομέα.
Τεχνικά είναι απλό εργαλείο, δηλαδή δεν απαιτεί από τους χρήστες προχωρημένες γνώσεις, ενώ το αποτέλεσμα υπάρχει στον παγκόσμιο ιστό με εύκολη δυνατότητα πρόσβασης από όλους. Διαθέτει κοινωνικό χαρακτήρα, αφού οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες, μαθαίνουν να συνεισφέρουν για το κοινό καλό, σεβόμενοι την αρχή της συνεργατικής εμπιστοσύνης.
Με τη χρήση των wikis στην εκπαίδευση ενισχύεται η συμμετοχή όλων των μαθητών στις δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας, εκμεταλλευόμενοι τις ικανότητες και δεξιότητες του καθενός και ενισχύοντας την αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση τους.
Επομένως, οι εκπαιδευτικοί πρέπει να γνωρίσουν το συγκεκριμένο εργαλείο καθώς και τις δυνατότητες που παρέχει για να το εντάξουν και το αξιοποιήσουν με σωστό τρόπο στην εκπαιδευτική πράξη.
- Οι υπηρεσίες blogs, wikis και ομάδες συζήτησης του web 2.0 αποτελούν καθημερινή απασχόληση της πλειοψηφίας των μαθητών, οι οποίοι τα αξιοποιούν ως πηγές συλλογής πληροφοριών και ως μέσα προσωπικής έκφρασης και επικοινωνίας με τους συνομήλικους τους.
- Ο σχεδιασμός των wikis είναι με τέτοιο τρόπο φτιαγμένος, έτσι ώστε να δίνει δυνατότητα ανταλλαγής πληροφορίας μέσα σε ομάδες ή ανάμεσα σε ομάδες. Αυτή η δυνατότητα βοηθάει στη χρήση αυτών για εταιρικές και εκπαιδευτικές ομαδικές εργασίες.
- Τα wikis διαμορφώνουν ένα συνεργατικό περιβάλλον που ταιριάζει με τα σχέδια δράσης (project).
Σκοπός των wikis είναι οι άνθρωποι να μοιράζονται αυτό που γνωρίζουν γύρω από ένα συγκεκριμένο αντικείμενο.
- Το http://4gymmetam.pbwiki.com είναι το wiki του 4ου Γυμνασίου Μεταμόρφωσης που έχει δημιουργηθεί με στόχο να ασκηθούν οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί στο περιβάλλον των wikis.
- Με την ίδια εφαρμογή έχει δημιουργηθεί το http://ekfe.pbwiki.com του πρώτου, ΕΚΦΕ Ηρακλείου για τις συναντήσεις των εκπαιδευτικών αλλά και θέματα γενικότερου ενδιαφέροντος.
- Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος e-twining μαθητές και εκπαιδευτικοί του 2ου Γυμνασίου Κοζάνης δημιούργησαν αυτό το wiki : http://aspectsofreligion.wikispaces.com/ .
- Στο wiki http://viotikoskosmos.wikidot.com υπάρχει μια εγκυκλοπαίδεια για τη Βοιωτία.
i - teacher
Διαδικτυακό Εκπαιδευτικό Περιοδικό Για ΤΠΕ
Σύντομη παρουσίαση των δυνατοτήτων των wikis.
ΕΤΗΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ (ΕΠΠΑΙΚ)
Παρουσίαση άρθρου :
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ !!!
Δρ. Θεοφανέλλης Τιμολέων
Σχολικός Σύμβουλος Πληροφορικής Β. Αιγαίου
Θεολόγος Χρήστος
Εκπαιδευτικός Οικονομολόγος
Χριστινάκης Βασίλειος
Εκπαιδευτικός Μαθηματικός
Σύμφωνα με τον Richardson, το web 2.0 αποτελεί παγκόσμιο ιστό γραφής και ανάγνωσης, διότι οι χρήστες μπορούν να δημιουργούν κείμενα, να προωθούν ιδέες και πληροφορίες στον παγκόσμιο ιστό και να τα μοιράζουν και να τα ανταλλάζουν με τους φίλους τους μέσω διαδικτυακών κοινοτήτων και κοινωνικών δικτύων. Οι νέοι αποτελούν τη γενιά του web 2.0 και απαιτούν μια νέα, αποτελεσματική και σαφώς διαφορετική εκπαίδευση, όπου η ενεργητική μάθηση θα παίζει καθοριστικό ρόλο. Με αυτό τον τρόπο προωθείται η κριτική σκέψη, ο διάλογος, η ανατροφοδότηση, η συνεργασία, η αλληλεπίδραση και η καινοτομία.
Ιανουάριος 2012
ISSN:1792-4146
4o τεύχος
O μαθητής μπορεί να φτάνει στο υψηλότερο επίπεδο της μαθησιακής διαδικασίας, δηλαδή την γνώση, αφού κατακτήσει όλα τα προηγούμενα επίπεδα. Πέρα από αυτό ενισχύονται η δυνατότητα αναλυτικής και συνθετικής σκέψης, η αξιοποίηση των υπολογιστικών και δικτυακών τεχνολογιών ως εργαλείων μάθησης και σκέψης, η καλλιέργεια διαχρονικών δεξιοτήτων και δεξιοτήτων μεθοδολογικού χαρακτήρα και η καλλιέργεια κλίματος αμοιβαίου σεβασμού.
Η απλότητα του wiki όχι μόνο δεν προξενεί πρόβλημα στην χρήση του, αλλά καθιστά εύκολη την εμπλοκή ακόμα και για πολύ άπειρους χρήστες.
Εισαγωγή
Το web 2.0 είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους χρήσης της τεχνολογίας και έχει σαν στόχο τη δημιουργικότητα, την επικοινωνία, την ανταλλαγή και το μοίρασμα πληροφοριών με ασφάλεια, τη συνεργασία και τη λειτουργικότητα. Βασικό στοιχείο του web 2.0 αποτελούν τα wikis.
- Τα wikis αποτελούν το πιο εύκολο και πιο αποτελεσματικό εργαλείο συνεργασίας που υπάρχει στον παγκόσμιο ιστό. Οι εκπαιδευτικοί αναγνωρίζουν τις δυνατότητες των wikis. Έτσι τα θεωρούν ως ένα εργαλείο σύνθεσης της γνώσης με βάση ένα συνεργατικό σχέδιο δράσης. Με την προσθήκη υλικού στο wiki, εφαρμόζονται παιδαγωγικοί στόχοι όπως είναι η συστηματική παρατήρηση και έλεγχος από το διδάσκοντα, το μοίρασμα γνώσεων και η δημιουργία γνώσης.
- Ο μαθητής έχει αντιληφθεί ότι η πρόοδος της επιστημονικής σκέψης συντελείται με διαφορετικό τρόπο, ο οποίος ταιριάζει με αυτόν που δουλεύουν τα wikis. Έτσι χρησιμοποιώντας ο μαθητής την τεχνολογία αυτή διδάσκεται ότι η γνώση ποτέ δεν ολοκληρώνεται, απεναντίας συνεχίζεται και εξελίσσεται.
- Σύμφωνα με την ταξινομία του Bloom μπορούμε να θεωρήσουμε ότι κατέχουμε μια γνώση αν είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε χρησιμοποιώντας την.
"Αξιοποίηση των wikis στην εκπαίδευση. Προτάσεις για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση"
Bloom
Υπεύθυνος Καθηγητής : Δρ Θεοφανέλλης Τιμολέων
Μάθημα : Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα
Μυτιλήνη, Μάιος 2014