Pseudomonas
Pnömoni, terminal bronfliyollerin distalindeki akciğer parenkiminin akut infeksiyonu ile birlikte klinik ve radyolojik olarak akci¤erin bir veya daha fazla lobunda konsolidasyon bulgularının varlığı şleklinde tanımlanabilir.Akciğerlerde patoloji oluşlturan bakteriler arasında P. aeruginosa baskındır. P. aeruginosa, akciğerde en sık nekroza yol açan bakteridir.
Klinik Belirtiler ve Tanı
P. aeruginosa, hemen daima solunum sistemi savunma mekanizması bozulmuş
hastalarda solunumsal infeksiyon oluşturur. Özellikle kronik akciğer hastalığı
ya da altta yatan ciddi hastalığı olanlarda TKP etkenidir. Kistik fibrozisli
hastalarda en önemli patojenler P. aeruginosa ve S. aureus’tur. Genellikle
ateş, titreme, öksürük, ve sistemik şok belirtileri ile kendini gösteren fulminan bir tablo oluşturur.
EPİDEMİYOLOJİ
P. aeruginosa, toprak, su, hayvan ve bitkilerden izole edilebilir. Minimum
beslenme gereksinimi olduğundan hastane ortamında birçok farklı ekolojik
özelliği olan noktalarda üreyebilmektedir. Hastanede salgın sırasında endoskop,
endoskop yıkayıcıları, dezenfektanlar, yiyecek karıştırıcıları, enteral
beslenme maddeleri gibi birçok nemli araç ve ortamların rezervuar oluşturduğu saptanmıştır. İnsanların normal florasında da bulunabilen P. aeruginosa,
öncelikle bir nozokomiyal patojen olup Gram negatif basiller arasındadır.
TEDAVİ
antipsödomonal bir b-laktam (sefepim, imipenem, meropenem, piperasilin/tazobaktam) ile yine bir antipsödomonal kinolon (siprofloksasin) kombinasyonu ya da bu b- laktam antibiyotiklerden birisi ile aminoglikozid grubu bir antibiyotik kombinasyonuna, üçüncü bir ilaç olarak ya bir makrolid (azitromisin) ya da nonpsödomonal bir florokinolon eklenir. Tüm bu ilaçlar intravenöz yolla verilir.
Genel Bilgiler;
Pseudomonadaceae familyasına bağlı Pseudomonas cinsi bakteriler Gram negatif çomaklardır. Bu grupta bulunan P. mallei insan ve hayvanlarda Ruam adı ile bilinen Malleus’un etkenidir. Hastalık etkenleri ve hayvanlarda yaptıkları başlıca hastalıklar aşağıdaki gibidir.
Klinik açıdan önemli, hastane enfeksiyonlarından ön sırada gelebilecek bir tür olan P. aeruginosa 'yı beraber inceleyelim...
Pseudomonas aeroginosa
Pseudomonas aeruginosa, çoğu toprak ve suda bulunur. Glikozu oksidasyon yoluyla parçalayan fakat fermentasyon yapmayan bakterilerdir.aerobik, polar flagellası (0,5*1,5-3 mikron boyutlarında) ile hareket edebilen çubuk şekilli bakterilerdir. Ekseriye tek hücreler halinde görünürler fakat bazen üreme esnasında birkaç hücre bitişik kalarak kısa zincirler teşkil ettikleri görülür.
Genç kültürler, üzerinde büyüyebildiği ortamlarda genellikle mavi-yeşil bir pigment çıkarır. Kültür yaşlandıkça bu renkler kahverengine döner. Proteolitik ve lipolitik aktivite göstermektedirler. Aerobik olmaları nedeni ile gıdaların yüzeyinde hızlı gelişebilmeleri sonucu okside ürünler ve mukoz madde oluştururlar. Kendi gelişmeleri için gerekli gelişme faktörleri ve vitaminleri sentezleme yeteneğindedirler.
P. mallei: Başta tek tırnaklı (at, katır, merkep) hayvanlar olmak üzere, insan, köpek, aslan ve kaplanlarda Malleus veya Ruam infeksiyonuna neden olur.
P. aeruginosa: Hayvanlarda mastitis, artiritis, enteritis, pneumonia, peritonitis ve ürogenital sistem infeksiyonlarına neden olur.
P. pseudomallei: Yalancı malleus (Melioidozis) hastalığını yapar. Bu hastalık genellikle rodentlerde görülmekle birlikte evcil hayvanlarda ve insanlarda da bildirilmiştir.
Pseudomonas cinsi bakterilerin ortak özellikleri: Bagirsak bakterilerinin aksine hiçbiri
Fermentatif degildir. Gram negatif, düz, hafif egri, uçlari yuvarlak bakterilerdir. B.mallei
Hariç kutupsal tek veya birden çok kirpik bulundurmalari ile hareketlidirler. Kolay
Ürerler, Mac Conkey agarda iyi ürerler, zorunlu aerobturlar, sporsuz, katalaz pozitif,
genellikle oksidaz reaksiyonlari olumludur.
Pseudomonas ailesi içinde bakteriler suda, toprakta ve tabiatta yaygin bulunan bir
kısım bitkiler, bir kısım insan ve hayvanlar için hastalandirici özellik tasirlar. Cins içinde
bulunan bakteriler Gram negatif, nonfermentatif, aerobik basillerin bulundugu çesitli türler
vardir. Bu cinste bulunan bakteriler RNA/DNA hibridizasyon deneylerine göre ve rRNA
Grublarina ayrilmislardir.
3. Üretilen Pseudomonas bakterisinin antibiyotik duyarlilik tesleri yapilir.
4. Pseudomonas salgininda özellikle hastanede suslarin antibiyotik duyarlilik testleri,
Serotiplendirme, faj ve piyosin tiplendirilmesi vede plasmid incelenmesi yapilmalidir.
Pseudomonaslar ilk izolasyonlarda aminoglikozitlere genis spektrumlu penisilinlere
duyarlidir.Üçüncü kusak sefalosporinler, kinolonlar ve karbapenemlerde etkili
antimikrobiklerdir.
Diğer Pseudomonadlar gibi Pseudomonas aeruginosa da piyosiyanin {mavi-yeşil), piyorubin (kırmızı-kahverengi) ve flöressein (yeşil-sarı ve flöresan) gibi pigmentler üretir. Hemoglobini tam olarak hemoliz ettiğinden kanlı agar besiyerindeki kolonilerin etrafında temiz ve berrak zon oluşturur. Pseudomonas aeruginosa in-vitro koşullarda, inci beyazı koloni görüntüsü ve üzümsü kokusuyla tanınır. Organizmanın kesin tanısı 42 °C de üreme yetisinin ve pigment üretiminin incelenmesiyle konur. Kurumaya dirençlilikleri zayıftır. Pseudomonas aeruginosa motorin ve karosen içinde büyüyebilir.
Laboratuar tanısı;
Infeksiyon tipine göre örnekler deri lezyonlarindan sürüntü, idrar, kan, BOS ve
balgam alinir.
1. Preparat yapilir.Gram boyama yapilir. Gram negatif basiller görülür.
2. Alinan örnekler kanli agara, Mac Conkey agara ekim yapilir.üreyen koloniler tipik
mavi yesil pigmentin olmasi, Oksidaz, katalaz, ve biyokimyasal testler uygulanir.
P. aeruginosa özellikle, bağışıklık yetersizliği olan hastalarda solunum ve idrar yollarının, yanıkların ve açık yaraların fırsatçı patojenidir aynı zamanda kanda da enfeksiyonlar yapabilir. Nozokomial (hastane kaynaklı) enfeksiyonların onda biri P. aeruginosa sebebiyledir. Kistik fibroz hastaları P. aeruginosa enfeksiyonlarına özellikle yatkındırlar. P. aeruginosa kirli küvet ve jakuziler gibi su kalitesinin düşük olduğu durumlara maruz kalındığında dermatite sebep olabilir.