Hijyen eğitimi

TİFO

Belirtileri:

• Baş ağrısı,

• İştahsızlık, kusma, ishal ya da kabızlık,

• Su kaybı (dehidratasyon),

• Yüksek ateş (40 dereceye kadar),

• Kol ve bacak ağrısı,

• Dalgınlık tifoda genel hastalık belirtileridir.

• Karın ve göğüste deri döküntüleri görülebilir.

-Tedavi edilmediği takdirde; bağırsak delinmesi ve kanama gibi

ciddi sonuçlara neden olabilir.

KOLERA

Belirtileri:

• Şiddetli ishal ve kusma,

• Hızla gelişen sıvı ve yaşam için önemli kimyasal maddelerin kaybı,

• Hafif ishalden hastayı şoka sokacak kadar ağır tablolara neden

olabilir.

- Ölümlere neden olabilir. Tedavi hekim gözetiminde hastanede

yapılmalıdır.

VİRAL HEPATİT A SARILIĞI

Belirtileri:

• İştahsızlık, hâlsizlik, bulantı, kusma,

• Koyu renkli idrar çıkarma,

• Daha sonra göz aklarında ve deride sarılık görülür.

Önemi:

• Hepatit A virüsünün, karaciğerde hastalık yapması ile ortaya çıkar.

• Özellikle okul, kreş ve askeri birlikler gibi toplu yaşam alanlarında

salgınlara neden olabilir.

• Erişkinlerde karaciğer yetmezliğine neden olabilir.

• Aşısı vardır, ancak Sağlık Bakanlığı aşı takviminde yer almamaktadır.

BOTİLİSMUS ZEHİRLENMESİ

Bulaşma Yolu: İçinde mikrop üremiş konserve, sucuk, salam gibi gıdaların

yenmesi sonucu bulaşır.

Belirtileri:

• Hastalığın asıl belirtisi; gıdalarla alınan toksinlerin merkezi sinir

sistemine ulaşması ile ortaya çıkan güçsüzlük, göz kapaklarında

düşme, solunum sıkıntısı ve felçtir.

• Kirli gıdalar yendikten sonra bulantı, kusma, ishal ve karın ağrısı

görülebilir.

Önemi:

• Kapaklarında bombeleşme olan ya da kullanma süresi geçmiş

konserveler, tüketilmemelidir.

• Daha önce bakterilerle bulaşmış gıdaların tüketilmesi sonucu meydana

gelir.

• Merkezi sinir sistemine etki ederek felç ve ölümlere kadar giden, ağır

klinik tablolara neden olabilir.

• Konserveler, kaynatıldıktan sonra tüketilmelidir.

• Acilen tedavi edilmediği takdirde ölümcüldür.

BAĞIRSAK PARAZİTLERİ

Bulaşma yolu:

• Tenyalar; daha çok iyi pişmemiş veya çiğ tüketilen sığır etleriyle,

• Kist hidatik (köpek tenyası), kedi ve köpek dışkılarının su ve gıdalara

bulaşması ya da doğrudan ağız yoluyla alınmasıyla,

• Diğer bağırsak parazitleri ise; bu parazitlere ait yumurtaların bulaştığı

su, sebze, meyve ve diğer gıdaların ağız yoluyla alınmasıyla bulaşır.

• Kancalı kurtlar, vücuda daha çok ayak parmakları aralarından girerek

kan dolaşımı yolu ile bağırsaklara yerleşir.

Vücut Temizliği

Banyo yapmak: Özellikle deri yüzeyinde oluşan ter, kir, mikrop vb etkenlerin uzaklaştırılması ve cildin hava alması için önemli bir uygulamadır.

-Banyo sırasında kullanılan şampuan her saç tipine uygun özellikte olmalıdır.

-Vücut temizliğinde, genellikle katı sabunlar, sıvı sabunlar veya duş jelleri kullanılabilmektedir.

*Katı sabunlar kullanıldığında sabunun dış yüzeyinde biriken mikro-organizmaların, bir sonraki duşta kullanan kişilere bulaşma olasılığı mevcuttur. Bu nedenle vücut temizliğinde dezenfaktanlı sıvı sabunların tercih edilmesi daha uygundur.

*Banyo esnasında kullanılan lif kişiye özel olmalıdır.

Ayak Bakımı

-Gün boyu ayakkabı içinde kalan ayaklar terleyerek koku oluşturabilir. bu nedenle güne başlarken ve iş sonunda ayakların sağlık kurallarına uygun temizlik ve bakımı sağlanmalıdır.

-Ayak temizliğinde dezenfektanlı sıvı sabun kullanılmalı, ayaklar bileklere kadar yıkanmalı ve iyice kurulanmalıdır. Yeterince kurulanmayan parmak araları mantar hastalığı vb. hastalıkların oluşumuna neden olur.

-Ayak bakımında terleme ve koku oluşumunu geciktiren pudra ve kremler kullanılabilir.

-Ayak tırnakları kısa ve düz kesilmiş olmalı, ayakta oluşan hastalıkların tedavisi ve bakımı sağlanmalıdır.

Ağız ve Diş Bakımı

-Dişler günde en az iki kez, tercihen her yemekten sonra ve yatmadan önce fırçalanmalıdır.

-Takma diş vb. malzemeler fırçalanarak temizlenmeli ve temizleme solusyonlarına konularak bekletilmelidir.

-Diş fırçasını temiz tutmak için, kullanımlar arasında diş fırçasını kurumaya bırakmak gereklidir. Bu yapılmadığı takdirde mikroorganizmalar diş fırçasında birikebilirler. Diş fırçası kullanıldıktan sonra, suyla iyi bir şekilde temizlenmeli ve dik olarak kurumaya bırakılmalıdır.

Saç ve Cilt Bakımı

-Saç yapısına uygun şampuanlarla yıkanmalı saç dipleri masaj yapılarak ovuşturulmalı ve iyice durulanmalıdır. Saçlarda kepeklenme, dökülme vb. problemler yaşanıyorsa önlemler alınmalı ve gerekli tedavi yapılmalıdır.

- Erkek personelin her gün sakal tıraşı olması gereklidir. Kıl kökleri arasında terleme ve sivilceler bakterilerin üremesine uygun bir ortam oluşturacağından düzenli tıraş olunması önemlidir. Sakal traşı olurken cilt yapısına uygun tıraş kremi veya köpüğü kullanılmalı, tıraştan sonra bol su ile yüz durulanmalı ve kurulanmalıdır.

-Ciltte oluşan akne, sivilce ve yaralar tedavi edilmelidir.

El Yıkama ve El Hijyeni

Ellerin mutlaka yıkanması gereken durumlar:

• işe başlamadan önce
• yemekler ve dinlenme aralarından sonra
• tuvalet sonrasında
• öksürüp, hapşırdıktan sonra
• mendil kullandıktan sonra
• saç, kulak ve buruna ellendikten sonra
• çiğ gıdalarla temas edildikten sonra
• kirli araç ve gereçlere dokunulmasından sonra
• sigara içildikten sonra
• parayı elledikten sonra
• herhangi bir nedenle işyerinden ayrılıp geri dönüldüğünde
• işletmedeki çalışma alanı değiştirildiğinde
• gıda maddelerinin servis edilmesinden önce
• hayvanlara dokunulduktan sonra
• ellerin kirlendiğini hissettiğimiz her durumda eller yıkanmalıdır.