H5 Mens en/of milieu: kiezen of delen
Basisconcepten
- Ecologische crisis
- Diversiteit, opwarming, gezondheid
- Antropogene oorsprong
- De mens is in grote mate verantwoordelijk
- Draagkracht
- Grenzen aan het stabiele evenwicht
Basisconcepten
Historisch
De verhouding mens-natuur evolueert.
- Animisme
- Polytheïsme
- Monotheïsme
- Moderniteit
- Descartes
- Moderne wetenschap
Historisch
(Meta) Eco-ethiek
(Meta)
Eco-ethiek
Vragen
- Wat is volgens jou een verbonden leven met de natuur?
- Waaraan denk je bij de "original teachings" waarnaar wordt verwezen?
- Waarom wordt een levensstijl van consumptie als problematisch gezien?
- Wat wordt er bedoeld met "een verbinding met de bron"?
- Kunnen en moeten we terugkeren naar een "oorspronkelijkere levensstijl"?
Vragen
Antropocentrisme & ecocentrisme
Antropocentrisme& ecocentrisme
Vragen
- Wat is de basisgedachte? Had je dit zo ook al bekeken? Deel je dit perspectief?
- Welke objecten materialiseren (voor jou) elementen die je 'better self' reflecteren/stimuleren? Welke objecten leiden net af van dit 'better self'?
Vragen
Intrinsieke &
instrumentele waarde
Lees de tekstbox op p65.
- Heeft de natuur enkel instrumentele waarde?
- Wat maakt iets intrinsiek waardevol?
- Wat bedoeld Chief Seattle met 'heilig'?
Intrinsieke waarde
Verdieping waarde
Basis van de waarde:
- Inherente & intrinsieke waarde: op zichzelf waardevol
- Extrinsieke/intrumentele waarde: waardevol omdat het een middel is tot iets waardevol
Oorsprong van de waarde:
- Relatieve/toegekende waarde: afhankelijk van mij of mijn omgeving
- Objectieve waarde: los van mij of de omgeving
Verdieping
waarde
3 soorten
Instrumentele waarde:
Waarde omdat het in functie staat van andere waarde
Inherente waarde:
Waarde op zichzelf voor iemand
Intrinsieke waarde:
Waarde op zichzelf onafhankelijk van iedereen
3 soorten
1. Intrinsiek/instrumenteel
2. Intrinsiek/instrumenteel
3. Intrinsiek/instrumenteel
4. Intrinsiek/instrumenteel
5. Intrinsiek/instrumenteel
6. Intrinsiek/instrumenteel
8. Intrinsiek/instrumenteel
Objectief?
Kunnen we zeggen dat iets objectief is?
- We zeggen véél dergelijke zaken:
- ik besta echt
- God bestaat
- het leven heeft zin
- enkel fysische materie/energie bestaat
- ...
- Daarbij zeggen we iets buiten het domein v/d zekerheid
- Wat we ook zeggen: het is altijd subjectief
- Maar we kunnen iets objectief "claimen" (aanspraak maken)
Objectief?
Deep ecology
- Ecofilosofische stroming van Arne Naess
- Shallow ecology: ecologische problemen aanpakken met behoud maatschappelijk kader en mentaliteit (oa antropocentrime en materialisme)
- Deep ecology: radicale maatschappelijke verandering en mentaliteit
- Ecologisch egalitarisme: intrinsieke waarde van al het leven
- Levenskwaliteit boven levensstandaard
- Diversiteit en symbiose
Deep ecology
Techniek & vooruitgang
Vooruitgang & techniek
WTK
- Permanente uitbreiding door vooruitgangsgeloof, materialisme en concurentielogica
WTK
bv: Emissierechten
bv: emissierechten
Techno-optimisme
- WTO: wetenschappelijk technologisch optimisme (Vermeersch)
- Dilemma van de plastic bomen (p69, Wissenburg)
Techno-optimisme
Technotoop
- Werkelijkheid-in-de-werkelijkheid
- Lebenswelt --> machinenwelt (Ullrich)
Technotoop
Verandering
- Geld, geluk en techniekontwikkeling: in welke volgorde?
- Homo economicus --> homo vernacularis (p72, Illich)
- Stationaire economie / degrowth: grenzen
- Zachte/foutvriendelijke/democratische technologie (p69-70). Bv: Wikipedia, zonnepanelen, linux, Arduino
Autonome technologie
Bv in films: Ex Machina, The Matrix, Animatrix
Bv nieuws: https://www.bbc.com/news/technology-59810383
Lowtech
https://solar.lowtechmagazine.com/nl/low-tech-solutions.html
Lowtech
Nu haalbaar
- Oplossingen die momenteel haalbaar zijn en hun impact: Project Drawdown
- http://www.drawdown.org/solutions-summary-by-rank
Nu haalbaar
Vragen
- Wat is de centrale boodschap?
- Denk je dat een grote groene verandering realistisch is? Nodig is deze in elk geval.
- Wat vind jij in deze context belangrijk om te veranderen?
- Wat denk jij dat je daarbij kan doen?
Vragen
Te laat
- Elke stap in de goede richting is een bijdrage
- Voor de mens, dieren, planten en de aarde
- De risico's kunnen worden verkleind
- Waarom niets doen? We kunnen er enkel bij winnen
Te laat
Te duur
- Klimaatverandering kost écht veel geld
- Veel maatregelen zijn gratis of kostenbesparend: bv lokaal/plantaardig eten of afval verminderen
- Aanpassen aan een klimaat in onbalans is onbetaalbaar
- Groene energie vergt een investering maar heeft en erg lage onderhoudskost
- Kunnen we wel een prijs zetten op de massale uitroeiing van dieren, planten én mensen?
- Een gezond klimaat heeft tal van kostenbesparende effecten: gezondheid, minder schade, meer zekerheid
Te duur
Wachten op technologie
- Het draait uiteindelijk om politieke én individuele beslissingen
- Er is genoeg technologie voor vooruitgang: hightech én lowtech
- Je kan blijven wachten op "betere technologie", maar daar is geen tijd voor
Wachten op technologie
Collectief / individueel?
- Individuele actie heeft uiteraard effect
- Collectieve actie kan groeien uit individuele acties
- Individuele actie is ook symbolisch belangrijk: I care
- Hoge levenskwaliteit kan prima lowimpact zijn: less is more
Collectief of individueel