Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Punuan:
Lekë Zeqiri
Ernest Beselica
Don Polloshka
Rea Sahatçiu
Fizikanët e shohin gravitetin si një nga katër forcat themelore që qeverisin universin, së bashku me elektromagnetizmin dhe forcat bërthamore të forta dhe të dobëta
Një forcë përkufizohet si një ndërveprim që ndryshon lëvizjen e një objekti, dhe kështu këto katër forca mbështesin të gjithë fizikën dhe përcaktojnë se si gjithçka në univers bashkëvepron
Forca e gravitetit është më e dobëta e këtyre forcave, por është ajo që ne kemi qenë të vetëdijshëm për më të gjatë
Për shekuj me radhë, dinim se këmbët tona mbaheshin në tokë dhe planetët mbaheshin në orbitë rreth Diellit
Edhe përpara se graviteti të përshkruhej matematikisht, astronomi i shekullit të shtatëmbëdhjetë dhe matematiku Johannes Kepler kishin formuluar ligje të sakta për të parashikuar lëvizjet e planetit
Për fat të keq, askush nuk kishte asnjë ide pse planetet janë në orbitë në vendin e parë
Teoria mbi Gravitetin u bë e mundshme nga Isak Njutoni
Isak Njutoni, i cili e kuptoi se duhet të ketë një forcë që vepron midis planetit dhe Diellit. (Ai gjithashtu përcaktoi se çfarë është forca.) Nëse një mollë në rënie vërtet e nxiti momentin eureka të tij, ekuacioni që ai arriti të përshkruante sjelljen e kësaj force ishte revolucionar
F = Gm1m2 / r2
Ligji i Njutonit për gravitacionin universal na tregon sesi tërhiqet një trupë nga forca gravitacionale e Tokës. Por masa e madhe e Tokës do të thotë se duhet një forcë shumë më e madhe për ta lëvizur atë. Toka mbetet praktikisht e palëvizshme. E njëjta gjë vlen edhe në një kontekst më të gjerë. Çdo objekt në univers po tërheq çdo objekt tjetër, por sa më afër e më masiv, aq më i madh është fuqia gravitacionale
Ligji i Njutonit përderisa i përgjigjet shumë pyetjeve, në të njëjtën kohë edhe na shton të tjera . Kjo për shkakë se ky ligjë vlenë vetëm në Tokë...
Graviteti përshkruhet më së miri nga teoria e përgjithshme e relativitetit (e propozuar nga Albert Ajnshtajni në vitin 1915) që përshkruan gravitetin jo si një forcë, por si pasojë e lakimit të hapësirës së shkaktuar nga shpërndarja e pabarabartë e masës
Shembulli më ekstrem i kësaj lakimi të hapësirës ajrore është një vrimë e zezë, nga e cila asgjë, madje as dritë, nuk mund të shpëtojë sapo të kalojë horizonti i ngjarjes së vrimës së zezë
Në universin e Njutonit, hapësira është një vend i sheshtë dhe bosh që ngjajnë si yjet dhe planetët, por Ajnshtajni mori një qasje tjetër
Në një nga arritjet e larta shkencore të shekullit të njëzetë, Ajnshtajni dhe ish-profesori i tij Hermann Minkowski treguan se hapësira dhe koha nuk janë entitete të ndara, por më tepër një vazhdimësi e vetme katërdimensionale. Ata e imagjinonin atë që shtrihej përmes universit si një pëlhurë
Meqenëse Ajnshtajni publikoi teorinë e tij në vitin 1915, ai ka fituar një trup të fuqishëm të provave vëzhguese për ta mbështetur atë. Ai saktësisht përshkruan lakimin e dritës rreth Diellit dhe grupimeve të largëta të galaksisë
Më së fundi, zbulimet e valëve gravitacionale ofruan dëshmi të forta se objektet masive jo vetëm që shtrembërojnë hapësirën e kohës, por gjithashtu mund të krijojnë shpërthime kur dy objekte të tilla si vrima e zezë përplasen dhunshëm
Në relativitetin e përgjithshëm, efektet e gravitacionit përshkruhen në harkun e hapësirës në vend të një force. Pika fillestare për relativitetin e përgjithshëm është parimi i ekuivalencës, i cili barazohet me rënien e lirë me lëvizje inerciale dhe përshkruan objekte inerciale të lirë të rënies si të përshpejtuara në krahasim me vëzhguesit jo inercialë në tokë.
Teoria e Vargut
Teoria e spangove eshtë quditërisht lehtë për t'u shpjeguar. Shkon kështu. Grimca themelore nuk është një kuark, por një varg dimensionet e të cilit llogariten të jenë 10/-33 centimetra. Tipar i rëndësishëm i këtij vargu është se, në të njëjtën mënyrë si vargjet e një violine, ajo vibron për të prodhuar shënime të ndryshme dhe harmoni. Kjo është mënyra se si vargjet krijojnë universin