Studim rasti - Dion Gjoka

Të dhënat e fëmijës

Te dhënat e fëmijës

Inicialet: O.S.

Mosha: 4 vjet

Vendlindja: Prishtinë

Vendbanimi: Prishtinë

Diagnoza: Çrregullimi i spektrit të autizmit

Terapia: ABA

Frekuenca e terapisë: 1orë/5ditë në javë

Terapia ABA

#1

• ABA ( Applied Behavior Analysis )
• Zbatimi i parimeve të mësimit dhe motivimit nga analiza e sjelljes, të cilat na sjellin te zgjidhja e problemit.
• Terapia ABA përkrah fëmijët me autizëm së paku në 6 fusha:
• - të përmirësojë sjelljet,
• - të ruaj sjelljet e mira,
• - të përgjithësojë ose të transferojë sjelljen nga një situatë në tjetrën,
• - të mësojë aftësi të reja,
• - të kufizoj ose zvogëloj situatat gjatë të cilave shfaqen sjelljet e papërshtatshme,
• - të reduktojë deri në maksimum sjelljet e papërshtatshme (stereotipitë dhe lëndimet ndaj vetës.

Terapia ABA

Fakte për

terapinë ABA

Fakte për terapinë

• Vazhdon të hulumtohet dhe praktikohet për më shumë se 35 vite.
• Emri i vjetër origjinal është Behavioral Modification.
• Përkrahet nga shoqata si: Instituti Nacional i Shëndetit etj.
• Kjo terapi mund të praktikohet tek çdo moshë, por preferohet më shumë te fëmijët e vegjël
• 90% e fëmijëve me autizëm që i nënshtrohen kësaj terapie pësojnë përmirësim të ndjeshëm.
• ABA nuk praktikohet vetëm në tavolinë, por edhe në botën reale.
• ABA përdoret edhe kundër duhanit dhe çrregullimeve të personalitetit

Pjesa pedagogjike

Pjesa pedagogjike

• Zhvillimi i gjuhës dhe komunikimit,
• Zhvillimi fizik,
• Zhvillimi social – emocional,
• Zhvillimi i shkathtësive të jetës së përditshme.

Historik i shkurtër:

• O…. është diagnostifikuar me çrregullimin e spektrit të autizmit në Shkup, në Maj të vitit 2016.
• Nga muaji Dhjetor 2016 ka filluar seancat terapeutike në qendrën OJQ “Autizmi”.
• Mosha në kohën e diagnostifikimit: 3 vjeç.

Vlerësimi

Seanca e parë / përshtypjet e mia të para:

Përshtypjet

• Seanca e parë 25.04.2017,

• Forma e strukturuar e terapisë,

• E qajtura e madhe e fëmijës,

• Sjelljet e pakta stereotipike të tij.

Pikat e forta të fëmijës:

• Ka kontakt të mirë me sy,

• Re agimi ndaj emrit është shumë i mirë

• Pret në mënyrë korrekte gjatë programit,

• Përshtatet me terapistët.

Pikat e dobta të fëmijës:

• Luhatje të mëdha emocionale (qan dhe qesh)
• Të folurit dhe komunikimi,
• Stereotipi motorike:

-Bën sikur lan duart,

-Kur është në këmbë kërcen,

-Lëviz këmbët ( sidomos kur ka stres )

• Paaftësia e vëmendjes

Aktivitetet e realizuara kanë pasur një strukturë si në vijim:

• 15min – seanca e tavolinës ( objektiva B4 )
• 15min – vazhdon seanca në tavolinë ( objektiva D3, D1-D2 )
• 20min – kërkesat, aftësim i shenjave për të bërë një kërkesë
• 5min – aftësimi dhe përmirësimi i aftësive vetëndihmuese ( objektiva U7 )
• 5min – raportim i seancës ( me shkrim, për prindin )

Aktivitetet e realizuara:

• 30 min e parë të ndara në dy pjesë( seanca në tavolinë ):
• “Bashko objektin me fotografine e njejtë” – synon të zhvillojë përceptimin vizual të fëmijës.
• Bashko objektin me objektin e njejtë - synon të zhvillojë përceptimin vizual të fëmijës, ( e aftësuar )
• “bëj kështu” D1/D2 – përfshin disa lloje të aktiviteteve dhe ka për synim që të zhvillojë të imituarit te fëmija.

…vazhdim Aktivitetet e realizuara:

• 20min – kërkesat:
• “Trampolina” – synon të zhvillojë të kërcyerit në trampolinë ( jo në tokë), dhe imitimin e shenjës.
• “Hulaja” – synon të zhvillojë imitimin e shenjës.
• “Libri” - synon të zhvillojë imitimin e shenjës dhe të mësojë si hapet një libër ( fletë-fletë )
• “Qipsi” - synon të zhvillojë imitimin e shenjës dhe zhvillimin e komunikimit me shenja (pasi fëmija nuk flet)
• “Format” - synon të zhvillojë imitimin e shenjës dhe zhvillimin e komunikimit me shenja (pasi fëmija nuk flet)
• “Fluskat” - synon të zhvillojë imitimin e shenjës dhe zhvillimin e komunikimit me shenja (pasi fëmija nuk flet)
• "ipad-i" -synon të zhvillojë imitimin e shenjës.

…vazhdim Aktivitetet e realizuara

• 5min – aftësitë vetëndihmuese ( Objektiva U7 ) :
• Veshja e palltos – ka për synim të zhvillojë shkathtësitë e përditshme personale te fëmija.

• 5min e fundit – raport me shkrim për prindin

• AKTIVITETET ISHIN ÇDO DITË TË NJEJTA, NDRYSHOJNË VETËM NË RAST TË AFTËSIMIT TË OBJEKTIVËS.

Përforcuesit:

• Përforcuesi i fortë: Libri ; ( format )
• Përforcuesi i mesëm: Qipsi ; ( iPad-i )
• Përforcuesi i dobtë: Fluskat ; ( kukulla )

• Përforcuesit i ndryshonin sipas gjendjes emocionale që kishte fëmija.

Kërkesat:

• Luhatsja ( hulaja )
• Trampolina
• Qipsi
• Fluskat
• Libri
• Format
• Fëmija i përsërit kërkesat nga 3 herë.
• Ndonjëherë kur fëmija kryen detyrat me sukses, kërkesat e tij i merr si shpërblime (duke mos i kërkuar të bëjë shenjën).
• Me anë të kërkesave arrihet kontakti me sy gradualisht, dhe aftësimi i objektivave të cekura më poshtë.

Objektivat e fëmijës sipas ABLLS-R:

• B (performanca vizuale)
• B4 = 1
• B4 – Bashko objektin me fotografinë e njejtë.

• Kriteret:
• Nxënësi duhet të bashkojë 1 objekt me 3 prej fotove të njejta.
• Nxënësi duhet të bashkojë me sukses, 3 objekte nga 3 herë veçmas me fotografinë e njejtë

• D ( imitimet )
• D3 = 1
• D3 – imitim motorik i lëvizjes së thjeshtë motorike me ndihmë verbale.

• Kriteret:
• Nx. imiton secilin prej 2 veprimeve.
• Nx. imiton secilin prej 5 veprimeve.
• Nx. Imiton secilin prej 10 veprimeve.
• Nx. imiton së paku 10 veprime dhe me dëshirë imiton veprime tjera.

• D ( imitimet )
• D3 = 1
• D3 – imitim motorik...

• U7 = 1
• Tek shkathtësitë personale fëmija është duke punuar me një nga shkathtësitë e veshmbathjes.

• Kriteret:
• Nx. është në gjendje të veshë/zhveshë pallton
• Nx. Është në gjendje të zhveshë pallton duke zbërthyer pullat, dhe ai mund të veshë pallton, por nuk i kërkohet mbërthimi i pullës.

• U7 = 1
• Tek shkathtësitë persona...

Rekomandime:

• Regjistrim elektrik të punës së trurit (EEG) dhe ridiangostifikimi i fëmijës
• Shkëmbimi i informacioneve ( terapiste – nënë )
• Përdorni lëvdata për stimulimin e tij,
• Mos ia plotësoni të gjitha kërkesat e tij, edhe nëse fillon të qajë për ato kërkesa.

Referencat:

http://www.buildingblockresolutions.com/10-facts-you-must-know-about-applied-behavioral-analyses/

http://www.centerforautism.com/aba-therapy.aspx

Ju faleminderit për vëmendjen !