Filipino sa Humanidades, Agham Panlipunan at Iba Pang Kaugnay na Larangan

AGHAM-PANLIPUNAN

• Isang pangkat ng mga disiplinang akademiko na pinag-aaralan ang mga aspeto ng tao sa mundo.

• Pag-aaral ng sangkatauhan, pangkatangian at kaparaanang nabibilang.

KAHULUGAN

AGHAM-PANLIPUNAN

• Makatotohanan at makabuluhang pag-aaral, pagsusuri at pag-unawa sa lipunan ayon sa kapookan, pagpapakahulugan at talastasang Pilipino.

KAHULUGAN

• Isang sangay ng siyensya na may kaugnayan sa mga institusyon, gawain ng lipunan at ang ugnayang personal ng bawat nilalang bilang bahagi ng komunidad.

MGA DISIPLINA sa larangan ng

AGHAM PANLIPUNAN

MGA DISIPLINA

1. Sosyolohiya (Sociology)

2. Sikolohiya (Psychology)

3. Lingguwistika

4. Antropolohiya (Antropology)

5. Kasaysayan (History)

6. Heograpiya (Geography)

7. Agham Pampolitika (Politikal Science)

8. Ekonomiks (Economics)

9. Area Studies

10. Arkeolohiya (Archeology)

11. Relihiyon (Religion)

SOSYOLOHIYA

• Pag-aaral ng mga alituntunin ng lipunan at mga proseso na binibigkas at hinihiwalay ang mga tao 'di lamang bilang ng mga indibidwal kundi bilang kasapi ng mga asosasyon, grupo at institusyon.

SOSYOLOHIYA

• kilos at gawi ng tao sa lipunan.

• empirikal na obserbasyon mapatutunayan ang resulta base sa mga tunay na nangyayari sa paligid . Gumagamit din ito ng pandama (pandinig, pansalat, pang-amoy, paningin, o panlasa)

SIKOLOHIYA

SIKOLOHIYA

• Pag-aaral sa isip, diwa at asal.
• Tinatawag na sikologo ang mga dalubhasa sa sikolohiya na nagiging sikologa kung babae.
• Tinatawag din ng mga sikologo at sikologa bilang sikolohista.
• Mayroong sariling sikolohiya ang mga Pilipino na tinatawag na sikolohiyang Filipino. Ito ay ginawa ni Virgilio Enriquez noong 1975.
• Emperikal na obserbasyon.

LINGGUWISTIKA

Pag-aaral ng wika bilang sistema kaugnay ng kalikasan, anyo, estruktura, at baryasyon.

LINGGUWISTIKA

1. Ponema

agham ng wika na nag- aaral sa tamang pagbigkas ng mga salita at tumatalakay kung paano nagsasalita ang isang tao.

2. Ponolohiya

pag-aaral ng mga makahulugang tunog na ginagamit sa pagbuo ng mga salita sa isang partikular na wika. 

3. Morpolohiya

pinag-aaralan dito ang sistema ng pagsasalansan ng mga morpema upang makabuo ng salita na may payak o kumplikadong kahulugan. 

LINGGUWISTIKA

LINGGUWISTIKA

 4. Sintaks

pag-aaral o pag-uugnay-ugnay ng mga salita para makabuo ng mga parirala, sugnay at mga pangungusap.

5. Gramatika

ang hanay ng mga panuntunan sa istruktura na namamahala sa komposisyon

ANTROPOLOHIYA

ANTROPOLOHIYA

• pag-aaral ng simula, pag-unlad at katangian ng tao.

• Pag-aaral ng mga tao sa iba’t ibang panahon ng pag-iral upang maunawaan ang kompleksidad ng mga kultura.

KASAYSAYAN

• Pag-aaral ng nakaraan o pinagdaanang pag-iral ng isang grupo, komunidad, lipunan, at ng mga pangyayari dito upang maiugnay ito sa kasalukuyan.

• Lapit-naratibo

KASAYSAYAN

HEOGRAPIYA

HEOGRAPIYA

• Tawag sa mga agham na lokasyon ng mundo.

Mga salik:

• Klima
• lokasyon
• likas na yaman
• lawak at sukat

• kwantitatibo at kwalitatibo

AGHAM PAMPULIKA

AGHAM PAMPULITIKA

• Pag-aaral sa bansa, gobyerno, politika, at mga patakaran, proseso, at sistema ng mga gobyerno.

• analysis mapanuring proseso o hakbang upang makabuo ng mahahalagang impormasyon sa paksang pinag-uusapan at bigyang kalinawan at katibayan ang isang suliranin.

• empirikal ay ang koleksyon ng mga tukoy na datos na nakuha sa pag-aaral ng isang bagay. 

EKONOMIKS

• Pag-aaral sa mga proseso ng produksyon, distribusyon, at

paggamit ng mga serbisyo at produkto sa ekonomiya.

• Pag-aaral sa kalipunan ng mga gawain ng tao.

EKONOMIKS

AREA STUDIES

• Interdisiplinaryong pag-aaral, kaugnay ng isang bansa, rehiyon, at heograpikong lugar.

AREA STUDIES

ARKEOLOHIYA

• Pag-aaral ng mga relikya, labi, artifact, at monumento kaugnay ng nakaraang pamumuhay at gawain ng tao.

ARKEOLOHIYA

RELIHIYON

• Pag-aaral ng organisadong koleksiyon ng mga paniniwala, sistemang kultural, at mga pananaw sa mundo kaugnay ng sangkatauhan at sangkamunduhan.

RELIHIYON

HUMANIDADES

• tumatalakay sa mga sinaunang kaugalian at sa katangian ng tao bilang nilalang at indibidwal.
• tao at kultura ang sakop sa pag-aaral

ispekulatibo, analitikal, kritikal at deskriptibo

KAHULUGAN

IMPORTANSYA NG HUMANIDADES

• Bukod sa pagkakaroon ng karera sa hinaharap kinakailangan din na magkaroon ng pagpapaunlad ng ating mga kaisipan at ng lipunan sa kalahatan.

KAHULUGAN

• Hindi kung ano ang gagawin ng tao kundi kung paano maging tao.

MGA DISIPLINA NG HUMANIDADES

MGA DISIPLINA

A. Panitikan

wika, teatro, Tula, Maikling Kuwento atbp.

B. Pilosopiya

pag-ibig sa karunungan

Relihiyon

C. Sining

Biswal Applied Industriya

i. pelikula i. graphics i. fasion

ii. ii. interior

iii. sayaw

PAGSULAT NG HUMANIDADES

1. IMPORMASYONAL

2. IMAHINATIBO

3. PANGUNGUMBINSI

PAGSULAT

IMPORMASYONAL

IMPORMASYONAL

Paktuwal na impormasyon bilang background gaya ng talambuhay o maikling bionote tungkol sa may akda o libro sa pabalat, artikulo tungkol sa kasaysayan ng mga bagay atbp.

Paglalarawan

nagbibigay ito ng detalye, mga imahe na dinedetalye sa isipan ng mambabasa, sinasabayan ng kritikal na pagsusuri na karaniwan ay isinasagawa sa mga akdang pampanitikan gaya ng kritisismo, tula, kwento, nobela atbp.

IMAHINATIBO

Binubuo ito ng mga malikhaing akda gaya ng piksyon (nobela, dulam, maikling kwento) sa larangan ng panitikan, gayundin ang pagsusuri rito.

IMAHINATIBO

Pagsusuri ng malikhaing akda (piksyon) ay nagbibigay tuon sa kung ano ang mensaheng ipinahahayag at paano nila ito ipinahayag. Ang apela nito ay sa imahinasyon at emosyon ng nagbabasa or nakikinig. Gayundin, sinusuri ito ayon sa estilo, epekto at maging lohika ng akda.

PangungumbinsI

PANGUNGUMBINSE

Pangganyak ito upang mapaniwala o 'di mapaniwala ang mga bumabasa, nakikinig at nanonood sa teksto o akda. Subhetibo ito kaya't mahalaga ang opinyon ay kaakibat ng ebidensya at katuwiran o argumento. Makikita ang ganitong anyo ng pagsulat sa mga kritisismo or rebyung libro, pelikula, dula, sining, musika atbp.