ундны усны эрүүл ахуй

Гарчиг:

1. Хүний биед ус ямар тустай вэ?

2. Ус хэрхэн бохирддог вэ?

3. Усны бохирдолт ба халдварт өвчин

4. Ус хадгалах савны эрүүл ахуй

5. Усыг халдваргүй болгох энгийн арга

6. Санамж

7. Ус хэрэглээний зөв дадал, ач холбогдол

1. Хүний биед ус ямар тустай вэ?

1. Амьдралын эх сурвалж бөгөөд хүний биеийн 65-70 хувь нь уснаас тогтдог.

2. Хүний биед орсон тэжээлийн бодисыг уусгагч гол бодис болдог.

3. Биеийн дулааны солилцоонд оролцдог.

4. Бодисын солилцооны дүнд үүссэн хорт бодисыг биеээс гадагшлуулна.

2. Ус хэрхэн бохирддог вэ?

Ус нь хүний үйл ажиллгаа болон байгалын нөлөөгөөр бохирддог.

1. Өрхөөс гарах бохир ус

2. Хөдөө аж ахуй, газар тариалангийн бохир ус

3. Үйлвэр аж ахуйн газаруудын бохир ус

4. Газрын ашиглалт, уул уурхай, хөдөө аж ахуйн үйл ажиллагаа

5. Гадаргын бохир ус (бохирын шугам хоолойгоор урсах ус, шуудуугаар урсах борооны ус,)

3. Усны бохирдол ба халдварт өвчин

• Эмгэг төрөгч нянгаар бохирдсон усыг хэрэглэснээр шууд халдварлагдан өвчин үүснэ. (Холер, гэдэсний хижиг, цусан суулга)
• Ахуйн шаардлагыг хангаагүйгэээс үүсэх өвчин: хамуу, суулгалт, бөөс бүүрэг, хачгаар үүсгэгддэг өвчнүүд
• Усны хатуулаг чанар ихсэхэд хүн амын дунд бөөр, шээсний замын чулуужих өвчин, фторын хэмжээ ихсэхэд шүд үйрэх, шүд цоорох өвчин үүсдэг.

4. Ус хадгалах савны эрүүл ахуй

1.Ус хадгалах сав нь усыг тоос шороо бусад бохирдлоос хамгаалах зорилгоор таглаатай байх ба амсар нь том дотор талыг нь цэвэрлэхэд хялбар байх.

2. Усны сав нь усанд уусдаггүй, зэвэрдэггүй хүний эрүүл мэндэд хоргүй материалаар хийгдсэн байх.

3. Гэрийн нөхцөлд ус хадгалах сав нь өрхийн хүн амын 3 хоногийн хэрэглээг хангахуйц байх

4. Ус хадгалах сав нь ёроол хэсэгтээ цорготой байх нь бохирдлоос сэргийлдэг.

5. Усны сав нь цоргогүй бол ус хутгах шанга, тусдаа байх ба бохирдлоос хамгаалж өлгөдөг байх.

5. Ус халдваргүй болгох энгийн арга

1. Усыг тогтмол буцалгаж хэрэглэх

2. Мөнгөн аяга, саванд усыг удаан хадгалах

3. Химийн бодисоор халдваргүйжүүлэх.

6. Усны хэрэглээний зөв дадал

• Чанарын шаардлага хангасан усыг ундны ус, ахуйн хэрэглээндээ хэрэглэх. Усыг зөвхөн буцалгаж хэрэглэх.
• Гэрийн нөхцөлд усыг зөөвөрлөх, хадгалахад онцгой анхаарах
• Ус зөөх сав нь цэвэрлэж, ариутгахад хялбар том амсартай байх
• Гарын бохирдох бүрт угааж хэвших
• Бохир усыг муу усны нүхэнд хийж хэвших
• Түүхий ус хэрэглэхгүй байх
• Ундны усаа баталгаатай зөв газраас авах

Ач холбогдол:

1. Халдварт өвчнөөс сэргийлнэ.

2. Эрүүл байна.

3. Үр хүүхэддээ үлгэр дуурайлал болно.

7. Санамж

ДЭМБ-ийн мэдээгээр жилд 7 сая хүн бохир уснаас үйлдэлтэй өвчний улмаас нас барж байна.

• Ил задгай ус
• Булгийн ус
• Гол горхины ус
• Түүхий ус хоол унд болон ахуйдаа хэрэглэх нь таны эрүүл мэндэд хортой.

Мэдлэг бататгах асуулт:

1. Хүний биеийн хэдэн хувийг ус эзэлдэг вэ?

2. Эмгэг төрөгч нянгаар бохирдсон усыг хэрэглэснээр шууд халдварлагдан 1............. 2............. 3................ зэрэг өвчин үүсдэг.

3.