Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Organy wegetatywne
102
Organy wegetatywne - podsumowanie
Nina Bać
Aleksandra Wierzchowska
Organy wegetatywne
Organy, które są wyłączone z funkcji płciowych. Są to korzenie, łodygi i liście zapewniające wzrost i rozwój rośliny.
Definicja
Funkcje korzenia
- Pobieranie wody i soli mineralnych
- Utrzymywanie rośliny w podłożu
Budowa i funkcje korzenia
Systemy korzeniowe:
- palowy - u roślin nagonasiennych i dwuliściennych. Wyróżnia się korzeń główny i korzenie boczne
-wiązkowy - u roślin jednoliściennych i paprotników. Brak korzenia głównego a od podstawy pędu wyrastają korzenie przybyszowe
Budowa korzenia
Budowa
Od góry:
- Stref Korzeni bocznych
- Strefa włośnikowa
- Strefa wydłużania
- Strefa podziałów komórkowych (z czapeczką okrywającą stożek wzrostu)
Budowa
Budowa wtórna
Budowa pierwotna
Budowa pierwotna korzenia
Nazywamy tak charakterystyczny układ tkanek,który powstaje w wyniku działania merystemu
Budowa pierwotna
Budowa wtórna korzenia
To wynik działania merystemów bocznych kambium i fellogenu.
Fragmenty Kambium łączą się ze sobą w pierścień odkładający do wnętrza drewno wtórne, a na zewnątrz łyko wtórne.
Jego działalność powoduje zwiększenie obwodu korzenia oraz pękanie i odpadanie ochraniającej go ryzodermy i leżącej pod nią kory pierwotnej.
Fellogen do wnętrza wytwarza fellodermy, a na zewnątrz korek. W ten sposób powstaje korkowica.
Etapy przyrostu korzenia na grubość
Modyfikacje korzeni i ich funkcje
1) Korzenie spichrzowe - grube i mięsiste np. u marchewki, umożliwiają przetrwanie zimy
Modyfikacje budowy i funkcje
2) korzenie podporowe - wyrastają z łodygi nad ziemią i ukośnie wrastają w podłoże np. u mangrowców
3) korzenie czepne - przytwierdzają roślinę do podpór. Występują u epifitów i pnączy np. u bluszczu
4) korzenie powietrzne - swobodnie zwisające w powietrzu wchłaniające deszczową lub parę wodną np. u storczyków
5) Ssawki - korzenie wrastające do tkanki rośliny żywicielskiej np. jemioły
6) korzenie oddechowe - pionowe wystające z gleby odgałęzienia podziemnego służące do pobierania tlenu np. u cypryśnika błotnego
Funkcje łodygi
⦁ Utrzymywanie liści, a u niektórych roślin - również kwiatów i owoców
⦁ Przewodzenie wody z solami mineralnymi z korzeni do liści, kwiatów i owoców oraz substancji organicznych wytworzonych w liściach do korzeni i innych części rośliny
Funkcje łodygi
Łodyga wraz z wyrastającymi z niej liśćmi tworzy pęd. Miejsca, z których liście biorą początek są często zgrubiałe i nazywa się je węzłami. Odcinki łodygi znajdujące się między węzłami to międzywęźla
Pąki to miejsca, w których nastepuje wzrost łodygi. Wyróżniamy :
⦁ Pąk wierzchołkowy - jest umiejscowiony na szczycie łodygi i decyduje o wzroście rośliny na długoś
⦁ Pąki boczne - umożliwiają powstawanie odgałęzień bocznych
Budowa pierwotna
W budowie pierwotnej łodygi wyróżnia się :
⦁ skórkę
⦁ korę pierwotną
⦁ walec osiowy
Budowa łodygi
Skórka pędu (epiderma) - stanowi zewnętrzną okrywę łodygi. Dzięki aparatom szparkowym odgrywa istotną rolę w procesie wymiany gazowej.
Kora pierwotna - produkcja substancji organicznych, niezbędnych do wzrostu i rozwoju rośliny
Walec osiowy - w jego skład wchodzą oprócz tkanki miękiszowej, tkanki przewodzące, które tworzą wiązki łyka pierwotnego i drewna pierwotnego. Wiązki łyka i drewna w łodydze są zazwyczaj ułożone naprzeciwlegle.
Budowa wtórna
Przyrost łodygi na grubość oraz jej budowa wtórna są, podobnie jak w wypadku korzenia, wynikiem działania kambium i fellogenu.
Przyrost wtórny łodygi rozpoczyna się od wytworzenia pierścienia kambium.
Wiązkowy układ pierwotnych tkanek przewodzących zostaje zastąpiony grubym cylindrem drewna wtórnego i znacznie cieńszym cylindrem łyka wtórnego.
W przyrastającej na grubość łodydze funkcje okrywające przejmuje korkowica (peryderma). Jest ona efektem aktywności fellogenu powstającego najczęściej z kory pierwotnej.
Rodzaje łodyg
⦁ Łodygi zielne - są delikatne, soczyste i żyją tylko jeden sezon wegetacyjny (stokrotka ,tulipan,mlecz,mak,róża)
⦁ Łodygi zdrewniałe - często osiagają znaczną grubość i są trwałe (sosna ,dąb,świerk,jodła)
Rodzaje łodyg
Modyfikacje budowy łodygi
A. Kłącza - wieloletnie podziemne łodygi o nieograniczonym wzroście. Pełnią funkcje spichrzowe i przetrwalnikowe, są też organami rozmnażania wegetatywnego np. u imbiru.
Modyfikacje budowy łodygi
B. Rozłogi - odgałęzienia dolnej części nadziemnego pędu, np. u truskawki
C. Bulwy - krótkie, silnie zgrubiałe podziemne łodygi o ograniczonym wzroście, pełnią funkcje spichrzowe, przetrwalnikowe i służą do rozmnażania wegetatywnego, np. u ziemniaka.
D. Wąsy - cienkie boczne odgałęzienia łodygi, stanowiące organy czepne, owijają się wokół podpory, np. u winorośli.
E. Łodygi spichrzowe - grube, często mięsiste organy nadziemne, pełnią funkcje spichrzowe i przetrwalnikowe, np. u kalarepy.
F. Ciernie - sztywne, ostre i silnie zdrewniałe odgałęzienia boczne łodygi. Chronią roslinę przed roslinożercami, np. u śliwy tarniny.
Funkcje liści
Do ich głównych zadań należy:
- wytwarzanie substancji odżywczych w procesie fotosyntezy
- transpiracja
- wymiana gazowa
Budowa i funkcje liści
Powstają w merystemie wierzchołkowym, a ich wzrost po osiągnięciu ostatecznego kształtu i rozmiaru ustaje. Pierwsze liści roślin nagonasiennych to powstające w zarodku liścienie
Budowa morfologiczna liści
Budowa morfologiczna
Wyróżnia się:
- blaszkę liściową - zwykle płaska i cienka
- ogonek liściowy - łączy blaszkę liścia z nasadą i ustawia liść w odpowiednim położeniu względem promieni słonecznych
- nasada liścia - rozszerzona i spłaszczona struktura łącząca liść z łodygą
Budowa anatomiczna
W budowie uczestniczą głównie trzy tkanki:
skórka (epiderma)
miękisz asymilacyjny
tkanki przewodzące
Budowa anatomiczna
Ulistnienie
To sposób ułożenia liści na łodydze. Wyróżniamy trzy typy:
- skrętoległe - np. u krwawnika
- naprzeciwległe - każda para liści jest ułożona prostopadle do poprzedniej. np. u jasnoty
- okółkowe - z jednego węzła wyrasta kilka liści np. u marzanki
Ulistnienie
Modyfikacje liści
liście pułapkowe - wyspecjalizowane w chwytaniu i trawieniu drobnych zwierząt np. u muchołówek
https://www.youtube.com/watch?v=VkeD_1Dne58
Modyfikacj liści
ciernie - silnie zdrewniałe, sztywne i zredukowane liście. Pełnią funkcje obronne np. u opuncji
liściaki - liście o silnie zredukowanej blaszce liściowej i sztywnych blaszkopodobnych ogonków np. u akacji
liście spichrzowe - grube i mięsiste magazynujące substancje odżywcze i wodę z solami mineralnymi np. u kapusty
liście czepne - przekształcone w wąsy którymi przyczepia się i owija wokół podpór np. u wyki
liście łuskowate - suche pełniące funkcje ochronne. okrywają np. liście spichrzowe u cebuli