Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
VETITË KIMIKE TË ALKOOLEVE
73
Vetit kimkie te alkooleve
punoi:
pr.Ardita Tairi
- Karakteri polar i grupit hidroksil, ka ndikim në reaktivitetin e alkooleve.
- Reaksionet ku marrin pjesë alkoolet varen nga egzistimit i të a.q. qendra reaguese. Në molekulën e alkoolit egzistojnë tre qendra reaguese.
1.Qendrat reaguese
1. Atomi i O , ku mund të lidhen thërrimet elektrolife, nga shkaku i ngarkesës elektrike negative parciale.
2. Atomi i H , i cili mund të shkëputet lehtë nga thërimet nukleofile, nga shkaku i ngarkesës pozitive parciale.
3. Atomi i karbonit i lidhur për grupin O-H, me ngarkesë pozitive parciale i tërheq thërimet nukleofile.
2.Reaksionet kimike ku marrin pjesë sipas qendrave reaguese
- Grupi hidroksil
Reaksionet me shkëputjen e lidhjes C-O
Reaksionet me shkëputjen e lidhjes O-H
- Alkoolet, kur janë të trtetura në ujë, nuk shfaqin veti as të acide e as të bazave. Shkaku për këtë është polariteti i lidhjes O-H, që edhe shkëputet lehtë.
3.Reaksionet me shkëputjuen e lidhjes O-H
Reaksioni me metale alkaline.
- Alkoolet reagojnë me metalet alkaline siç janë Na dhe K duke shkëputur lidhjen O-H dhe përfitohet anjoni alkoolat.
https://youtu.be/LuicIvV3PjQ
2
etanolat natriumi
- Alkoolatet(alkoksidet) treten në ujë, hidrolizohen plotësishtë, kurse tretësira ka karakter bazik.
- Reaksioni i alkooleve me acide: - alkoolet reagojnë edhe ma acidet organike edhe me acidet inorganike dhe japin estere, kurse reaksionet quhen reaksione të esterifikimit.
RCOOH + HOR RCOOR + HOH
4. Reaksionet me shkëputjen e lidhjes C-O
Reaksionet midis alkooleve dhe halogjenhidrikëve
- Alkoolet marrin pjesë në reaksionet e substitui it nukleofil, në atë rast grupi hidroksil i alkoolit zavendësohet me atomin e elementit halogjen dhe përfirohet alkil halogjenuri.
H
pentanol + HCl klorurpentilik+ HOH
Dehidratimi i alkooleve
- Varesisht nga kushtet në të cilat zhvillohet reaksioni përfitohen produkte të ndryshme. Nëse etanoli nxehet në temp. më të lartë do të përfitohet eteni, por në tepricë të alkoolit dhe temp.më të ulët se 170⁰C përfitohet komponimi dietil eteri ( eter ). Në të dy rastet prej molekulave te alkoolit lirohet një molekul e ujit.
+ H2O
etoksietan(dietileter)
eten
- Nëse alkoolet veprojnë me ndonjë mjet oksidues te fortë në prani të acidit sulfurik varesisht nga lloji i alkoolit , mundë të per4fithorn produkte të ndryshme. Alkooli primsr oksidohet lehtë, kurse ai terciar fare nuk oksidohet ( nuk ka produkt të reaksionit ).