Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Sparta
Powstanie
WELCOME
Polis Sparta była położona w południowej części Płw. Bałkaoskiego – na Płw. Peloponez w Lakonii nad rz. Euratos. Dorowie, którzy się tam osiedlili podbili tubylczą ludnośd i ją zniewolili. Mieszkaocy 5 wsi założyli polis Spartę (zostali spartiatami). Pozostali Dorowie stali się perjojkami, a zniewolona
ludnośd np. Mesenii stała się helotami.
TEACHER
NAME OF TEACHER
RULES
Rozwój terytorialny Sparty
LIST OF RULES
LIST OF RULES
podbój Lakonii
VIII w. p.n.e. – VII w. p.n.e. podporządkowali sobie Mesenię,
VI w. p.n.e. podporządkowali sobie Kynurię i Wyspę Kyterę,
pod koniec VI w. p.n.e. powstał Związek Peloponeski – sojusz paostw na Płw. Peloponez,
który uznawał hegemonię (przywództwo) Sparty. Tak powstała symmachia spartaoska.
Symmachia - w starożytnej Grecji związek kilku poleis, sojusz polityczno -wojskowy, który powstał by
walczyd przeciw wspólnemu wrogowi.
SUBJECTS
3. System społeczny Sparty. Społeczeostwo Sparty nie było jednorodne
Reading
a) Spartiaci:
Jako jedyni posiadali pełnię praw politycznych; byli to potomkowie mieszkaoców 5 wsi, które
utworzyły polis Spartę, byli wojownikami i uważali się za równych (homoioi).
Od 7 roku życia wychowywani w koszarach na wojowników. Nie posiadali ziemi na własnośd
– po 20 roku życia otrzymywali działkę ziemi od paostwa wraz z helotami, którzy na niej
pracowali.
Mogli ożenid się w wieku 20 lat jednak posiłki spożywali nadal w gronie „przyjaciół” z
oddziału w tzw. sysytiach.
Pełnię praw politycznych otrzymywali w wieku 30 lat. Najlepsi wojownicy starożytnej Grecji.
Istniały między nimi różnice majątkowe. Prymat wiodły rody arystokratyczne.
Liczebnośd tej grupy systematycznie spadała.
Math
b) Perjojkowie :
Ludnośd zależna wywodząca się od Dorów.
Zajmowała się wolnymi zawodami, rzemiosłem i handlem ale również uprawą ziemi i
hodowlą, dostarczali broni dla armii spartaoskiej.
Za ziemie płacili Spartiatom.
Zamieszkiwali w autonomicznych gminach; posiadali wolnośd osobistą.
Służyli w armii u boku Spartiatów
Writing
c) Heloci:
Niewolni chłopi należący do paostwa, ludnośd podbita, która była przypisana do ziemi.
Najliczniejsza warstwa społeczna.
Heloci nie mieli żadnych praw lecz nie można ich było sprzedad ani wyzwolid.
Spartiaci urządzali na nich polowania by ich zastraszyd.
Science
Social Studies
EXPECTATIONS
4. System polityczny Sparty – oligarchia
HOMEWORK
a) królowie
Na czele paostwa stało dwóch królów (diarchia) z 2 różnych rodów Agiadów i Europontydów.
Uprawnienia:
o piastowali najwyższe urzędy kapłaoskie,
o przewodzili ceremoniom religijnym,
o wysyłali posłów do wyroczni w Delfach,
o mieli uprawnienia sądowe,
2
o dowodzili armią podczas wojny (tylko 1 król mógł opuścid Spartę),
o posiadali najlepszą ziemię na własnośd; uprawiali ją perjojkowie, którzy płacili z niej
daniny
o po śmierci mieli prawo do uroczystego pogrzebu.
b) geruzja – rada starszych (gerontów) – sprawowała faktyczną władzę,
składała się z 28 starców (powyżej 60 lat) wybieranych przez Zgromadzenie plus 2 królów.
Uprawnienia:
o przygotowywała treści uchwał przedkładanych zgromadzeniu,
o podejmowała decyzje paostwowe,
o przyjmowała poselstwa,
o decydowała o życiu noworodków,
o sądziła najcięższe przestępstwa – najwyższa władza sądownicza.
c) Zgromadzenie Ludowe (apella)
składało się z obywateli Sparty (Spartiaci po ukooczeniu 30 roku życia), zwoływano je raz
miesiącu,
Uprawnienia:
o stanowiło prawa. Nie mogło jednak zgłaszad projektu uchwał ani nad nimi
dyskutowad. Podejmowali uchwały poprzez krzyk (aklamację),
o decydowało o wojnie i pokoju,
o wybierało urzędników (eforów) i geruzję.
d) Urzędnicy – 5 eforów
wybierani przez Zgromadzenie na okres 1 roku,
zwoływali Zgromadzenie i mu przewodzili,
pełnili funkcje administracyjne wykonując decyzje uchwalone przez Zgromadzenie,
dbali o bezpieczeostwo wewnętrzne i dyscyplinę,
w razie wojny ogłaszali mobilizację. Dwóch eforów wyruszało z królem na wojnę.
e) Obywatelem był każdy Spartiata (mężczyzna), który ukooczył 30 lat. Jest to oligarchia, gdyż tylko
spartiaci mieli prawa polityczne i brali udział w obradach Zgromadzenia (niewielka częśd
społeczeostwa) , a faktyczną władzę sprawowała geruzja = rada starców.
ICEBREAKER
ICEBREAKER
NAME
ICEBREAKER
5. Wychowanie spartaoskie.
Noworodek, niemowlak Geronci decydowali czy ma żyd czy nie. Dzieci zdeformowane bądź chore zabijano. Surowo opiekowano się niemowlakami. od 7 roku życia Chłopcy trafiali do koszar wojskowych. Uodparniano ich na wszystkie niewygody. Żyli w drużynach. Uczyli się czytad i pisad oraz podstaw we władaniu bronią.
od 12 roku życia Chodzili nago, nie myli się. Uczyli się gier wojennych, doskonalili
posługiwanie się bronią.
od 15 roku życia Mogli nosid długie włosy i brad udział w wyprawach wojennych.
od 20 roku życia Mogli zawierad związki małżeoskie ale nadal mieszkali w koszarach.
od 30 roku życia Pełnia praw politycznych. Mógł zamieszkad we własnym domu.
od 60 roku życia Zwolniony ze służby wojskowej.