Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
ELISA overview
988
(ELISA)
Enzyme-Linked Immunosorbent Assay
Үндэслэл
ELISA бол самбарт суурилсан арга техник бөгөөд пептид, уураг, эсрэгбие мөн даавар зэрэг бодисуудыг илрүүлэх тоолоход чиглэдэг. ELISA–ийн суурь зарчим нь фермент ашиглан эсрэгбие-антигений холбоог илрүүлэхэд орших ба ферментийг эсрэгбиетэй холбосон байх ба энэ нь өнгөгүй хромоген бодисыг өнгөт бодис болгож, эсрэгбие, антигений холбоо илэрнэ.
Бүдүүвч зураг
Практик хэрэглээ
Практик хэрэглээ
- Дархлаа судлал
- Оношилгоо
- Даавар
- Эмийн хор
- Харшил
- Вакцин
- Хүнс
Фермент холбоот эсрэг биеийн урвалын аргын үндэслэл
Фермент холбоот эсрэг биеийн урвал
Дархлааны хариу урвалын үндсэн дээр суурилсан
Түлхүүр цоожны онол
- Антиген (түлхүүр)
- Эсрэгбие (цоож)
Антиген (Эсрэгтөрөгч)
Хүний биед ороод өөрийнхөө эсрэг эсрэгбиеийг үүсгэж, түүнтэйгээ нэгдэх шинжтэй бодисыг антиген буюу харь шинжтэй цочруулга гэж нэрлэдэг.
Амьд бие бүр өөрийн антигентэй бөгөөд гадны өөр антиген нь түүнд харь шинжтэй байна.
Антиген
Эсрэгбие
(Антител)
Эсрэгбие бол тодорхой бүтэц бүхий антигенд тохирсон зөвхөн түүнтэй нэгдэх өвөрмөц шинж чанартай байна.
Антител
Фермент холбоот эсрэгбиеийн урвалын аргын зарчим
Урвалын аргын зарчим
Антиген ба гомолог эсрэгбиеийн харилцан үйлчлэлийн дүнд үүссэн нийлэмж нь фермент холбоот эсрэгбиетэй холбогдсон тохиолдолд индикатор бодисын нөлөөгөөр өнгө үүсдэгт оршино.
Диаграм
Хэрэглэгдэхүүн
- Анхдагч эсрэгбие: Антигенийг өвөрмөцөөр таньдаг моноклон IgG эсрэг бие.
- Хоёрдогч эсрэгбие: анхдагч эсрэгбиеийг өвөрмөцөөр танин холбогддог өөртөө өвөрмөц илтгэгч бодис зүүсэн эсрэгбие.
- Conjugate: Радиоизотоп, фермент, туяарагч бодис зэрэг тэмдэглэгээт бодис зүүсэн эсрэг бие бүхий уусмал (Horse Radish Peroxidase (HRP), пероксидаза )
- Substrate: TMB (3,3',5,5', тетраметилбензидин). Энэ нь ферменттэй харилцан үйлчлэлцэж исэлдүүлдэг (Н2О2 үүсгэснээр уусмалыг цэнхэр өнгөтэй болгоно)
- STOP solution: Фермент-субстратын урвалыг зогсоохын тулд шингэрүүлсэн хүчил нэмэхэд уусмал эргэн улбар шар өнгөндөө орно.
- Wash solution: Урвалын самбар дахь холбогдоогүй хэсгийг угаах угаалгын уусмал, буфер агуулна.
- Control: эерэг хяналт эсрэг бие, антиген агуулсан уусмал. Сөрөг хяналт эсрэг бие антиген агуулаагүй уусмал.
Хэрэглэг -дэхүүн
Зураг
Фермент холбоот эсрэг биеийн урвалын төрлүүд
Шууд бус ELISA
Төрлүүд
Sandwich ELISA
Competitive
ELISA
Шууд ELISA
Шууд ELISA (Direct ELISA)
1. Сорьцоос авсан антиген гадаргуу дээр бэхэлнэ.
2. Фермент холбоот анхдагч эсрэгбиеийг нэмж өгнө.
3. Угаана, угаасны дараа зөвхөн дархан бүрдэл үлдэнэ.
4. Субстратыг нэмж өгөхөд фермент хромоген бодис ялгаруулан уусмалын өнгийг өөрчилнө.
Шууд фермент холбоот эсрэгбиеийн урвалыг илрүүлэх аргын давуу тал:
- Түргэн гүйцэтгэх, нэг эсрэгбие ашиглах
- Эсрэгбиетэй дээжээс хоёрдогч эсрэгтөрөгч холбогдохоос сэргийлэх зэрэг давуу талтай.
Шууд фермент холбоот эсрэгбиеийн урвалыг илрүүлэх аргын дутагдалтай тал:
- Ашиглаж буй эсрэгтөрөгч бүрт тэмдэг тавьснаар цаг хугацаа шаардах
- Олон зуун эсрэгбие шууд тэмдэглэх боломжгүй
Хоёрдогч эсрэгбиеийг тэмдэглэх нэмэлт дохио байхгүй.
Шууд бус ELISA (Indirect ELISA)
- Тавган дээр антиген бэхэлсэн байна.
- Блоклогч буфер уусмал нэмнэ.
- Тохирсон анхдагч эсрэбие ирж холбогдоно.
- Хоёрдогч эсрэгбие-HRPO –ийг нэмэхэд анхдагч эсрэгбиеийг өвөрмөцөөр сонгож холбогдоно.
- TMB субсратыг нэмэхэд, HRPO TMB-ийн үйлчлэлээс уусмалын өнгө өөрчлөгдөнө.
- Зөв явагдсан тохиолдолд, ферментийн идэвхжил буюу өнгө нь ийлдсэнд буй эсрэгбиеийн хэмжээтэй шууд хамааралтай.
Шууд бус ELISA-гийн давуу тал.
- Хоёрдогч эсрэгбие нь өргөн тархсан, хямд үнэтэй байдаг.
- Хувьсамхай, мөн олон төрлийн эсрэгбиеийг нэг зүйлийн хоёрдогч эсрэгбиеээр илрүүлж болно.
- Дархлааны хариу урвал оролцоогүй анхдагч эсрэгбиетэй холбогддог.
- Мэдрэг чанар нь их, учир нь тухайн эсрэгбиеийн хэд хэдэн эпитоптой хоёрдогч эсрэгбие холбогдох чадвартай тул энэ нь дохиог ихэсгэж өгдөг.
Шууд бус ELISA-ийн сул тал.
- Хоёрдогч эсрэгбие нь анхдагч эсрэгбиетэй хөндлөн-хариу урвалд орох боломжтой.
Сэндвич ELISA (sandwich ELISA)
1. a. Plate дээр эсрэгбиеүдийг эгнүүлэн бэхэлсэн байна.
b. Блоклогч буффер нэмнэ.
2. Plate дээр сорьцын антиген нэмэхэд тохирох нь эсрэгбиетэй холбогдоно.
3. Plate дээр антиген өвөрмөц анхдагч эсрэгбиеийг нэмнэ.
4. Фермент холбоот хордогч эсрэгбиеийг нэмэхэд ч анхдагч эсрэгбиетэй холбогдоно.
5. TMB субстрат нэмэхэд фермент задарч өнгө өөрчлөгдөнө.
6. Ийлдсийн антигений хэмжээ уусмалын өнгөний нягтралтай шууд хамааралтай.
Өрсөлдөөнт ELISA (competitive ELISA)
- Өрсөлдөх ELISA хатуу фазад бэхэлсэн эсрэгбие.
- Сорьцын антиген болон фермент зүүсэн антигенийг хамт хийнэ.
- Сорьцын антиген болон фермент зүүсэн антиген өрсөлдөж холбогдоно.
- Исэлдүүлэгч субстрат нэмэхэд фермент зүүсэн антигентэй үйлчлэлцэж өнгө үүсгэнэ.
Зөв хийсэн тохиолдолд, ийлдсэнд буй антигений хэмжээтэй уусмалын өнгөний нягт урвуу пропорционал хамааралтай байна.
Дотоод хяналт
1. Microwell Plate
1. Microwell Plate
Антиген эсвэл эсрэгбиеээр бүрхэгдсэн үйлдвэрийн самбар, хоосон самбар
8 болон 96 нүх бүхий хавтанг ашиглана
Ариун байлгах
Хадгалах нөхцлийг шалгах
Самбарын ёроол хэсэг, гадаргуутай болгоомжтой харьцах
Дахин ашиглах боломжгүй
2. ELISA pipettes
Пипетка ариун байлгах
Тохиргоо, хэмжээг шалгаж, хэрэглэхээс өмнө бэлтгэх
Дуусгах болон эхлэхэд хэмжээг сорох дээд хэмжээнд нь тааруулах
Нэг удаагын ариун хошуу эсвэл урьдчилан ариутгасан хошуу байх
Хошууг соролт болгонд шалгах, ангилан хаях
2. ELISA pipettes
3. Washer Systems
3. Washer Systems
1 самбар, 1 мөр, бүхлээр нь угаах боломжтой бүрэн автомат систем юм.
Эхний болон сүүлийн plate дахь угаалтын хугацаа ойр байлгах
Гар алдаа гаргах боломж бууруулдаг.
Урвалж техникийн зааврыг мөрдөж ажиллах
Эхлэх болон дуусахад ариутгалыг зөв хийх
4. ELISA reader
4. ELISA reader
1 самбар, 1 мөр, бүхлээр нь унших боломжтой бүрэн автомат систем юм.
ELISA үр дүн
Үр дүн
Тоон: ELISA нь хэд хэдэн дээжийн концентрацийг тооцоолон стандарт муруйтай харьцуулан тоон үр дүн гаргана.
Чанарын: Дээжинд антиген эсвэл эсрэгбие байгааг тийм эсвэл үгүй гэсэн хариултаар илэрхийлэгддэг.
-ELISA нь маш мэдрэг (>99%) ба маш өвөрмөц (>99%) шинж чанартай гэсэн хэдий ч төгс бус: алдаа гарч болно.
ELISA-ийн давуу талууд
- Маш хурдан (2-3 цагт 90 сорьц шинжилдэг)
- Өндөр мэдрэг чанартай
- Өвөрмөц чанартай
- Нэгэн зэрэг олон сорьцыг шинжлэх боломжтой
- Үр дүн нь өнгөөр илэрдэг тул уншихад хялбар
- Уян хатан хэрэглээ
- Сурахад хялбар, энгийн үйл явцтай
Давуу талууд
ELISA-ийн үед гарах алдаа
Гарах алдаа
Сорьц авах, бэлтгэх, хадгалах үеийн алдаа
- Дээжийн бохирдлоос сэргийлэх
- Зөв авах (байршил, хоол, нөхцөл)
- Ийлдсийн өнгө (гемолиз, өөх тос буруу үр дүнд нөлөөлнө)
- Хадгалалт (2-8 ºС 5 хоног, удаан хугацаанд -20ºС хадгалж, өрөөний температурт гэсгээнэ)
- Бодис урвалжийн хадгалах хугацаа, нөхцөл алдагдах
- Нэрмэл ус, PH
- Хадгалалт (2-8 ºС хадгална, хэрэглэхийн өмнө өрөөний температурт 30минутаас 3 цаг байлгах)
Ажилбарын үеийн алдаа
- Угаалт (алдаа гарах боломж хамгийн өндөр)
- Урвалж бодисыг шалгах (хадгалалт, тэмдэглэл, тунадас)
- Нэг удаагийн ариун болон ариутгасан багаж хэрэглэх,
- Туршилтын үеийн нөхцөл, температур алдагдах
- Инкубац хийх цаг, нөхцөл алдагдах
Гар ажилбарын алдаа
- Үр дүнг боловсруулах явц
Ажилбарын үеийн алдаа
Илтгэгч
Анхаарал тавьсан та бүхэндээ баярлалаа.