BAB 1 - Rangsangan & Gerak Balas
Oleh: Cikgu Aina Farrah, MITSSB
Sistem saraf manusia ialah sistem yang mengawal dan mengkoordinasi tindakan terkawal dan tidak terkawal dan menghantar isyarat di antara bahagian badan yang berbeza.
Struktur Sistem Saraf Manusia
Fungsi sistem saraf manusia:-
1. Mengesan rangsangan
2. Menghantar maklumat (impuls)
3. Mentafsir impuls
4. Menghasilkan gerak balas
Fungsi Sistem Saraf Manusia
Tindakan Terkawal
Tindakan terkawal ialah tindakan yang
disedari dan dilakukan mengikut kehendak
seseorang dan dikawal oleh otak
Tindakan Luar Kawal
Tindakan luar kawal ialah tindakan yang berlaku secara serta merta tanpa disedari atau difikirkan terlebih dahulu.
Melibatkan medula
oblongata
TINDAKAN
LUAR KAWAL
-MELIBATKAN
MEDULA
OBLONGATA
Melibatkan saraf tunjang
(tindakan refleks)
TINDAKAN LUAR KAWAL
-MELIBATKAN SARAF TUNJANG
(TINDAKAN REFLEKS)
Kepentingan Sistem Saraf Manusia dalam Kehidupan
Kepentingan Rangkaian Sistem Saraf Manusia dalam Kehidupan Harian
- Rangkaian sistem saraf manusia berfungsi mengawal dan mengkoordinasikan organ dan bahagian badan supaya dapat menjalankan proses dalam badan seperti pernafasan dan aktiviti harian seperti pergerakan badan.
- Sistem saraf yang terjejas lazimnya menjadikan seseorang itu lumpuh sementara, lumpuh separuh atau lumpuh keseluruhan.
1.2 Rangsangan &
Gerak Balas Manusia
Mekanisme Pendengaran & Penglihatan
Kepekaan Kulit & Lidah terhadap Rangsangan Berbeza
Kombinasi antara Deria Rasa & Deria Bau
Organ Deria
Organ Deria
- Mengesan perubahan persekitaran yang berbeza (rangsangan)
TITLE
Keratan rentas mata dan fungsinya
TITLE
Fungsi bahagian telinga manusia
TITLE
- Hidung ialah organ deria bau.
- Bau merupakan bahan kimia di udara.
- 10 juta sel deria bau terletak di rongga hidung.
Fungsi sel deria bau :-
1. Sel deria bau diselaputi lapisan mukus.
2. Bahan kimia dalam udara melarut dalam lapisan mukus dan merangsang sel deria bau untuk hasilkan impuls saraf.
3. Impuls saraf akan dihantar ke otak untuk ditafsirkan.
4. Otak mengesan jenis bau.
- Lidah ialah organ deria rasa.
- Terdapat 2000-8000 papila pada permukaan lidah.
- Pada satu papila, terdapat beratus tunas rasa.
- Pada satu tunas rasa, terdapat 10-50 reseptor rasa.
- Pada satu reseptor rasa, dapat mengesan 5 jenis rasa asas iaitu manis, masin, masam, pahit dan umami.
TITLE
Fungsi Tunas Rasa :-
1. Semasa mengunyah makanan, bahan kimia dalam makanan akan terlarut dalam air liur.
2. Bahan kimia terlarut meresap ke dalam tunas rasa.
3. Merangsang reseptor rasa untuk menghasilkan impuls.
4. Impuls akan dihantar ke otak untuk ditasirkan.
Kepekaan Kulit dan Lidah terhadap Rangsangan Berbeza
kulit
Contoh Kulit Peka
Contoh Kulit Kurang Peka
Aktiviti Eksperimen 1.6
Kombinasi antara Deria Rasa dan Deria Bau
Had Deria, Kecacatan Organ Deria & Proses Penuaan Mempengaruhi Pendengaran & Penglihatan
Contoh ilusi optik (buku teks)
Contoh ilusi optik (lain-lain)
Alatan Had Deria Penglihatan
Jenis Kecacatan Penglihatan
Kecacatan Penglihatan & Cara Membetulkannya
Cara membetulkan rabun jauh
Cara membetulkan rabun dekat
Cara membetulkan astigmatisme
Kecacatan Pendengaran & Cara Membetulkannya
Alatan mengatasi had deria pendengaran
Inovasi & teknologi alat bantuan pendengaran
Mensyukuri Anugerah Pancaindera
1.3 Rangsangan &
Gerak Balas
Tumbuhan
1.4 Kepentingan Gerak Balas Terhadap Rangsangan Haiwan
Penglihatan dan Pendengaran Haiwan
Pengenalan Pendengaran Stereofonik
Kepentingan Pendengaran Stereofonik
Arah Pendengaran Stereofonik
Pendengaran Stereofonik Orang Buta
Frekuensi Pendengaran Stereofonik
Organ deria dan gerak balas lain
Gerak balas terhadap rangsangan lazimnya menjamin kesinambungan haiwan di bumi
Penghasilan medan elektrik