Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

Усны бохирдол

АУС-302 Б.Гантуяа

Б.Маралаа

Ц.Мөнхтуяа

Б.Одгэрэл

Усны бохирдол гэж юу вэ?

Усны бохирдол гэж юу вэ?

Монгол улсын Усны тухай хуульд “усны бохирдол” гэж хүний шууд ба шууд бус үйл ажиллагааны улмаас байгалийн усны найрлага өөрчлөгдөж, усны чанар доройтохыг хэлнэ гэж заасан.

Байгалийн усны нөөц, чанарт үзүүлж буй хүний үйл ажиллагааны нөлөөлөл нь нийгэм эдийн засгийн үр дагаварын үүдэлтэй байна.

Далай тэнгистэй холбоогүй хуурай газруудад янз бүрийн ареал үүсгэн орших усыг гадаргын ус гэнэ. Үүнд: гол, мөрөн, горхи, нуур, мөнх цас, мөсөн гол, булаг шанд, гэх мэт байгалийн уснаас гадна хүний үйл ажиллагаанаас хамааралтай үүссэн зохиомол усны экосистем болох цөөрөм, хиймэл далан, усан байгууламжууд орно.

Гадаргын ус нийгмийн үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагааны явцад хамгийн ихээр өртөн бохирлогдож байдаг.

Ус бохирдуулагч эх үүсвэрүүд

Ус бохирдуулагч эх үүсвэрүүд

Хими

Химийн бохирдол орчинд маш эрчимтэй хурдан тархдаг учраас учруулах үр дагавар ихтэй. Химийн бохирдолыг дотор нь:

Органик бохирдол (фенол, нефть, пестицид ...)

Хор: (мышьяк, хар тугалганы нэгдэл, цахир, кадми, хар тугалга, цайр)

Органик биш: (давс, хүчил шүлт)

Хоргүй гэж ангилна.

Бактери

Бактерийн бохирдол усанд өвчин үүсгэгч 700 гаруй төрлийн вирус, эгэл биетэн, мөөг гэх мэт байдаг. Бактериар хордсон усыг ахуйд хэрэглэхэд хүн төрөлхтөнийг сүйрэлд хүргэх бөгөөд энэ талаархи гунигт түүх олон байдаг.

Цацрагийн бохирдол

Цацраг идэвхит бодисууд усанд маш бага хэмжээгээр байсан ч гэсэн асар хүчтэй бохирдолыг үүсгэнэ.

Удаан хугацаанд оршигч (усны доорхи суурь чулуулагт оршин удаан хугацаанд байнгын задрал явуулан байдаг цацраг идэвхит элементийн бохирдол юм.

Физик

Дулааны бохирдол

Дулааны бохирдол нь усны температур нэмэгдсэнтэй холбоотой усны холилдолтын эрчим ихсэж усан дахь химийн найрлага өөрчлөгдөн аэроб болон анаэроб бактерийн сарнилт явагдан хүхэрт устөрөгч, метан гэх зэрэг хорт хийнүүд ялгардаг.

Дулааны бохирдол

Механик бохирдолт

Механик бохирдолт янз бүрийн механик хольц элс, хайрга, шавар, хог хаягдал, мод бэлтгэлийн үлдэгдэл, аж үйлдвэрийн болон ахуйн хаягдал зэрэг орно.

Үйлдвэрийн янз бүрийн салбарын бохир ус төрөл бүрийн химийн бодисоор ихээхэн бохирдсон байх бөгөөд үйлдвэрийн технологийн процесст дараахь төрлийн бохир ус илэрдэг байна.

Механик

Реакцийн ус-Ус ялгаруулах урвалын үр дүнд үүсдэг тул урвалд орсон бодисуудаар бохирдлогдсон байна.

Бохир ус цэвэрлэхэд гарах ус. Элдэв түүхий эд холилдсон байх бөгөөд түүнийг эхлээд механик, биологийн, химийн аргаар дамжуулан цэвэрлэх шаардлагатай байдаг.

Юм угаасан ус. Найрлагандаа угаалгын химийн элементийн ихээр агуулсан байдаг.

Усны экстрагенүүд уусаагүй бодисууд ба абсорбентууд. Шингэж ууссан бодисууд

Технологид орсон бүтээгдэхүүнтэй хавьтаагүй эргэлтэнд ордог ус. Хөргөлтийн системд хэрэглэгддэг ус.

Угаалга. Жорлон зэргээс гарах ахуйн бохир ус

Шаардлага хангаагүй усан хангамж, ариун цэвэр, эрүүл ахуйн нөхцөл болон хоол хүнсийг эрүүл ахуйн шаардлага хангаагүй нөхцөлд хадгалж бэлтгэн хэрэглэснээс уснаас шалтгаалсан халдварт өвчин үүсдэг.

Усны бохирдлоос үүсэх өвчин

Халдварт

Эмгэг төрөгч нянга бохирлогдсон усыг хэрэглэснээр шууд халдварлагдсан өвчин үүснэ. (Хопер, гэдэсний хижиг, цусан суулга)

Ахуйн

шаардлагыг хангаагүйгээс үүсэх өвчин: \хамуу, суулгалт, бөөс бүүрэг, хачгаар үүсгэгддэг өвчнүүд\

Халдварт бус

Усны хатуулаг чанар ихсэд хүн амын дунд бөөр, шээсний замын чулуужих өвчин, фторын хэмжээ ихсэхэд шүд үйрэх, шүд цоорох өвчин үүсдэг.

Усны бохирдлоос сэргийлэх арга зам

Усны бохирдлоос сэргийлэх арга зам

Улс болон төсвөөс хэрэгжүүлж буй төслүүдийг дэмжих

- Мэдээллийн хэрэгслүүдээр усаа хайрлан хамгаалж хэмнэхийг уриалах

1

Газарзүйн багш нар хичээлээрээ дамжан усаа хайрлаж хамгаалах үүний ач холбогдлыг сайтар ойлгуулах.

2

Уул Уурхайн үйлдвэрүүдэд усны хэрэглээний тал дээр нь өнгдөр хяналт тавих

* Уул уурхайн үйлдвэрүүдийн нөхөөн сэргээлтийг стандартын дагуу чанартай хийлгэх

3

Цэвэрлэх байгууламжуудын чадлыг нэмэгдүүлэх, шинээр барьж байгуулах.

4

Усны нөөц

МУ-н усны нөөц

Дэлхийд усны нөөцөөрөө ядмаг 145 орон байдаг байна. Үүний 121 дүгээрт нь Монгол улс ордог. Монгол улсын усны нөөцийн 94% нь Хөвсгөл далайд агуулагддаг.

Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi