Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
1,042
SAP SD MODÜLÜ
Teşekkürler
İÇERİK
SATIŞ & DAĞITIM
MODÜLÜ
Şirket Kodu
Sunum İçeriği;
- SD Organizasyon Yapısı
- Satış Belge Türleri, Kalem Tipleri, Termin Tipleri
- Sevkiyat Noktası Belirleme
- Müşteri & Malzeme Ana Verisi
- Satış Siparişi / Teslimat / Fatura
- Hizmet Satışı / Fatura
SD Modülü
NEDİR ?
Teklif siparişten, sevkiyat ve faturalamaya kadar işletmelerin satış & dağıtım süreçlerini kontrol edip sürdürülebilirliğini sağladığı bölümler bütünüdür.
Nedir ?
Şirket Kodu
İşletmeler, fonksiyonel işlevlerini hızlandırmak, aktifleştirmek ve daha etkin bir şekilde yönetebilmek için organizasyonel yapı içerisinde çeşitli birimler oluştururlar.
SAP sisteminde şirket kodu legal ve bağımsız bir muhasebe birimini temsil eder. Gelir-gider hesapları şirket kodu bazında toplanıp bilanço, kar-zarar tabloları ve yasal hesaplar bu düzeyde kontrol edilir.
Şirket kodu FI modülü altında tanımlanır ve SAP uygulanacak şirketi SAP içerisinde tanımlama (kodlama) işlemidir.
SD modülü ile FI modülünün muhasebesel hesaplarda bağlantı noktasıdır.
SD ORGANİZASYON YAPISI
Satış Organizasyonu
SATIŞ ORGANİZASYONU
-SAP'de, ürünlerin ve hizmetlerin satışından sorumlu olan işletme yapısı öğesidir.
-Organizasyon yapısının en üst seviyesindedir.
-Firmaların pazar payı kazanmak için satış stratejilerinin geliştirilmesinden sorumludur.
-Malzeme, müşteri, sipariş, sevkiyat,faturalama,fiyatlandırma gibi öğeler satış organizasyonuna bağlı olarak tanımlanır.
SD modülünde en az bir tane satış organizasyonu tanımlanması gerekir.
Satış organizasyonu tek bir şirket koduna tanımlanır.
Satış Organizasyonun Tanımlanması
İşlem kodu girildikten sonra çıkan ekranda mevcut satış organizasyonları yer alır. Yeni girişler alanına tıklanarak yeni satış organizasyonu tanımlanabilir.
Satış Organizasyonun Tanımlanması
Yeni bir satış organizasyonu başka bir satış organizasyonun kopyalanması ile de oluşturulabilir. Bu sayede kopyalanan satış organizasyonun özellikleri yeni satış organizasyonunda yeniden tanımlamaya gerek kalmadan aktarılabilir.
Yeni Giriş
Burda satış org. kodu, adı, para birimi, adres bilgileri, dahili mahsuplaştırma no, takvimi tanımlanabilir. MM modülünde tanımlanan satın alma organizasyonu, türü, üretim yeri, depo yeri gibi bilgilerlede satış organizasyonu detaylandırılır. Adres verileri de girilerek satış organizasyonu oluşturulur.
Satış Organizasyonunun Şirtket Koduna Tayini
Her bir satış organizasyonu yalnızca bir şirket koduna tayin edilebilir. Diğer taraftan bir şirket koduna birden fazla satış organizasyonu tayin edilebilir.
Satış Organizasyonunun Şirtket Koduna Tayini
İşlem kodu girilerek çıkan ekranda ilgili satış organizasyonuna şirket kodu atanabilir.
Dağıtım Kanalı
SAP'de dağıtım kanalı, ürün ve hizmetlerin müşterilere ne şekilde veya hangi yollarla ulaştığını gösterir.
Toptan, perakende, internet kanalı, bayii, distribütör gibi çeşitli kanallar üzerinden yapılan satışları takip edebilmek için sistemde farklı dağıtım kanalları tanımlanır.
Satış organizasyonunda olduğu gibi sistemde yürütülen sipariş, sevkiyat ve faturalama süreçleri ile bu süreçlerde kullanılan müşteri bilgileri, malzeme bilgileri gibi ana veriler dağıtım kanalına bağlı olarak tanımlanır.
DAĞITIM KANALI
Dağıtım Kanalının Tanımlanması
Dağıtım Kanalının Tanımlanması
Dağıtım Kanalının Satış Organizasyonuna Tayini
Bir dağıtım kanalı birden fazla satış organizasyonuna tayin edilebilir. Her satış organizasyonun altında en az bir tane dağıtım kanalı tayin edilmiş olmalıdır.
Dağıtım Kanalının Satış Organizasyonuna Tayini
Bölüm
Bölüm, ürün ve hizmetleri en üst seviyede sınıflandıran bir organizasyonel birimdir.
Sistemde ürün ve hizmetleri gruplandırabilmek için malzeme ana verilerinde ayraç olarak kullanılabilecek başka alanlar da vardır. Fakat bölüm en temel ve en üst seviyede ürünleri sınıflandıran ve ürünün endüstriyel pazarını tanımlayan bir gruplandırma biçimidir.
Bölüm bilgisi üzerinden sistemde pazarlama ve satış fonksiyonları farklılaştırılabilir, yürütülebilir, izlenebilir. Malzeme ana verileri yanı sıra müşteri ana verileri, fiyatlar ve istatistikler bölüme bağlı olarak tanımlanabilir.
Bir veya birden çok bölüm bir satış organizasyonuna ve dağıtım kanalına atanabilir. Malzeme veya ürünler daima bir bölüme aittir.
Bir bölümün teslimat veya faturalama kalemleri başka bir bölüme ait olabilir.
BÖLÜM
Bölümlerin Tanımlanması
Bir bölüm birden fazla satış organizasyonuna tayin edilebilir. Her satış organizasyonun altında en az bir tane bölüm tayin edilmiş olmalıdır.
Bölümlerin Satış Organizasyonuna Tayini
Satış Bürosu
SATIŞ BÜROSU
Satış faaliyetlerini bölgesel bazda farklılaştırmak, yönetmek ve izlemek için SAP sisteminde satış organizasyonuna bağlı olarak tanımlanır.
Genelde birçok satış organizasyonu, yurtiçi veya yurtdışı satış operasyonlarını yönetebilmek için pazar alanlarını çeşitli alt bölgelere ayırırlar. Bu bölgeler bir veya birden fazla alt bölgeden veya şehirden sorumlu olurlar.
Satış büroları bir veya daha fazla SD alanına atanabilir.
ör: İstanbul, Edirne, Bursa, Kocaeli illerinden sorumlu Marmara bölgesi gibi..
Satış Bürolarının Tanımlanması
Satış Bürolarının Tanımlanması
Bir satış bürosu birden fazla satış alanına hizmet verebilir.
Satış Bürosunun SD alanına tayini
Satış Grubu
SATIŞ GRUBU
Satış bürolarında satış faaliyetlerinden sorumlu satış temsilcilerini gruplandırmak için sistemde satış grupları tanımlanabilir.
Bu satış grupları gerekirse satış aksiyonlarını ve faaliyetlerini müşteri bazında izlemek için müşteri ana verilerinde ilgili müşterilere tayin edilebilir.
Satış grupları bir veya birden fazla satış bürosuna tayin edilebilirler. Aynı şekilde bir satış bürosunda birden fazla satış grubu olabilir.
Satış grupları sistemde standart olarak sunulan satış listelerinde bir seçim kriteri olarak kullanılabilir.
Satış Gruplarının Tanımlanması
Satış grupları bir veya birden fazla satış bürosuna tayin edilebilirler. Aynı şekilde bir satış bürosunda birden fazla satış grubu olabilir.
Satış Gruplarının Satış Bürolarına Tayini
SD Alanı
SD alanı; satış organizasyonu, dağıtım kanalı ve bölümlerin kombine edilmesiyle oluşan yapıdır.
Bu yapının amacı, oluşturulacak müşteri ve malzeme ana verilerinde ve satış belgelerinin oluşturulmasında kullanılacak organizasyon birimlerinin önceden ilişkilendirilerek satış süreçlerinin doğru bir şekilde yürümesini sağlamaktır.
Satış belgeleri, teslimat belgeleri ve faturalama belgeleri daima SD alanına atanır.
SD alanı raporlama ve fiyatlandırma için kullanılır.
SD ALANI
SD Alanının Tanımlanması
SD Alanının Tanımlanması
Hiyerarşik Yapı
SATIŞ BELGE, KALEM VE TERMİN TÜRLERİ
Bu bölümde satış sürecinin nasıl, hangi kurallara bağlı olarak, ne şekilde yürütüleceğini belirleyen parametreler tanımlanır ve tayin edilir.
Satış belgelerinde özellikle üç uyarlama başılığı çok önemlidir. Bunlar sırasıyla;
- Belge türlerinin tanımlanması
- Kalem tiplerinin tanımlanması
- Termin satırı tiplerinin tanımlanması ve tayin edilmesi işlemleridir.
Satış belgeleri uyarlama menüsünde ayrıca sipariş gerekçeleri, sipariş red nedenleri, çeşitli blokaj tipleri ve numara aralıkları gibi parametreler tanımlanır.
Satış Belge Türlerini Tanımlama
SD modülünde teklif yönetimi, sözleşme yönetimi, sipariş yönetimi, iade ve müşteri şikayetleri yönetimi gibi ticari faaliyetler kapsamında yürütülen işlemler satış belgesi denilen nesneler üzerinden yürütülür.
Satış belge türleri ile satışa yönelik farklı ticari işlemler temsil edilir.
Satış Belge Türleri
Tanımlama devamı
Satış belge türleri tanımlanırken çok fazla sayıda kontrol parametresi uyarlanır.
Satış belge türleri oluşturulurken sadece satış işlemine yönelik parametreler tanımlanmaz aynı zamanda satış işleminden sonra gelen teslimat ve faturalama süreçleriyle de ilişki, satış belgesi türü tanımlanırken kurulur.
Örneğin, iadeler gibi sipariş türlerine yönelik faturalara, doğrudan muhasebeleştirilmeden önce muhasebe bölümü tarafından kontrol edilmesini sağlamak amacıyla uygun bir fatura blokajı konulabilmesi, sipariş alındıktan ve sisteme girildikten sonra yapılacak sevkiyat sürecini yöneten teslimat belge türünün belirlenmesi, sipariş temelinde fatura düzenlenecekse ilgili fatura türünün sistem tarafından önerilmesinin sağlanması gibi sonraki süreçleri başlatan veya etkileyen uyarlamalar satış belge türleri tanımlanırken yapılır.
Yeni bir satış belgesi türü tanımlanmadan önce mevcut belge türlerinin yeterli olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Mevcut ihtiyaçlarını karşılamak için her ne kadar sistem mevcut satış belgesi türlerinin değiştirilmesine izin veriyor olsa da, sistemin standart iş süreçlerini etkileyebileceği veya bozabileceği için bu yöntem yerine benzer bir satış belgesi türünün Z ile başlayan bir adla kopyalanması ve ihtiyaçlara uygun uyarlamaların bu yeni satış belgesi türü üzerinde yapılması önerilir.
Yeni bir satış türünü sıfırdan manuel olarak tanımlamak çok tercih edilen bir yol değildir. Zira bu durumda çok fazla uyarlama yapmak gerekir. Bunun yerine ihtiyaca en yakın sistemdeki satış belgesi türü kopyalanırsa sistem muhatap belirleme, fiyatlandırma, belge akışı gibi ilgili uyarlamaları da otomatik kopyalar.
Yeni bir satış belgesi türü tanımlanırken en fazla dört karakterden oluşan bir teknik ad ve belge türünün açıklaması girilmelidir.
Oluşturma Önerileri
Sık Kullanılan Standart Satış Belge Türleri
Sık kullanılan standart satış belge türleri
Satış Belgesi Türü Alanları
SD belgesi tipi, blokaj, numara sistemleri, kredi limit kontrolü, malzeme giriş türü, işlem akışı, teslimat planı, sevkiyat, faturalama, sözleşme ve kullanılabilirlik kontrolü gibi belge türüne göre değişen ihtiyaçlar doğrultusunda tanımlama yapılarak belge türleri oluşturulabilir.
Belge Türleri
Teklif Talebi : Müşterinin satıcıya ürünler hakkında bilgi almak için geçtiği bir ön taleptir. Alıcının, satıcının ürünlerine karşı olan ilgisini gösterir. Müşteri gerçek bir sipariş vermeden önce ürünün satış fiyatı, teslim edilebilirliği, ürün kullanımı gibi çeşitli konularda sorgulama yapabilir.
Teklif talepleriyle olası satışlar sistemde takip edilebildiği gibi siparişe dönüşmeyen müşteri sorguları da gözlemlenerek satışları arttırabilmek için gerekli aksiyonlar alınabilir.
Belge Türleri
Teklif : Bir teklif belgesi genellikle ürünün satış fiyatını, ilgili satış koşulları ile teklif talebinde müşterinin sorguladığı soruların yanıtlarını içerir. Sistemde teklif belgeleri teklif taleplerine referansla ya da doğrudan oluşturulabilir.
Teklif
Standart Sipariş : Sipariş belgelerinde müşterinin talep ettiği ürünler ve miktarlar, fiyatlar, ödeme şekilleri ve teslimat bilgileri yer alır.
Standart sistemde satış siparişleri için TA belge türü, kalem tipi olarak da TAN kalem tipi tanımlıdır. Satış siparişleri doğrudan oluşturulabileceği gibi kopyalama denetimi uyarlamalarının yapılmış olması kaydıyla teklif talebi, teklif, sözleşme gibi satış belge türleri ile faturalara referansla da oluşturulabilir.
Standart Sipariş
Satış İadeleri : Satış iade sürecinde müşteri daha önce teslim aldığı ürünleri kalite problemi, yanlış ürün gibi sebeplerle geri gönderir. Bu işlem karşılığında iade edilen malzemelerin değeri ölçüsünde müşteri alacaklandırılır. Standart sistemde satış belgesi türü RE ile kalem tipi REN iadeler için kullanılır.
Satış iadeleri daha önce yapılmış bir satış sürecine ait faturaya referansla tanımlanabileceği gibi referans belirtilmeden doğrudan da sistemde VA01 işlem koduyla da tanımlanabilir. Satış iadeleri, yetkili bir kişi tarafından incelenmesi ve onaylanması için fatura blokajlı olarak oluşturulur.
Satış İadeleri
Borç ve Alacak Dekontları Talebi
Borç ve Alacak Dekontları Talebi : Satış işlemleri yürütülürken eksik veya fazla faturalandırma gibi nedenlerle hatalar oluşabilir. Bu hataların bir düzeltici süreç ile giderilmesi gerekir. Sistemde borç ve alacak dekontları bu amaçla kullanılır.
Eksik faturalanan müşteriyi eksik miktar kadar borçlandırabilmek için borç dekontu oluşturulur. Borç ve alacak dekontları talebi sadece eksik faturalama ve fazla faturalama senaryolarında kullanılmaz. Navlun, sigorta gibi yan masrafarı müşteriden tahsil edebilmek amacıyla borç dekontu talebi oluşturulabilir.
Borç ve alacak dekontları satış işlemleriyle ilgili mali hesaplardaki kayıtları düzeltme amaçlı kullanıldıkları için bu tür süreçlerde fiili mal haraketi yapılmaz, dolayısıyla teslimat belgesi de düzenlenmez. Teslimat belgesi süreçte yer almayacağı için klasik bir satış belge türünün aksine borç ve alacak dekontu taleplerinde termin satırları yer almaz.
Fatura Düzeltme Talebi
Fatura Düzeltme Talebi : Standart SAP sisteminde fatura düzeltme talebi olarak RK belge türü kullanılır. Fatura düzeltme talepleri de borç ve alacak dekontları talepleri gibi satış işleminden kaynaklanmış, muhasebeleşmiş fatura hatalarını düzeltmek için kullanılabilir.
Borç dekontları ve alacak dekontları taleplerinden farklı olarak satış belgesinde sadece borç kaydı veya sadece alacak kaydı oluşturacak bir kalem yer almaz. Fatura düzeltme talebindeki kalem verilerinde alacak kaydı oluşturucak bir kalem ile borç kaydı oluşturucak başka bir kalem bulunur.
İlk kalem borç kaydı, ikinci kalem alacak kaydı oluşturur. Fatura düzeltme talebi bir faturaya referansla oluşturulmak zorundadır.
Bedelsiz Teslimat : Numune gönderimi gibi bazı özel satış senaryolarında müşteriye ürünler bedelsiz olarak gönderilir. Bu tür siparişler için sistemde bedelsiz teslimat belge türü olan FD kullanılır. Bu siparişler de VA01 işlem kodu ile oluşturulur.
Bedelsiz teslimat siparişleri için sistemde standart teslimat türü LF kullanılarak sevkiyat işlemleri yapılır. Fakat bedelsiz teslimat siparişleri için fatura düzenlenmez. Belge türü uyarlamasında SD belgesi tipi alanındaki I olması sistemin bu satış belgesini bedelsiz sipariş olarak algılamasını sağlar.
Bedelsiz siparişler için eksiklik kontrol şeması olarak 13 değeri girilir. Bedelsiz siparişlerde bir sipariş nedeni girmek zorunludur. Kalem tipi olarak KLN kullanılır.
Bedelsiz Teslimat
Sonraki Bedelsiz Teslimat : Müşteriye faturalanarak gönderilen ama hatalı, bozuk olması gibi nedenlerle müşterinin geri göndermesi gerekmeyen, iade edilmesine değmeyecek ürünler için yeniden ama bedelsiz sevkiyat yapabilmek için bu satış belge türü kullanılır. Sonraki bedelsiz teslimat siparişi müşteriye faturası düzenlenmiş ilk siparişe referansla oluşturulur ve daha sonra teslimat bölgesi oluşturularak süreç sonlanır.
Bu siparişler için sistemde fatura düzenlenmez. Kalem tipi olarak KLN kullanılır.
Sonraki Bedelsiz Teslimat
Nakit Satışı : Müşterinin siparişi verdiği anda ödeme yaptığı ve malı teslim aldığı süreçlerde kullanılan bir özel satış belgesi türüdür. Perakende gibi tezgahlarda yapılan satışlarda bu satış belgesi türü kullanılabilir. VA01 ile BV satış belgesi türü kullanılarak bir nakit satış siparişi oluşturulduğu anda sistem otomatik olarak teslimat belgesini de düzenler.
Standart satış süreçlerinde fatura çıktısı sistemdeki fatura belgesinden üretilirken, nakit satış sürecinde fatura çıktısı satış belgesinden alınır. Müşteri bu çıktıya referansla ödeme yapar. İlgili ödeme için muhasebe kaydında satış belgesinin numarası da bulunur. Nakit satışlar için fatura belgesi teslimata referansla değil siparişe referansla oluşturulur. Nakit satış süreçlerinde standart kalem tipi olarak BVN, bedelsiz kalem tipi olarak ise BVNN kullanılır.
Nakit Satışı
Acil Sipariş : Standart SAP sisteminde acil sipariş belge türü olarak SO kullanılır. Sipariş oluşturulduğu anda teslimat belgesi de düzenlenir. Fatura ise daha sonra teslimat belgesine referansla oluşturulur. Fatura çıktısı da fatura belgesinden alınır. Teslimatın sipariş ile birlikte oluşturulması dışında standart sipariş süreciyle aynı özelliklere sahiptir.
Acil Sipariş
Konsinye Satış Süreçleri : Müşteriye ait bir lokasyonda bulunan ama stoğun size ait olduğu malzemelerin müşteri tarafından çekildikçe faturalanması sürecidir.
Standart SAP sisteminde konsinye stoklar özel bir stok tipi ile takip edilir. Konsinye stoklar için özel stok göstergesi W olarak tanımlıdır.
Konsinye satış sürecinde dört ayrı satış belgesi türü kullanılır:
- Konsinye stok ikmali
- Konsinye stok çıkışı
- Konsinye stok çekişi
- Konsinye stok iadeleri
Konsinye Satış Süreçleri
Konsinye Stok İkmali : Müşteri lokasyonunda bulunan konsinye stoğa malzeme ikmali yapmak için kullanılır. Satış belgesi türü KB'dir. Kalem tipi olarak KBN kullanılır.
Teslimat belgesi düzenlenerek mal çıkışı yapıldığında sistem, tahditsiz kullanılabilir stokta bulunan malzemeleri özel stoğa alır. Stok hala size ait olduğu için sistem malzeme değerlemesi yaparak muhasebe kayıtlarını güncellemez. Bu satış belgesi türü için fatura düzenlenmez çünkü konsinye stok süreçlerinde müşteri mal çekmeden faturalandırılmaz.
Konsinye Stok İkmali
Konsinye Stok Çıkışı : Müşterinin konsinye stoktan çektiği malzemeler için kullanılır. İlgili satış belgesi türü KE, kalem tipi ise KEN olarak tanımlanmıştır.
Kalem tipi, özel stok göstergesi W-Konsinye Stok'dan mal çekecek şekilde tanımlanmıştır. Mal çıkışı yapıldığında özel stokta bulunan malzemelerin miktarı mal çıkış miktarı kadar azaltılır ve muhasebe kayıtları oluşturularak stok değerleri güncellenir. Daha sonra müşteriye konsinye stoktan çektiği malzemeler için fatura düzenlenir.
Konsinye Stok Çıkışı
Konsinye Stok Çekişi : Müşteri tarafından az çekilen, hareket görmeyen malzemeleri konsinye stoktan geri çekerek tahditsiz stoğa almak için kullanılan satış belgesi türüdür.
Bu süreç için sistemde satış belgesi türü olarak KA, kalem tipi olarak KAN tanımlanmıştır. Bu süreçte fatura düzenlenmez.
Konsinye Stok Çekişi
Konsinye Stok İadeleri : Belge türü olarak KR kullanılarak müşteriye faturalandırılmış konsinye stok çekişleri, müşteri tarafından iade edilebilir. Bu durumda bu iadeleri tahditsiz kullanılabilir stoğa almak için KR satış belgesi türü kullanılır. Konsinye stok iadelerinde kullanılan kalem tipi KRN olarak tanımlanmıştır.
Konsinye Stok İadeleri
Third Party Satış Süreçleri : Bu süreçlerde müşteriye malzeme sevkiyatını tedarikçi yapar, tedarikçiden teslimatın yapıldığı ihbarı geldiği zaman ise müşteriye fatura düzenlenir.
Kalem tipi olarak TAS, termin tipi olarak ise CS kullanılır.
Termin tipinde tanımlı satın alma talebi belge türü NB ile tedarikçiden ilgili müşteriye siparişteki malzemeleri göndermesi talep edilir. MM modülünde daha sonra standart satın alma süreci yürütülür.
Müşteriye teslim edilen malzemeler için MM modülünde fatura girişi yapıldığı zaman sistem otomatik olarak satış siparişinde ilgili kalemlerin teslimat miktarlarını günceller. Son olarak satış faturası siparişe referansla düzenlenir.
3. Party Satış Süreçleri
Satış Sözleşmeleri : Müşteri ile yapılan geçerlilik süresi tanımlanmış yasal bir mukaveledir. Bir satış sözleşmesi ile satıcı sözleşme konusu malları veya hizmeti sağlamakla, alıcı ise bu malları veya hizmeti teslim almak karşılığında belirlenen bedeli ödemekle mükelleftir. Sözleşmeye taraflarca uyulmamasının getirdiği yasal yaptırımlar olabilir. Sözleşmeler bir nevi gelecekte olacak gelirleri önceden belirlediği için gelir riskini azaltan bir satış belgesi türüdür.
Satış sözleşmeleri de esasında bir satış belgesi türüdür ve VOV8 işlem kodu ile uyarlanırlar. Sistemde sözleşmeler oluşturulurken VA41 işlem kodu kullanılır.
Satış siparişlerinden farklı olarak sözleşmelerde termin satırları veya istenilen teslimat tarihleri bulunmaz. Satış sözleşmelerinde başlık düzeyinde geçerlilik zamanı başlangıcı ile bitişi girilir.
Temel sözleşme çeşitleri :
- Miktar sözleşmesi
- Servis ve Bakım sözleşmeleri
- Kira sözleşmeleri
Satış Süreçleri
Miktar Sözleşmeleri : Müşteri geçerlilik süresi içerisinde sözleşmede tanımlı miktarı satın almak ile mükellefken satıcı kuruluş ise bu miktarları sağlamakla mükelleftir.
Teslimat zamanı sözleşme sırasında kesinleştirilmemiş olabilir. Müşteri geçerlilik süresi boyunca sipariş verdikçe bu siparişler sözleşmeye referansla sistemde oluşturulur, daha sonra sevkiyat ve faturalama süreçleri yürütülür.
Standart SAP sisteminde miktar sözleşmesi olarak CQ satış belgesi türü kullanılır.
Miktar Sözleşmeleri
Servis ve Bakım Sözleşmeleri : Servis sağlayıcı ile servis alıcısı arasındaki sözleşmelerdir.
Servis kapsamında aylık internet kullanım bedeli gibi periyodik faturalama, bir müteahhitlik projesinde belli aşamalara gelindikçe hak ediş bazında faturalama veya arızalanan bir ürün bakımı, bir ekipmanın kurulumu gibi anlık hizmetlere karşılık faturalama yapılabilir. Standart SAP sisteminde servis ve bakım sözleşmesi olarak WV satış belgesi türü kullanılır.
Servis ve Bakım Sözleşmelri
Kira Sözleşmesi : Kira sözleşmelerinde fatura planları kullanılır. Örneğin, bir mülkün belirli bir vadeyle kiralanması gibi süreçler bu kapsamda değerlendirilebilir.
Fatura planlarıyla vadesi geldikçe sistem fatura düzenlemesi sağlar.
Standart SAP sisteminde bu amaç için MV belge türü kullanılır.
Kira Sözleşmeleri
Teslimat Planı : Sözleşmelerden farklı olarak teslimat zamanları da bulunur.
Sistemde teslimat planları oluşturulurken VA31 işlem kodu kullanılır. Teslimat planı olarak TSPL satış belgesi kullanılabilir.
Teslimat Planı
SD Alanının Satış Belgesi Türlerine Tayini
Bu adımda satış organizasyonu, dağıtım kanalı ve bölüm için hangi satış belge türlerinin kullanılabileceği sistemde tanımlanır. Kullanıcılar bir satış alanı için sistemde sipariş oluşturmak istediklerinde sadece o satış alanına tayin edilmiş belge türlerini görüntülerler ve kullanabilirler.
Bu ayarlama adımında her bir satış alanı için ayrı belge türü tayini yapmaya gerek yoktur. Ortak satış alanları tanımlayarak satış belge türleri ilgili satış alanlarına tayin edilir.
SD Alanının Satış Belge Türlerine Tayini
Kalem Tipleri
Satış belge türleri gibi satış kalem tipleri de satış ve dağıtım süreçlerini farklılaştırmak ve tanımlamak için gerekli olan en önemli konfigürasyon adımlarından birisidir.
Sayısız iş süreci olabileceği gibi ticari işlemlerden kaynaklanan tüm iş süreçlerini sistemde yürütebilmek için satış kalem tipleri tanımlanırken satış belge türlerinde olduğu gibi çok fazla sayıda kontrol parametresi kullanılır. Yine bu adımda yapılan adımlar sadece satış sürecini değil aynı zamanda sevkiyat ve faturalama süreçlerini de etkiler.
Satış kaleminde fiyatlandırmanın kalem düzeyinde otomatik olarak yapılıp yapılamayacağı ve belirlenen değerin istatistiki değer olup olmayacağı yani muhasebe açısından bir anlam ifade edecek şekilde yasal bir değer olup olmayacağını kalem tiplerinde yapılan uyarlamalar belirler.
Satış kalemi uyarlamaları yapılırken aşağıdaki parametrelerin de dikkate alınması gerekir :
- Benzer kalem tiplerini yönetebilmek için gerekli kalem tipi grupları
- Malzeme ana verilerinde hangi kalem tipinin önerileceği
- Hangi belge türleri için hangi kalem tiplerinin kullanılabileceği
- Kalem tipi kullanımı
- Kalem tipleri için alan seçimi
- Gerekiyorsa red gerekçileri
Parametreler
Satış kalem tiplerine ait uyarlamalar :
- Çekme
- Paketleme
- Kullanılabilirlik kontrolü ve ihtiyaç aktarımı
- Çıktı belirleme
- Muhatap belirleme
- Metin belirleme
- Eksiklik günlüğünün oluşturulması
- Satış bilgi sistemindeki raporların güncellenmesi
- Bir satış belgesinden yeni bir satış belgesi,teslimat veya fatura oluşturulduğunda hangi alanların kopyalanacağının belirlenmesi gibi çeşitli genel SD modülü fonksiyonlarını da etkiler.
Fonksiyonlar
Kalem Tiplerini Tanımla
Bu adımda satış belgelerinde bir malzeme girildiği zaman o malzemenin satış ve dağıtım çevrimi boyunca hangi işlemlere tabi olacağını belirleyen satış belgesi türüyle beraber önemli bir parametre olan kalem tipleri tanımlanır.
Kalem Tiplerini Tanımlama
Kalem Tipi Alanları
KalemTipi Alanları
Kalem tipi bakımını yaparken tanımlanabilecek birçok alan vardır.
Bazıları :
Kalem tipi ve tanımı : Yeni bir kalem tipi tanımlanırken maksimum dört karakterden oluşan ve Z ile başlayan bir ad verilir ve kalem tipinin açıklaması girilir.
Kalem Tipi Gruplarının Tanımlanması
Bu adımda malzeme ana verileri oluşturulurken SD Satış organizasyonu görünümünde yer alan kalem tipi grubu alanına girilebilecek değerler tanımlanır.
Sistem kalem tipi gruplarını satış belgelerinde yer alan malzemelerin kalem tiplerini belirlemek için kullanır. Her malzeme türü için varsayılan bir kalem tipi grubu tanımlanabilir.
Kalem Tipi Gruplarının Tanımlanması
Malzeme Türleri İçin Varsayılan Değer Belirleme
Bu adımda malzeme türlerine varsayılan bir kalem tipi grubu atanır. Yeni bir malzeme kaydı oluşturulduğu zaman sistem malzeme türüne bu uyarlama adımında tayin edilmiş bir kalem tipi grubunu tespit ederse otomatik olarak ilgili malzeme ana verisine tespit ettiği kalem tipi grubunu aktaracaktır.
Malzeme Türleri İçin Varsayılan Değer Belirleme
Kalem Tipi Kullanımını Belirle
Kalem tipi kullanım parametreleri SAP tarafından kalemin kullanım biçimini farklılaştırmak için tanımlanmışlardır.
Sistemin hangi kalem tipi kullanımını belirleyeceği sürece bağlıdır. Kullanıcı bu parametrenin belirlenmesini doğrudan uyarlama adımlarında tanımlayamaz.
Kalem Tipi Kullanımını Belirleme
Örneğin, eğer bir parti ayrıştırması yapılıyorsa veya satış belgesinde bir malzeme kodu girildiğinde sistemin otomatik olarak ilgili malzeme kodunu başka bir malzeme kodu ile değiştirmesini sağlayan malzeme belirleme süreci kullanılmışsa veya bir metin kalemi satış siparişinde girilmiş ise, sistem kendisi kalem tipi kullanım değerini belirleyecektir. Zire kalem tipi kullanımı uyarlamalardaki tayinlerle değil sistemin kaynak kodunda yazılı ABAP programlarıyla belirlenir.
Kalem tipi kullanımı kalem tipinin belirlenmesinde önemli bir fonksiyona sahiptir. Satış belgesinde girilen malzemelerin kalem tipleri belirlenirken sistem tarafından satış belge türü, kalem tipi grubu, kalem tipi kullanımı ve üst düzey kalem tipi değerleri kullanılır.
Örneğin, ana ürün ile beraber ücretsiz verilecek bir başka ürün için kalem tipinin belirleneceği bir süreçte ilgili uyarlama şu şekilde olur :
detay
Burada kalem tipi kullanımı dışında tüm alanlar kullanıcı uyarlamaları ile kontrol edilebilir, fakat kalem tipi kullanımına uyarlamalarla doğrudan müdahale edilemez, sistemin kendisi yapılan uyarlamalara göre eğer süreç bedelsiz ürün süreci ise kalem tipi kullanımını FREE olarak belirleyecektir.
Ret Gerekçelerinin Tanımlanması
Bu adımda satış belgelerinde ki kalemler için ret gerekçeleri tanımlanır.
Örneğin, bir teklif verilirken müşterinin talep ettiği bir ürün reddedildiği zaman sisteme bunun gerekçesini kaydetmek için burada tanımlanacak parametreler kullanılır. Bir satış kalemine ret gerekçesi girildiği zaman sistem sonraki işlemlerin yapılmasını engeller.
Ret Gerekçelerinin Tanımlanamsı
Kalem Tiplerinin Tayini
Bu adımda her bir satış belgesi türü ve kalem tipi grubu bazında sistemin hangi kalem tiplerini satış belgeleri düzenlenirken girilen malzemeler için önereceği belirlenir. Sistemin otomatik olarak belirlediği kalep tipinin manuel olarak değiştirilebilmesi için de en fazla üç tane alternatif kalem tipi de yine bu adımda tanımlanabilir.
Kalem Tiplerinin Tayini
Sistem kalem tipini belirlerken aşağıdaki kriterleri dikkate alır :
Satış Belgesi Türü : Kullanıcı tarafından oluşturulan satış belgesinden gelir.
Kalem Tipi Grubu : Malzeme ana verisinden gelir.
Kalem Tipi Kullanımı : Sistem tarafından belirlenir.
Üst Düzey Kalemin Kalem Tipi : Eğer bir üst seviyeye bağlı olarak yeni bir kalem, satış belgelerinde oluşturulacaksa üst kaleme ait sistemin belirleyeceği kalem tipidir.
Satış Belgesi İçin Önerilen Kalem Tipi : Bir satış belgesine yeni bir kalem girilirken veya var olan kalem değiştirilirken yukarıdaki kriterler oluştuğu anda sistemin otomatik olarak belirlemesi gereken kalem tipi.
Satış Belgesinde Kalem Tipi İçin Yapılabilen Manuel Girişler : Sistemin otomatik belirlediği kalem tipi kullanıcı tarafından satış belgesi işlenirken manuel olarak bu alanlarda tanımlı alternatif kalem tipleriyle değiştirilebilir.
Kriterler
Sık Kullanılan Kalemler
Kalemler
Standart Kalem (TAN) : Varsayılan özellikleri olarak ;
- Faturalama belge ilişkisi, teslimat ilişkilidir. Fatura teslimat belgesine referansla oluşturulur. Fatura durumunu güncelleyen kriter satış belgesi değil teslimat belgesidir.
- Standart fiyatlandırma uygulanır.
- Kalem düzeyindeki ticari verilerin başlık düzeyinden farklı olmasına sistem izin verir.
- Kalem düzeyinde ne zaman ne miktarda mal teslimatının yapılabileceğini gösteren termin satırları satış belgesinde tanımlanır.
-Sistem kalem için malzeme ana verilerini okuyarak ağırlık ve hacim verilerini hesaplar.
- Kredi kontrol kapsamındadır.
- İstatistik grubu, sipariş ve borç dekontudur.
TAN
Münferit SA Siparişi (TAB) : Varsayılan olarak özellikleri ;
- Özel stok durumu sipariş mevcududur.
- Teslimat ilişkili faturalama belgesi
- Standart fiyatlandırma
- TAN' dan farklı olarak kalemin stok maliyetinin VPRS koşul türüne aktarılmasıdır. Sipariş girişi sırasında kalemin stok maliyeti görülerek tahmini olarak ne kadar kazanç elde edileceği kestirilebilir.
- Eksiklik şeması değer kalemidir.
- Kalem muhatabı yoktur.
TAB
Third Party Kalemi (TAS) : Varsayılan olarak özellikleri ;
TAB dan farklı olarak,
- Sistem, tedarikçinin düzenlediği fatura kabul edilip girişi yapıldığı zaman oluşturulacak müşteri faturasına, tedarikçi faturasındaki miktarı aktarır. Sipariş temelinde fatura belge ilişkilidir.
TAS
Servis (TAD) :
Varsayılan olarak özellikleri ;
- Fatura belgelendirme ilişkisi, sipariş temelindedir. Fatura satış belgesine referansla oluşturulur. Fatura durumunu güncelleyen kriter satış belgesindeki sipariş miktarıdır.
- TAN'dan farklı olarak ağırlık hacim ilişkisi yoktur.
- TAB' dan farklı olarak mahsuplaştırma değeri belirlenmez.
TAD
Metin Kalemi (TATX) : Varsayılan olarak özellikleri ;
- Kalem türü B' dir. Metin kalemleri bir kod ile takip edilmez ve bu tür kalemler sistem fiyatlandırma, vergilendirme, ağırlık hesaplamaları yapmaz.
- Teslimat ilişkili kalemdir. Sitem satış belgesindeki kalemi teslimata kopyalar. Bilgi amaçlı teslimatlara aktarılır.
TATX
Bedelsiz Kalem (TANN) :
Varsayılan olarak özellikleri ;
- Faturalama belgesi teslimat ilişkilidir.
- Kredi kontrol kapsamına alınmaz.
- Eksiklik şeması bedelsiz kalem olup işlem akışındaki değerler standart kalemde ki gibidir.
TANN
Teklif Talebi Kalemi (AFX) : Varsayılan olarak özellikleri ;
- Tamamlama kuralında "kalem ilk referansta tamamlandı" tanımlıdır.
Bunun haricinde ticari verilerde TAB'dan farklı olarak kredi kontrol kapsamına alınmaz ve mahsuplaştırma değeri belirlenmez.
- Kalem muhatabı yoktur.
AFX
Teklif Kalemi (AGX) : Varsayılan olarak özellikleri ;
- Tamamlama kuralı "kalem tam miktarın ilk referansında tamamlandı." tanımlıdır.
- Bunun haricinde geri kalan ticari veri tanımları AFX'de ki gibidir.
- Eksiklik şeması servis kalemidir.
AGX
Termin Satırının Tanımlanması
Termin satırları satış siparişlerinde hangi kalemin ne kadar miktarda, ne zaman müşteriye teslim edileceğini gösteren önemli bir parametredir.
SAP sistemi sadece termin satırı olan satış kalemlerini teslimat belgelerine kopyalar. Eğer bir satış belgesinde kalem düzeyinde termin satırı oluşturulmamışsa ilgili kalem teslimat belgesi oluşturulduğunda aktarılmaz.
Termin satırı tipleri en fazla iki tane alfanümerik karakterden oluşur.
Termin Türleri
Termin Tanımlama Alanları
Termin Tanımlama Alanları
İşlem Türü : Mal giriş ve çıkış işlemlerinde miktar ve değerin stok muhasebesinde nasıl kaydedileceği belirlenir. İşlem türü sadece stok hareketine tabi termin satırları için geçerlidir. SD modülünde 600'lü işlem türleri kullanılır.
- 601 MT Mal Teslimatı : En sık kullanılan işlem türü mal çıkışı yapıldığında malzeme stoklarını azaltacak şekilde muhasebe kayıtları oluşturan 601 nolu işlem türüdür. Bir siparişe referansla sistemde teslimat belgesi üretilip, teslimat belgesinde yer alan kalemler depodan çekilip, ambalajlama ve yükleme işlemleri de tamamlandıktan sonra mal çıkışı yapıldığında sistem teslimat belgesindeki kalemler için 601 nolu işlem türü kullanılmış malzeme belgesi ile muhasebe kayıtlarını oluşturur ve tahditsiz kullanılabilir stoğu azaltır.
602 Mİ Mal Teslimatı TK : 601 nolu işlem türünün yaptığı haraketin tersini yapar.
Sistemde bir teslimat için yapılmış mal çıkış işlemi iptal edildiğinde, sistem 602 işlem türü ile stok çıkışı yapılmış malzemeleri tekrar tahditsiz kullanılabilir stoğa alır.
Bunlar haricinde 621,622,623,624,631,633,641 gibi işlem türleri ile stok muhasebesine kayıtlar tanımlanır.
İşlem Türleri
Hareket türü tek adımlı : Sap sisteminde stok hareketleri tek adımda veya iki adımda yapılabilir. Tek adımda yapılan stok hareketlerinde, gönderen tarafta bir çıkış kaydı oluşturulduğu anda alıcı tarafında bir giriş hareketi oluşur. Stok nakil kayıtları haricinde süreçlerin çoğunda tek adımlı hareket türleri kullanılmaz.
Bunlar haricinde teslimat geçerliliği, SAS türü/Kalem Tipi/Hesap Tayin Tipi, Eksiklik günlüğü, ihtiyaç aktarımı/montaj gibi alanlarda tanımlanarak termin tipi oluşturulabilir.
Diğer Alanlar
Termin Tiplerinin Tayini
Satış belgesine bir kalem girildiği zaman sistem kaelm tipini ve girilen malzemenin ana verisinde MİP1 sekmesindeki MİP karakteristiğini kullanarak termin tipini belirler. Sistemin belirlediği termin tipi yerine kullanıcı tarafından manuel olarak olarak alternatif bir termin tipi de girilebilir.
Termin Tiplerinin Tayini
Bazı Termin Tipleri
Standart sipariş TA için tanımlanan termin tipleridir.
İade edilebilir bir ambalaj stoğu için satış sürecinin uyarlaması.
Örnek Çevrim
Sevkiyat Noktası Belirleme
SEVKİYAT NOKTASI BELİRLEME
Sevkiyat işlemleri için temel organizasyon birimi sevkiyat noktasıdır. Çoğunlukla belirli bir yükleme ve nakliye donanımına sahip fiziksel mekandır.
Sistemde teslimatların planlandığı yerdir. Bir satış belgesi oluşturulduğu zaman sistem otomatik olarak ilgili satış işlemine yönelik sevkiyatları planlayacak birimi yani sevkiyat noktasını da belirler. Sevkiyat noktaları ; sevkiyat terminlemesi, rota belirleme, mal çekişi için depo yerinin belirlenmesi, sevkiyatta iş listelerinin ve liste görüntülerinin seçimi, teslimat belgelerinde çıktıların belirlenmesi amacıyla kullanılır.
Sevkiyat noktası teslimat belgesinin düzenlenebilmesi için gereklidir. Sevkiyat noktaları; üretim yeri, sevkiyat koşulu ve yükleme grubu kombinasyonlarına tayin edilir.
Sevkiyat Noktalarının Tanımlanması
Sevkiyat Noktasının Tanımlanması
- Yer sekmesindeki ülke ve çıkış bölgesi adres bilgilerinden sistem tarafından kopyalanır.
- Zamanlar sekmesinde sevkiyat noktası bazında bazında sevkiyat işlemlerinin terminlenmesinde kullanılacak fabrika takvimi ve çalışma saatlerinin bakımı yapılabilir.
- Zamanları belirle sekmesinde yükleme zamanı ve çekme / ambalajlama süresinin belirlenmesinde kullanılarak tanımlanabilir.
- Form metninin adı sekmesinde sevkiyat noktası bazında sistemden alınacak çıktılara ilişkin özellikler girilir.
Alanlar
Sevkiyat Koşullarını Tanımlama
Bir satış siparişinde sistem sevkiyat koşulunu belirleyemezse sevkiyat noktasını da belirleyemez; doğal olarak da ilgili satış kalemi için teslimat belgesi düzenlenemez. Sevkiyat koşulları ya müşteri ana verilerine ya da uyarlamada satış belge türlerine tayin edilirler.
Sevkiyat Koşullarını Tanımlama
Satış Belge Türü Başına Sevkiyat Koşulunu Tanımla
Bu adımda satış belge türleri için sevkiyat koşulu tanımlamayı örneklerle açıklamak gerekirse ; tüm iadelerin spesifik bir sevk biriminde işlenmesi için uygun bir sevkiyat iade belge türlerine tayin edilebilir. Sistem sevkiyat koşulunu ilk önce satış belge türünden belirlemeye çalışır. Bulamazsa son olarak sipariş veren müşteri ana verisine bakar.
Satış Belge Türü Başına Sevkiyat Koşulunu Tanımla
Yük Gruplarını Tanımla
Sevkiyat noktasının belirlemesinde kullanılan yük grupları malzeme ana verilerinde girilir. Sevkiyat noktaları malzeme özelinde değişebiliyorsa malzeme ana verilerinde mutlaka yük grubu alanının bakımı yapılmış olmalıdır.
Ortak yükleme gereksinimlerini tanımlamak için kuruluşa özgün yük grupları tanımlanabilir. Örneğin, yükleme sırasında kullanılan ekipman bazında, ortalama yükleme süresi bazında gibi çeşitli kırınımlarda yük grupları tanımlanabilir.
Yük Gruplarını Tanımla
Sevkiyat Noktalarını Tayin Et
Sevkiyat noktaları üretim yeri, sevkiyat koşulu ve yükleme grubu alanlarından oluşan kombinasyonlarla tayin edilir.
Sevkiyat Noktalarını Tayin Et
Müşteri & Malzeme Ana Verisi
Satış dağıtım süreçlerinde ana veirler merkezi bir role sahiptirler. Süreçleri sistemde yürütebilmek için birçok veri ana verilerden kopyalanır. Sistemdeki tüm kullanıcılar tarafından ortak olarak kullanılır.
Veriler merkezi olduğu için tüm iş süreçlerinde uyum ve tutarlılık sağlar.
MÜŞTERİ & MALZEME ANA VERİLERİ
Müşteri Ana Verileri
Müşteri ana verileri ticari işlemlerde yer alan muhataplara ait tüm bilgilerin kaydedildiği nesnelerdir.
Müşteri Ana Verileri
Müşteri ana verileri üç ana bölümden oluşur.
- Genel veriler
- Şirket koduna özel veriler
- Satış alanına özel veriler
Genel Veriler
Bu bölümde adres bilgileri, nakliye bölgesi, vergi dairesi ve numarası bilgilerini girmek için kullanılabilecek vergi alanları, banka ve ödeme kartı bilgileri ile pazarlamaya yönelik Nielsen No, müşteri sınıfı, sektör gibi veriler, müşteri temsilcilerine yönelik müşterideki ilgili kişilere ait bilgiler tanımlanır.
Genel Veriler
Satış Alanına Özel Veriler
Satış ve dağıtım alanı verilerinde;
Sipariş sekmesinde müşteri bölgesi, satış grubu, satış bürosu, müşteriye yapılacak satışlarda kullanılcak para birimi, fiyatladırmayı etkileyen fiyat grubu, müşteri şeması, fiyat listesi, istatistiklerin güncellenmesini sağlayan istatistik grubu gibi bilgiler tanımlanır.
Satış Alanına Özel Veriler
Sevkiyat sekmesinde; teslimat önceliği, teslimatı yapan üretim yeri, teslimat belgelerinde sipariş birleştirmesi, teslimat teyidinin gerekip gerekmediği, kısmi teslimat yapılabilirliği, teslimat açığı toleransı ve teslimat fazlası toleransı gibi bilgiler tanımlanır.
Sevkiyat
Faturalama belgesi sekmesinde; müşterinin prim ve fiyatlandırma ilişkisi, ödem koşulu, teslimat şekli ve yerini gösteren incoterms verileri, kredi kontrol alanı, ödeme garantisi şeması, gelir hesaplarının belirlenmesinde kullanılan hesap tayin grubu ve müşterinin vergi ilişkisi gibi bilgiler tanımlanır.
Faturalama Belgesi
Belgeler sekmesinde çıktı türü olarak sipariş emri, sipariş teyidi, sevk irsaliyesi, fatura, teklif mektubu, gümrük evrakları gibi çıktıların tanımlamaları yapılır. Gönderme ortamı, zamanı değerleri tanımlanabilir.
Belgeler
Muhatap rolleri sekmesinde müşterinin muhatap olarak hangi fonksiyonları yürütebileceği veya hangi müşteri fonksiyonlarını yürüteceği tanımlanır.
Muhatap Rolleri
Durum ve metinler ile satış dağıtım blokajlarının yapılması ve ek metinler tanımlanabilmektedir.
Malzeme Ana Verileri
Malzeme ana verilerinde satılan ürün veya hizmet ile ilgili tüm veriler kaydedilir. Satın alma, üretim planlama, muhasebe gibi birçok departmanın veri girişi yapması gereken sekmeler bulunur.
SAP sisteminde malzemeleri tanımlarken kullanılabilecek malzeme türleri önceden tanımlanmıştır. Gerekirse yeni malzeme türleri de uyarlamalarda tanımlanabilir.
En sık kullanılan malzeme türleri şunlardır :
Malzeme Ana Verileri
Temel veriler sekmesinde malzemenin kodu, tanımı, temel ölçü birimi, bölümü, ağırlık ve hacim bilgileri, tasarım çizimi gibi bilgiler tanımlanır.
Temel Veriler
SD Alanı sekmesinde;
Malzemenin satış ölçü birimi, vergi ilişkisi, asgari sipariş ve teslimat miktarı, mal grubu, teslimatı yapan üretim yeri, satış bilgi sisteminin güncellenmesinde kullanılan istatistik grubu, kalem tipinin belirlenmesinde kullanılan genel kalem tipi grubu, gelir hesabının belirlenmesinde kullanılan malzeme hesap tayin grubu, raporlama ve fiyatlama amaçlı kullanılabilecek malzeme grubu, ürün hiyerarşisi bilgisi, kullanıcı tanımlı olarak on fa malzeme grubu bilgisi tanımlanabilir.
SD Alanı Verileri
Stoklu Sipariş Sürecinin Çevrimi
Genel kapsamda süreç ; müşteriden alınan siparişin sisteme girilmesi, siparişte fiyatlandırmanın yapılması, teslimat tarihlerinin belirlenmesi, siparişe istinaden teslimat belgesinin düzenlenmesi, depodan çekme, mal çıkışı işlemlerinin yapılması, mal çıkışına istinaden fatura belgesinin düzenlenerek müşteriye gönderilmesi şeklinde ilerler.
SD modülünde üç kısımda incelenir ;
- Sipariş süreci
- Sevkiyat süreci
- Faturalama süreci
SATIŞ SİPARİŞİ, TESLİMAT, FATURA
sonraki sayfa
Sipariş Süreci
Satış dağıtım modülünde satış siparişleri VA01 işlem kodu ile veya aşağıdaki menü yolu takip edilerek oluşturulur.
Sipariş Süreci
Sipariş türü alanına ilgili satış belgesi türü girilir. Organizasyon verilerini burada doldurmak mecburi değildir. Sistem satış siparişinin geçerli olduğu satış alanını müşteri ana verilerinden kopyalacaktır.
TA'dan kopyalanan ZTA5 satış belge türü ile sipariş oluşturma işlemi başlangıcı aşağıdaki görselde ki gibidir.
Başlangıç ekranında referansla ile yarat butonuna basılarak başka bir satış belgesinden veya teklif talebinden, tekliften, sözleşmeden, teslimat planı ve fatura belgesinden veriler kopyalanabilir.
Referansla ile oluşturma işleminin yürütülebilmesi için kaynak belge türü ile hedef satış belge türü arasında kopyalama denetiminin uyarlanmış olması gerekmektedir.
Satış belge türü ve organizasyon verileri girilip giriş butonuna basıldığı zaman, siparişte yer alan bilgilerin girildiği genel bakış ekranı görüntülenir.
Bu ekranda sipariş veren ve malı teslim alan için müşteri kodları, sipariş kalemlarine ait malzeme kodları ve sipariş miktarları, teslimat şekli, ödeme koşulu, sipariş nedeni gibi satış işlemine yönelik bilgiler tanımlanır. Sistem üretim yeri, sevkiyat noktası, kalem tipi, termin satırı tipi, fiyatlar gibi birçok veriyi ise uyarlamalarda yapılan tanımlamalara göre ve/veya ilgili ana verilerden otomatik olarak kopyalayarak siparişe aktırır.
Satış belgelerinde fiyatlandırma işlemleri otomatik olarak yürütülebilir. Sistem uyarlamalarda tanımlı kurallara göre satış belgesinde geçerli olacak hesaplama şemasını belirler. Hesaplama şemasında ürün satış fiyatı, iskonto çeşitleri, vergi gibi sipariş fiyatlamasında kullanılan koşul türleri tanımlıdır. Sistem ilgili koşul türleri için hesaplama yaparken koşul ana verilerini otomatik olarak satış belgesine aktarabilir.
Yapılan konfigürasyona bağlı olarak koşul değerleri otomatik olarak belirlenebileceği gibi kullanıcı tarafından manuel olarak da sipariş belgesine girilebilir.
sonraki sayfa 1
Satış belgesindeki bir kaleme ait termin satırlarıda sistem ilgili kalem için girilen sipariş miktarlarının ne kadarının ne zaman teslim edilebileceğini gösterir. Her bir satış kalemi için birden fazla termin satırı bulunabilir. Termin satırlarında teyit edilen miktar alanındaki değer ilgili kalemin sipariş miktarının ne kadarının müşteriye teslim edilebileceğini gösterir.
Sistem termin satırı tipleri, kullanılabilirlik kontrolü ve ihtiyaçların aktarılması adımlarında tanımlanan uyarlamalar çerçevesinde teyit edilen miktarları ve teslimat tarihlerini belirler.
Örneğin, kullanılabilirlik kontrolü aktifse ve müşterinin istediği zamanda sipariş karşılanamıyorsa sistem yeni teslimat tarihi önerisinde bulunacaktır. Bu durumda kısmi sevkiyatlarla farklı tarihlerde müşteri siparişi karşılanabileceği gibi tam sevkiyat ile sipariş miktarının bir kısmı önceden hazır olsa bile müşteri tarafından sipariş kaleminin tamamının teslim edilmesi istendiği için ileri bir tarih için sipariş miktarlarına teyit verilebilir. Teyit edilmemiş bir sipariş kalemi için teslimat belgesi düzenleyerek sevkiyat işlemlerini başlatmak mümkün değildir.
sonraki sayfa 2
Sipariş belgesinde gerekli veriler girildikten sonra sakla butonuna basıldığında sistem eksiklik denetimini yürütür. Veri girişinin yapılması gereken alanlar boş bırakılmışsa sistem eksiklik günlüğü ile kullanıcıyı uyarır. Eksik veriler tamamlandıktan sonra belge kaydedilebilir. Belge kaydedildiğinde ilgili belgenin numarası sol alt köşede görüntülenir.
sonraki sayfa 3
Sevkiyat Süreci
SD modülünde depodan çekme, yükleme, ambalajlama ve mal çıkışı gibi sevkiyat işlemlerinin hepsi teslimat belgesi üzerinden yürütülür. Siparişe referansla teslimat belgesi oluşturabilmek için aşağıdaki menü yolu veya işlem kodu yürütülür.
Sevkiyat Süreci
Sevkiyat noktası alanına sipariş kaleminde belirlenen sevkiyatta sorumlu organizasyon birimi girilir. Seçim tarihi alanı teslimatı yapılacak satış belgelerini sınırlandırmak için kullanılır. Termin satırında seçim tarihinden sonraki tarihlerde teyit almış satış kalemleri için teslimatr belgesi düzenlenemez. Sistem sevk edilebilecek tüm sipariş kalemlerini teslimat belgesine aktaracaktır.
VL10A (müşteri siparişleri), VL10C (müşteri sipariş kalemleri), VL10E (müşteri siparişi termin satırları) işlem kodları ile sevk edilebilecek siparişler listelenebilir. Daha sonra sevk edilecek satırlar seçilerek toplu teslimat belgeleri otomatik olarak oluşturulabilir.
Sistemde farklı siparişler tek bir teslimat belgesinde birleştirilebilir. Her bir sipariş belgesi için ayrı bir teslimat belgesi düzenlemek yerine aynı sevkiyat özelliklerini taşıyan, aynı adrese teslim edilecek, aynı rota bilgisine sahip siparişlerde teslimat belgesi kopyalama denetiminde tanımlanan kurallar çerçevesinde teslimat ayrıştırılması yapılmasını gerektirecek bir farklılaşma bulumuyorsa ve müşteri ana verisinde sipariş birleşimine izin verilmişse bu siparişler tek bir teslimat belgesinde toplu olarak işlenebilir.
sonraki sayfa
Sevkiyat noktası, seçim tarihi ve sipariş numarası girildikten sonra giriş butonuna basıldığında sistem genel bakış ekranını görüntüler.
Malı teslim alan, malzeme numarası, üretim yeri, kalem miktarı gibi teslimat belgesi ilişkili alanlar sipariş belgesinden teslimata kopyalanır.
sonraki sayfa 1
Çekme sekmesinde hangi malzemelerin hangi üretim yerindeki hangi depodan ne miktarda çekileceği görüntülenir. Genel çekme durumu alanındaki değer, teslimat belgesindeki miktarlar için depodan çekme işleminin yapılıp yapılmadığını gösterir.
Depodan çekme işlemi henüz yapılmamış ise bu alandaki değer A olur; çekme işlemi tamamlandıktan sonra sistem otomatik olarak alandaki değeri C olarak günceller. Eğer bir teslimat kalemi çekme ilişkili değilse bu alanda bir değer bulunmaz. Eğer depo yönetimi modülü aktif değilse depo yönetim sistemi aktivetilerinin toplam durumu alanı boş olacaktır.
Depo yönetimi uygulanıyorsa teslimat kalemi için çekme işlemi nakil siparişleri denilen ayrı bir belge ile yürütülür. Depo yönetimi ile bir teslimat kalemi depo yerindeki spesifik bir adresten çekilebilir. Depo yönetimi aktif değilse doğrudan teslimat belgesi üzerinde çekme işlemi yürütülür. Bu durumda çekilen miktar alanı girişe kapalı değil, açık olacaktır.
Çekme miktarı alanına teslimat miktarı girilerek depodan ne miktarda malzeme çekileceği bilgisi tanımlanabilir. Depo yönetimi aktifken çekilen miktar alanına kulanıcı tarafından giriş yapılamaz ancak bir nakil siparişi ile ilgili kalemler depo yerlerindeki adereslerinden çekildikten sonra sistem otomatik olarak bu alana depodan çekilen miktarı aktarır.
sonraki sayfa 2
sonraki sayfa 3
Çekme ve ambalajlama işlemleri yürütüldükten sonra artık teslimat belgesi için sistemde mal çıkış işlemi yapılabilir. Mal çıkış işlemi ile beraber stoklar güncellenir. Mal çıkış işlemi yapıldıktan sonra bir daha teslimat belgesinde herhangi bir işlem yapılamaz.
Belge akışı tüm SD belgelerinde bulunan bir özelliktir. İmleç herhangi bir belgenin üzerine konulup araç çubuğundan belgetyi görüntüle butonuyla sistemde ilgili belge görüntülenebilir.
sonraki sayfa 4
Faturalama Süreci
SD modülünde faturanın kesilmesi ve muhasebeleştirilmesi ile satış işlemleri sonlandırılır. Faturalar da teslimat belgeleri gibi tek tek veya toplu olarak oluşturulabilir. Satış belgesi türü uyarlamasına bağlı olarak bir fatura, siparişe veya teslimata referansla oluşturulabilir.
Faturalama Süreci
VF01 ile fatura belgesi düzenlendiği zaman işlenecek belgeler alanına faturası düzenlenecek siparişler veya teslimat belgeleri girilir. Fatura tarihi alanına bir tarih girilirse sistem ilgili tarihi fatura tarihi olarak kaydeder; aksi halde günün tarihi fatura tarihi olarak aktarılır. Faturalama tarihi ve faturası düzenlenecek belgeler girildikten sonra yürüt butonuna basılarak fatura belgeleri düznelenir.
VF04 işlem kodu ile faturası kesilmemiş satış işlemleri listelenebilir ve seçilen belgeler için münferit veya toplu faturalama yapılabilir.
sonraki sayfa
İşlenecek belgeler için veri eksikliği, mal çıkış işleminin yapılmamış olması, blokajın bulunması ve fiyatlandırma hatası gibi nedenlerle fatura belgesi üretilemediği durumda sistem hata günlüğü oluşturarak kullanıcıyı uyarır.
Sistem fatura türünü satış belgesi uyarlamasından belirler. Faturalama belgesikopyalama denetimi konfigürasyonuna göre de siparişten veya teslimat belgesinden hangi alanları faturaya kopyalayacağını, kopyalama sırasında hangi kontrollerin sistem tarafından yütütüleceği gibi işlemleri gerçekleştirir.
sonraki sayfa 1
Fatura belgesi kaydedildiği zaman sistem fatura türünün uyarlamasına bağlı olarak otomatik muhasebeleştirme yapar. Gelir hesaplarının belirlenmesi uyarlama adımında tanımlanan kriterlere göre gerçekleştirilen satış işlemine ait fatura koşul değerleri ile ilgili muhasebe hesaplarını otomatik olarak günceller. Belge akışından ilgili muhasebe belgesi görüntülenebilir. Muhasebe belgesi ile gelir hesabı alacaklandırılırken, müşteri hesabı borçlandırılır.
Muhasebe belgesi FI modülünde oluşturulur. Muhasebe belgesinin oluşturulması ile beraber fatura belgesinin durumu da sistem tarafından tamamlandı. olarak belirlebir.
sonraki sayfa 2
Borç ve Alacak Dekontları Talebi
HİZMET SATIŞI, FATURA
Satış işlemleri yürütülürken eksik veya fazla faturalandırma gibi nedenlerle hatalar oluşabilir. Bu hataların bir düzeltici süreç ile giderilmesi gerekir.
Sistemde borç ve alacak dekontları bu amaçla kullanılır.
Eksik faturalanan müşteriyi eksik miktar kadar borçlandırabilmek için borç dekontu oluşturulur.
Borç ve alacak dekontları talebi sadece eksik faturalama veya fazla faturalama senaryolarında kullanılmazlar.
Örneğin, müşteriyle yapılan anlaşma gereği satış işlemine yönelik olarak oluşan navlun, sigorta gibi yan masrafları müşteriden tahsil edebilmek amacıyla borç dekontu talebi oluşturulabilir.
Standart SAP sisteminde borç dekontu talebi olarak satış belge türü L2, alacak dekontu talebi olarak da G2 tanımlanmıştır.
Kalem tipleri ise sırasıyla L2N ve G2N olarak tanımlanmıştır.
Borç ve alacak dekontları satış işlemleriyle ilgili mali hesaplardaki kayıtları düzeltme amaçlı kullanıldıkları için bu tür süreçlerde fiili bir mal hareketi yapılmaz, dolayısıyla teslimat belgesi de düzenlenmez.
Teslimat belgesi süreçte yer almayacağı için klasik bir satı belgesi türünün aksine borç ve alacak dekontu taleplerinde termin satırları yer almazlar.
sonraki sayfa
Sistemde satış belgesi olarak alacak/borç dekontu talebi oluşturulur, fatura ise alacak/borç dekontu talebine referansla düzenlenir. Bu tür satış belgelerine referansla sistemde doğrudan fatura düzenlenerek mali kayıtlar oluşturulabildiği için yetkili bir kişinin fatura öncesi ilgili belgeleri inceleyip onaylaması gerekebilir. Bu nedenle borç ve alacak dekontu talepleri standart SAP sisteminde fatura blokajlı olarak uyarlanmıştır.
İki seviyeli bu onay mekanizması yerine kullanıcı durumları kullanılarak ihtiyaca uygun onay stratejileri de geliştirilebilir. İlgili borç veya alacak dekontu talebi satış belgesindeki faturalama blokajı kaldırılmadıkça sistem fatura düzenlenmesine izin vermez.
sonraki sayfa 1
Örnek Süreç