Urazy sportowe

Rozcięcia

U pięściarzy często spotykane są różnego typu stłuczenia, otarcia

i zranienia, w których często dochodzi do przerwania ciągłości skóry. Do typowych

uszkodzeń w tej grupie zalicza się rany łuku brwiowego, łuku jarzmowego oraz

okolicy skroniowej. Rozcięcie skóry związane jest z wystąpieniem obfitego krwawienia, które może być przyczyną przerwania walki (zawodnik na skutek rozcięcia ma trudności z widzeniem)

Złamania

Do złamania kości czaszki dochodzi na skutek urazu, zazwyczaj w wyniku uderzenia pięścią w głowę.

Złamania kości czaszki w zależności od lokalizacji można podzielić na:

• złamania twarzoczaszki (nos, żuchwa)
• złamania mózgoczaszki, które podzielić można na złamania sklepienia czaszki oraz złamania podstawy czaszki, czyli części czaszki znajdującej się od dołu mózgu.

Często dochodzi do złamań będących kombinacją złamań twarzoczaszki oraz mózgoczaszki.

Inny podział, niezależny od lokalizacji dzieli złamania na:

• stabilne, zwane inaczej linijnymi
• niestabilne, czyli wgłobione, kiedy dochodzi do przemieszczenia się odłamów kostnych w głąb jamy czaszki.

W wyniku złamania kości czaszki dojść może do uszkodzenia tkanek miękkich otaczających czaszkę, takich jak skóra, tkanka podskórna, czepiec i okostna, naczyń tętniczych lub żylnych, jak również do uszkodzenia struktur wenątrzczaszkowych, czyli opon mózgowych, mózgu, nerwów czaszkowych i naczyń. Uraz wewnątrzczaszkowy skutkować może narastaniem obrzęku mózgu i powstaniem krwiaka śródczaszkowego, które w zależności od stopnia nasilenia zmian pourazowych mogą stanowić zagrożenie dla życia.

Wstrząśnienie i uraz wewnętrzny

Uraz głowy może przebiegać z utratą przytomności lub bez niej, często także bez innych wyraźnych następstw. Dość często ciężkim i niebezpiecznym urazom głowy początkowo nie towarzyszą żadne lub prawie żadne objawy i dlatego ta właśnie grupa urazów zajmuje w medycynie szczególne miejsce i wymaga zwiększonej uwagi.

Uraz głowy, któremu towarzyszy przejściowa utrata przytomności (trwająca czasami kilka-kilkanaście sekund) określany jest jako wstrząśnienie mózgu.

"Kalafior" -ucho zapaśnika

Uszkodzenie w wyniku ucisku bądź silnego uderzenia małżowiny powoduje zbieranie się w niej krwi lub innych płynów, które nieusunięte powodują permanentną opuchliznę i deformacje ucha.

Deformacja ta nieleczona niejednokrotnie może powodować znaczną utratę słuchu. Chcąc uniknąć takich kontuzji w przypadku ich wystąpienia należy szybko udać się do specjalisty by zdrenował ucho. Po zabiegu należy wstrzymać się 2-3 tygodnie z treningiem. Niestety, bez operacji plastycznej przy wielokrotnym wystąpieniu tej kontuzji rzadko daje się całkowicie przywrócić małżowinę do pierwotnego stanu

Demencja bokserska

Ogromnym problemem współczesnego boksu jest tzw. demencja bokserska. Jest to neurodegeneracyjne schorzenie mózgu z cechami otępienia, które może wystąpić u zawodników uprawiających sporty kontaktowe. Demencja przede wszystkim dotyczy sportowców narażonych na powtarzające się obrażenia w obrębie głowy. Ocenia się, że zjawisko demencji bokserskiej dotyczy aż 20% zawodowych bokserów. Demencja bokserska rozwija się z opóźnieniem, a pierwsze objawy występują około 12-16 lat od

momentu rozpoczęcia uprawiania dyscypliny

Objawy demencji bokserskiej:

• impulsywne zachowania
• wahania nastroju
• bezsenność
• zubożenie lub całkowity brak mimiki
• mowa, która przypomina bełokt

• Spowolnienie ruchów
• zmniejszona aktywność
• zaburzenia koordynacji
• sztywność mięśni
• drżenie spoczynkowe
• zaburzenia chodu
• zachwiania równowagi
• spowolnienie procesów myślowych
• problemy z koncentracja
• zaburzenia pamięci
• otępienie
• apatia

Przepuklina jądra miażdżystego

Jest spowodowana niewłaściwym ustawieniem grzbietu podczas wykonywania takich ćwiczeń jak martwy ciąg czy wiosłowanie sztangą w opadzie. Dochodzi wówczas do przemieszczenia jądra miażdżystego ku tyłowi i szczelinowatego pęknięcia pierścienia włóknistego. Najczęstszą lokalizacją tego schorzenia u kulturystów są poziomy L3/L4 i L4/L5 kręgosłupa. Dominującym objawem jest ból w okolicy lędźwiowej, promieniujący do kończyny dolnej, nasilający się podczas takich czynności jak np. długotrwałe siedzenie w samochodzie, przeciąganie się, kichanie czy kaszel.

Zespół opóźnionego bólu mięśniowego

DOMS

DOMS (ang. delayed onset muscle soreness), to fachowa nazwa popularnych zakwasów. To znany każdemu charakterystyczny ból mięśni pojawiający się w szczególności po intensywnym wysiłku fizycznym. Mechanika powstania zakwasów opiera się na wytwarzaniu podczas wysiłku przez komórki mięśniowe kwasu mlekowego, który powoduje obrzęk, mikrouszkodzenia miocytów oraz wiążące się z tym zjawiskiem dolegliwości bólowe.

Urazy przeciążeniowe stawów:

• Urazy stawu ramiennego

Ból okolicy barku jest jednym z częstszych przyczyn rezygnacji z treningu na siłowni. Najczęstsze kontuzje tej okolicy dotyczą:

-Kaletki podbarkowej

-Stożka rotatorów

-Wyrostka kruczego łopatki

Wyciskanie sztangi leżąc i wyciskanie sztangi zza głowy siedząc są ćwiczeniami predysponującymi do tych urazów.

• Urazy stawu kolanowego

Należy pamiętać, iż szybkie wykonywanie przysiadów powoduje zwiększenie sił ścinających więzadła krzyżowe. Przy dodatkowym obciążeniu może dojść do uszkodzeń łąkotek i chrząstki.

Wpływ rozgrzewki na trening siłowy

Mięśnie, stawy i więzadła wymagają przygotowania do intensywnej pracy. Celem rozgrzewki powinno być podniesienie temperatury ciała w taki sposób, żeby z jednej strony nie przeciążyć organizmu i nie wywołać zmęczenia, a z drugiej pobudzić do pracy nasze mięśnie.

Rozgrzewkę zaczynami od podniesienia tętna, następnie przechodzimy d najmniejszych grup mięśniowych (kręcenie nadgarstkami, ruchy głową w różnych płaszczyznach), aż do mięśni barków, ramion i na koniec rozgrzeamy tułów i nogi.

Rozciąganie przed treningiem

Ścięgna, wiązadła i stawy biorą udział w interakcji mięśni i układu kostnego podczas ćwiczeń. Rozciąganie nadaje całemu układowi elastyczność. Wzmocnione i elastyczne wiązadła, ścięgna oraz mięśnie powodują przyrost siły - możliwe są dynamiczniejsze, mocniejsze ruchy z większym obciążeniem, bez ryzyka urazów.

Rozciąganie po treningu

Po intensywnym treningu pracujące mięśnie naprężają się i kurczą. Regularny, ciężki wysiłek powoduje, że mięśnie sztywnieją i skracają się, czego wynikiem jest ograniczenie zakresu ruchowego całego ciała. Rozrastanie się muskulatury bez ćwiczeń rozciągających może powodować ucisk na nerwy i wolniejszy przepływ impulsów nerwowych, a czasem nawet ich blokadę.Regularny trening bez rozciągania może prowadzić do stałego uczucia napięcia ciała, spadku energii, uczucia zmęczenia i a nawet bólów mięśni oraz stawów. Dzięki rozciąganiu po treningu:

-powiększymy zakres ruchu w stawach

- poprawimy ukrwienie mięśni (szybsza regeneracja)

-wzmocnimy ścięgna

- świetnie rozluźnimy mięśnie

Adrenalina i noradrenalina, czyli hormony stresu, oddziałują głównie na układ krążenia, przez co poprawiają krążenie krwi, wzmacniają napięcie mięśni a także zwiększają częstotliwość rytmu serca. Wydzielona adrenalina zwiększa zapotrzebowanie organizmu na tlen, podwyższa temperaturę ciała, zaś hormon stresu - kortyzol dodatkowo podwyższa stężenie glukozy we krwi, aby dostarczyć organizmowi potrzebnej energii (w odpowiedzi na fizyczny lub emocjonalny stres) jest wydzielany przez korę nadnerczy. Zadaniem kortyzolu w sytuacjach stresowych jest uspokajające działanie na organizm, tzn. zmuszanie organizmu do tłumienia odpowiedzi immunologicznej i zakończenie destrukcyjnego reagowania na problem.

Efekty, które wywołuje kortyzol:

• zwiększa rozpad białka, węglowodanów i tłuszczów;
• ingeruje w proces budowy struktur białkowych;
• zwiększa metabolizm komórkowy;
• wpływa na ból mięśni;
• przyczynia się do powstania syndromu przetrenowania:
• wpływa na pracę wątroby;
• wpływa na zwężenie naczyń krwionośnych;
• wpływa na wzrost ciśnienia tętniczego krwi;
• ma działanie przeciwzapalne.

Napięcie mięśni pojawia się również jako reakcja na stres. Powoduje zmęczenie oraz rozdrażnienie. Rozciąganie pozwala rozładować napięcie, rozluźnić mięśnie i w ten sposób obniżyć poziom stresu. Obniżają się bóle mięśni, pleców i karku a samopoczucie ćwiczącego znacznie się poprawia.

Rozciąganie:

• zwiększa napływ krwi do mięśni,
• zwiększa zakres ruchu mięśni,
• zwiększa ruchomość stawów,
• rozluźnia mięśnie, co powoduje również lepsze samopoczucie psychiczne,
• powoduje szybszą regenerację mięśni po treningu,
• zmniejsza ilość kwasu mlekowego w mięśniach,
• wzmacnia i uelastycznia wiązadła oraz ścięgna,
• poprawia sylwetkę,
• zmniejsza ryzyko kontuzji.