LỊCH SỬ

"ÁN LỆ"

• các phán quyết (bản án, quyết định) của tòa án đối với 1 vụ kiện cụ thể đã xảy ra lúc trước mà đến bây giờ vẫn còn ràng buộc về mặt pháp lý

ANH

Trở thành 1 nguồn luật trọng yếu

Cơ sở của tài phán

Chỉ mang hiệu lực đối với chính vụ kiện đó

Thẩm phán chỉ bị ràng buộc bởi Hiến pháp và luật (Đ76.3 Hiến pháp)

NHẬT

TRÊN THỰC TẾ

Án lệ được đang đóng 1 vai trò quan trọng đối với việc xét xử

Án lệ thì bổ sung bộ phận khiếm khuyết của pháp luật

ÁN LỆ

trong quy định của pháp luật

Luật Tố tụng Hình sự hiện hành ban hành năm Chiêu Hòa 23

Điều 405 và Điều 410.2

Quy tắc tố tụng hình sự ban hành cùng năm

Điều 253

Quy chế tố tụng dân sự ban hành năm Chiêu Hòa 31 và

Luật tố tụng dân sự ban hành năm Bình Thành 8

Điểu 48

Là phán quyết của tòa án được đưa ra trong từng phiên tòa (bản án/quyết định) cụ thể

Có tính chất như là 1 tiền lệ khi xét xử 1 vụ việc cụ thể trong tương lai

Để tạo tiền lệ, phán quyết cần có tính khái quát để có thể áp dụng cho các trường hợp tương tự khác

ÁN LỆ

Thường được thể hiện trong tuyển tập của tòa án đưa ra

KẾT LUẬN

Án lệ có thể được định nghĩa là phán quyết (bản án, quyết định) đã được tuyên bởi toà án trước đó, và được coi như một tiền lệ làm sơ sở để các thẩm phán sau đó có thể áp dụng trong các trường hợp tương tự

Về vai trò của phán quyết trong xét xử và việc lập pháp

Về văn bản luật pháp

Thời kì Mạc Phủ Edo, tuyển tập án lệ của Tokugawa được thu thập và xuất bản năm 1877 bởi Bộ tư pháp Nhật Bản “Thời đại Tokugawa dân sự quán lệ chủng tập: Tài phán lệ Tokugawa”,

cột mốc quan trọng

-> Đánh dấu sự xuất hiện của án lệ tại NB

Năm 1232, Bộ luật đầu tiên ở Nhật Bản - “Ngự thành bại thức mục" ra đời

1

Tòa án thay đổi luật lệ phương Tây vừa mới tiếp nhận để phù hợp với các chuẩn mực đã có từ trước để điều chỉnh các mối quan hệ cộng đồng

2

Bắt đầu tạo ra 1 chế độ pháp lý mới để cải thiện hiệu quả

Nỗ lực cải cách chính trị & kinh tế Nhật Bản đã thành công rực rỡ

Sự căng thẳng trong xã hội

Tranh chấp giữa tầng lớp có quyền lực với các giai cấp thấp hơn

Luật lệ được ban ra chủ yếu mang lại quyền lợi có giai cấp có quyền lực

Giới hạn những quyền mới của giai cấp có quyền lực

VÍ DỤ

• Theo tài liệu về khái niệm “lợi dụng quyền” được áp dụng vào cuối thời Minh Trị, cụ thể trong vụ việc tranh chấp giữa Somoda và Sonoda, tòa án đã giới hạn quyền “tuyệt đối” của chủ gia trong việc quyết định nơi cư trú của thành viên trong gia.

• Một ví dụ khác đáng chú ý là khái niệm “nội duyên”. Sự thừa nhận của người vợ “nội duyên” đã đảm bảo một vài quyền lợi pháp lý cho người phụ nữ từ đám cưới đến khi đăng ký kết hôn, với điều kiện là sự đồng thuận của chủ gia.

• Họ tiếp tục phát triển các quy định và nguyên tắc cơ bản về quản trị và quyền công dân.

HIẾN PHÁP

• Một ví dụ nổi bật liên quan đến Điều 9:

Quyết định năm 1959 trong vụ Sakata kiện Nhật Bản, hay được gọi là vụ Sunakawa

Vai trò của các tòa án trong việc “tạo ra luật” vẫn không đổi

Tòa án cho rằng nhánh chính trị có thẩm quyền xác định phạm vi của các điều cấm của Điều 9 trừ khi hành động đang được xem xét rõ ràng vi phạm quy định.

Hiệu lực án lệ giữa các cấp tòa án là tính ràng buộc của nó đối với các cấp tòa khác nhau và giữa các tòa cùng cấp

Nguyên tắc các thẩm phán chỉ bị ràng buộc bởi Hiến pháp và luật

Điều 76 của Hiến pháp

Nhằm đảm bảo tính độc lập của cơ quan tư pháp hoặc tính độc lập của các thẩm phán

Quan điểm thống nhất pháp luật

• Tòa án nên tham khảo các quyết định pháp lý của các tòa án khác khi có trường hợp tương tự

• Khi các bản án có cùng hiệu lực được lặp lại, hoặc nếu các bản án của các Tòa án cấp trên đã có, thì các bản án này có thể được coi là ràng buộc đối với các bản án sau này như một án lệ

NHẬN XÉT

Không có quy định rõ sự ràng buộc hiệu lực án lệ của tòa án cấp trên đối với tòa án cấp dưới, các tòa cấp dưới vẫn có thể cho ra một phán quyết khác với án lệ của tòa cấp trên

Tuy nhiên phán quyết đó có thể sẽ bị kháng cáo, kháng nghị

--> sự ràng buộc ngầm

Mức độ tính ràng buộc về hiệu lực cũng giảm dần theo cấp

NHẬN XÉT

Việc việc hợp pháp hóa các quyết định trong án lệ thành quy định trong luật

-> Phản ánh mối quan tâm chung về việc lập pháp nhằm thay thế hoạt động tư pháp

-> Giảm thiểu đổi mới tư pháp

-> Tránh mâu thuẫn giữa các quy tắc được hệ thống hóa và các quy tắc do thẩm phán đưa ra

Vai trò của án lệ ở Nhật Bản dường như được cố định chắc chắn.

Rất hiếm khi Tòa án tối cao bác bỏ các quyết định trước đó, ngay cả các quyết định của Đại Thẩm Viện trước chiến tranh

Trong hầu hết mọi lĩnh vực luật, các án lệ lâu đời vẫn tiếp tục được tuân theo

VÍ DỤ

NHẬN XÉT

Phản ánh các giá trị và thói quen đã ăn sâu vào các phương pháp tiếp cận bảo thủ phổ biến

Nhấn mạnh tính nhất quán và đồng thuận cùng sự tôn trọng với những đóng góp của những người tiền nhiệm, các phán quyết của quá khứ

TỔNG KẾT

thụ lý- điều tra vụ án

• Để một án lệ có hiệu lực

thẩm lý

ra phán quyết cuối cùng

• So với các cấp tòa án án lệ của tòa án cấp trên có tính ràng buộc đối với tòa án cấp dưới

• So với các văn bản pháp lý khác

• Hiệu lực của án lệ không bị mất đi theo thời gian