Temel Haklar ve Başvuru Mekanizmaları

Örnekler

Yaşam Hakkı

• Demokratik toplumların en temel değerlerinden biri

• Devlet, bireylerin yaşam hakkını koru-

makla yükümlü

• Diğer bütün hak ve özgürlüklerin mevcu-

diyeti yaşam hakkına bağlıdır.

• Sınırlandırılabilir.

İşkence ve Kötü Muamele Yasağı

• Nedir?

Devletin kişinin maddi ve manevi varlığının bütününe dokunmama, kötü muamele yapmama yükümlülüğüdür.

-

Fiziksel ve ruhsal olarak büyük acı ve ızdırap veren her türlü fiil işkence ve kötü muamele yasağı kapsamındadır.

İşkence ve Kötü Muamele Yasağı

• En önemli özelliği: Anayasada herhangi bir sınırlama nedeni öngörülmemiş!

Herhangi bir sınırlama, askıya alma ya da istisna kabul edilmiyor.

• Korunan değer: İNSANLIK ONURU

Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği

Anayasa madde 19: Herkes, kişi hürriyeti ve güvenliğine sahiptir.

• Kişi özgürlüğü: Kişinin dilediği gibi karar verip hareket edebilmesi,başkasına zarar vermeden vücut ve hareket serbestisine sahip olması

• Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı sınırlandırılabilir.

Adil Yargılanma Hakkı

• Hukuk devletinin temel unsuru
• Neyi sağlıyor?

-kanunda belirtilen ilkelerin temel alınarak

-nesnel bir yargılama yapılmasını

-ve bu sayede adil bir karar alınmasını sağlıyor.

• Mahkemeye erişim hakkı: Bir uyuşmazlığı mahkeme

önüne taşıyabilmek ve uyuşmazlığın etkili bir şekilde karara bağlanmasını isteyebilmek

• Savunma hakkı
• Susma ve aleyhe delil sunmama hakkı
• Makul sürede yargılanma hakkı
• Ücretsiz tercüman hakkı

Adil Yargılanma Hakkı

• Masumiyet karinesi

Anayasa madde 38/4: Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar

kimse suçlu sayılamaz.

• Çekirdek hak!

Düşünce ve Vicdan Özgürlüğü

• Bir dine, mezhebe mensup olma hakkı

• Hiçbir bir dine, mezhebe mensup olmama hakkı

• Dini inanç ve kanaatlerden dolayı kınanamama, suçlanamama

• İbadetlere, dini ayin ve törenlere katılma hakkı

• İbadetlere, dini ayin ve törenlere katılmaya zorlanamama

• Dini inaç ve kanaati açıklamaya zorlanamama

İfade Özgürlüğü

• Bir düşünceye, kanaate sahip olma hakkı

• Düşünce ve kanaati açıklama hakkı

• Düşünce ve kanaati açıklamaya zorlanamama

• Düşünce ve kanaatlerden dolayı kınanamama, suçlanamama

• Basın özgürlüğü

• Haber alma özgürlüğü

Toplantı ve Örgütlenme Özgürlükleri

Anayasa madde 34:

Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir.

Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı ancak, millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel

sağlığın ve genel ahlâkın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması amacıyla ve kanunla sınırlanabilir.

Kanun Önünde Eşitlik

• Temel ilke: Din, dil ırk, cinsiyet ayrımı yapılmaksızın herkes kanun önünde eşittir.

• Pozitif ayrımcılık?

Mülkiyet Hakkı

Anayasa madde 35- Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir.

Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir.

Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz.

Bireyin Sınırı:

Müdahalenin Sınırı

Özgürlük Alanı

Müdahale

Müdahale

Genel Sağlık

Kamu Düzeni

Müdahalenin Sınırı :

Müdahale kendi içinde orantılı mı?

Müdahale ölçülü mü?

Kanunda yazıyor mu?

Daha hafif bir müdahale ile istenilen amaca ulaşılabilir mi?

Müdahale istenilen amaca ulaştırıyor mu?

Devletin İnsan Hakları Karşısında Görevleri

* ÖLÇÜSÜZ MÜDAHALE ETMEYECEK !

* BİREYLERİN MÜDAHALESİNE KARŞI KORUYACAK !

* İNSAN HAKLARINI GELİŞTERECEK DÜZENLEMELER YAPACAK !

AİHM KARARLARI BİZİ BAĞLAR MI?

MAHKEME BİZİ NEYDEN KORUYOR?

MAHKEME TÜRKİYE HAKKINDA KARAR VEREBİLİR Mİ?