Reduta Ordona

Reduta Ordona

Epoka: Romantyzm

Rodzaj: Liryka

Gatunek: Wiersz

Autor

Adam Mickiewicz

ur. 24 grudnia 1798

zm. 26 listopada 1855

Adam Mickiewicz uważany jest za największego poetę polskiego romantyzmu. Do jego największych dzieł możemy zaliczyć m.in. "Dziady" oraz "Pan Tadeusz".

Jego rodzina wywodziła się z drobnej szlachty, ojciec pracował w sądzie w Nowogródku. Chodził do szkoły prowadzonej przez dominikanów. W 1812r. Mickiewiczowi umarł ojciec. W 1815r. rozpoczął studia w Wilnie, a po nich pracę w Kownie. Powstają tam pierwsze utwory poetyckie m.in. cz II "Dziadów". Wtedy Mickiewicz poznał Marylę Wereszczakównę, do której miłość wpłynęłą na całe życie Adama oraz jego twórczość. W 1823r. organizacja filomatów, do której należał, została zdekonspirowana. W wyniku postępowania sądowego skazano go na areszt a potem zesłanie do Rosji. W tym czasie dużo podróżował, w Rosji powstały słynne "Sonety krymskie".W 1832r. przybył do Paryża, gdzie ożenił się z Celiną Szymanowską, z którą miał sześcioro dzieci. W tym też roku wydał swoje ostatnie, wielkie dzieło - "Pana Tadeusza".

zdekonspirować-ujawnić coś tajneg

Romantyzm

Okres ten przypadł zarówno w Europie jak i w samej Polsce na czasy niezwykle burzliwe. Był to czas ruchów narodowowyzwoleńczych (powstanie listopadowe, krakowskie i styczniowe) oraz okres wynaradawiania. Literatura zajmowała się głównie walką narodowowyzwoleńczą.

Podstawową cechą postawy romantyków był wszechstronny bunt wobec zastanej rzeczywistości.

Cechy charakterystyczne romantyzmu

- wiara w możliwość kontaktu ze światem pozazmysłowym

- tajemniczość

- wprowadzenie wątków i motywów historycznych, szczególnie średniowiecznych

- wprowadzenie do literatury wątków baśniowych, fantastycznych, legend

- stawianie uczucia ponad rozum jako najbardziej zbliżające człowieka do

poznania tajemnic życia

Reduta Ordona

opisowo-refleksyjna

"Reduta Ordona" jest poematem o charakterze opisowo-refleksyjnym. Płaszczyzna opisywanych wydarzeń często przecinana jest przez partie wyznania poetyckiego i refleksji. Są to odczucia narratora tej poetyckiej historii, który jest świadkiem wydarzeń i sam w nich uczestniczył.

Wiersz ten napisany został na podstawie opowiadania, przyjaciela poety - Stefana Garczyńskiego.

Powstanie listopadowe

1830-1831

Powstanie listopadowe –wojna polsko-rosyjska, polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, które wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, a zakończyło się 21 października 1831 roku. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie.

Naczelni wodzowie

Józef Chłopicki

Kazimierz Małachowski

Henryk Dembiński

Walka

Polacy

Rosjanie

,,Przeciw nim sterczy biała, wąska, zaostrzona,

Jak głaz, bodzący morze, reduta Ordona.

Sześć tylko miała harmat. Wciąż dymią i świecą;

I nie tyle prędkich słów gniewne usta miecą,

Nie tyle przejdzie uczuć przez duszę w rozpaczy,

Ile z tych dział leciało bomb, kul i kartaczy. ''

,,Nam strzelać nie kazano. — Wstąpiłem na działo

I spojrzałem na pole; dwieście armat grzmiało.

Artyleryji ruskiéj ciągną się szeregi,

Prosto, długo, daleko, jako morza brzegi;

I widziałem ich wodza; — przybiegł, mieczem skinął,

I jak ptak jedno skrzydło wojska swego zwinął.

Wylewa się z pod skrzydła ściśniona piechota

Długą, czarną kolumną, jako lawa błota,

Nasypana iskrami bagnetów. Jak sępy,

Czarne chorągwie na śmierć prowadzą zastępy. ''

Postawa Ordona

Ordon wykazał się ogromnym poświęceniem, skacząc w dół z zapaloną świecą, do lochów w których znajdowała się ich skład broni i prochów.

Ordon robiąc to dobrze wiedział że prędzej czy później Rosjanie zdobędą ich zapasy prochów i broni.

,,Znasz Ordona, czy widzisz, gdzie jest?” — „Jenerale,

Czy go znam? — Tam stał zawsze, to działo kierował.

Nie widzę — znajdę — dojrzę — śród dymu się schował:

Lecz śród najgęstszych kłębów dymu, ileż razy

Widziałem rękę jego, dającą rozkazy…

Widzę go znowu — widzę rękę — błyskawicę,

Wywija, grozi wrogom, trzyma palną świecę,

Biorą go — zginął. — O, nie — skoczył w dół, do lochów!”

„Dobrze — rzecze Jenerał, — nie odda im prochów”.

Tu blask, — dym, — chwila cicho — i huk jak stu gromów!''

Motywy

Motyw żołnierza - wiersz prezentuje postawę żołnierza idealnego, który może być wzorem do naśladowania. Jest nim oczywiście Ordon który poświęca się dla ojczyzny, wskakując z zapaloną świecą do lochów w którch znajduje się skład broni i prochu.

Motyw śmierci – cały utwór jest opisem bitwy,w wierszu przewijają się obrazy śmierci. Giną poddani cara, którzy, posłuszni jego rozkazom, idą i giną setkami. Giną również powstańcy, którzy przytłoczeni przez ogromną przewagę wroga, bohatersko stawiają opór. Bohatersko ginie również Ordon, który wysadza redutę, by zapasy prochu i broni nie dostały się w ręce wroga.

Środki stylistyczne

Apostrofa:

-"Mocarzu jak Bóg silny"

-"Jenerale, czy go znam?"

Epitety:

- artyleryi ruskiej

- bryła lawy

- gniewne usta

Porównania:

-"Jak w fale bryła lawy"

-"Jak boa śród kolumn się zwija"

Animizacja:

-"głaz bodzący morze"

Personifikacja:

-"Warszawa jedna Twojej mocy się urąga, podnosi na Cię rękę i koronę ściąga."

Metafora:

-"nasypana iskrami bagnetów"

Wyrazy dźwiękonaśladowcze:

- ryczy

- wyje

- szumi

Symbol:

- anioł śmierci