Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Prezi Presents
Jeta e
Punoi: Albana Cobaj
Per veprat e Barletit ne mund te flasim shume , por per jeten e tij jo, pasi te dhenat jane te pakta. Edhe keto te dhena ne i nxjerrim nga veprat e tij.
Prejardhja- Edhe pse ka hipoteza te shumta ne lidhje me origjinen e tij, Braleti eshte shqiptar prej Shkodre(e pohuar prej tij ne vepren e tij te pare "Rrethimi i Shkodres").
Duke u bazuar te veprat e tij mund te themi qe Barleti ka lindur aty nga mesi i shekullit XV (1450), ka jetuar e vepruar gjate gjysmes se dyte te ketij shekulli dhe se ndoshta ka vdekur me 1512.
Barleti ka qene prift, kete ai e thote ne parathenie ne krye te cdo libri,por ka qene prift katolik,jo ortodoks, apo unit i ritit grek, sic ka pohuar Rodota(Fan S.Noli).
Me 1474, Barleti mori pjese ne mbrotjen e Shkodres, ne rrethimin e pare nga ushtria osmane, ashtu si edhe ne te dytin per te cilin shkruajti edhe nje liber. Pas renies se Shkodres, me 4 prill 1479, ai shkoi bashke me te tjeret, ne Itali, ne Venedik e ne Rome, ku shkroi edhe veprat e tij.
Barleti ka shkruar tri vepra , te cilat, sipas rendit kronologjik jane keto:
a) "Rrethimi i Shkodres "-1504
(b) "Historia e Skenderbeut"-1480
c) "Permbledhje e jetes se papeve dhe e perandoreve romake"
Eshtë një lëvizje filozofike dhe intelektuale që kërkoi zhvillimin e mendimit dhe ideve me qëllim zhvendosjen e besimeve të mbinatyrshme ose bestytni që u përhapën që nga Mesjeta. Për këtë arsye, ajo bazohet në lartësimin e njeriut dhe arsyes, si dhe në impulsin e fushës shkencore.
Përmes evolucionit shkencor, u promovuan ushtrime analitike dhe interpretuese dhe studimi i gjuhëve, veçanërisht greqisht dhe latinisht. Interesi për elementet natyrore dhe përparimi në fushat kërkimore gjithashtu u rrit, midis të cilave spikat politika, sociologjia dhe psikologjia. Humanizmi është, pra, një revolucion kulturor.
Humanizmi ne Shqiperi
Humanizmi ne Shqiperi u zhvillua nen ndikimin e humanizmit italian. Humanistet shqiptare i perkasin kryesisht elites kulturore te shqiptareve qe iken nga Shqiperia pas vdekjes se Skenderbeut dhe u vendosen ne Itali.Ata krijuan nje letersi heroike qe do te behej me pas modeli fillestar i letersise shqiptare.
Vecori themelore ishte qendresa shqiptare kunder turqve per ruajtjen e mevetesise jetesore dhe kulturore.
Disa humaniste te shquar shqiptare jane;
- Marin Barleti, Dhimiter Frengu, Martin Segoni, GJon Gazulli etj.