KFK

Autor

- Rafał Wojczal

21 grudnia 2016 r.

1687 rok

1696 rok

1796 rok

1809 rok

1848 rok

1890 rok

1912 rok

1920 rok

1923 rok

1940 rok

1944 rok

Friedrich Wilhelm Apfelbaum (zm. 1853)

1818/1821

nad Kanałem Raduni/Oliwa

zakład rusznikarski - naprawa zdobycznej

broni francuskiej na zlecenie armii pruskiej.

Johann Ferdinand Geschkat (zm. 1844)

1817–1839

Osiek - ul. Tartaczna

Warsztat rusznikarski,

fabryczka karabinów

6 stycznia 1817

1828

Zamówienie:

przeróbka karabinów skałkowych na kapiszonowe

produkcja karabinów kapiszonowych pruskich

konstrukcji - wzór 09.

1828 - Odlewnia żelaza nad ►Potokiem Oliwskim,

w dawnym młynie Günthershof (Wojnowo).

1835 - Kuźnia i fabryczka karabinów w

młynie Konradshammer (Oliwa).

- Kantor firmy

4. Damm 7 (ul. Grobla IV).

30 maja 1836 - Apfelbaum występuje ze spółki (ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym Rejencji Pruskiej)

1837 - Johann Gerhard Plagemann (zięć Geschkata) - pełnomocnikiem firmy Geschkat und Plagemann -

22 stycznia 1839 roku - rozwiązanie spółki. Powrót do nazwy Ferdinand Geschkat.

1839/1840

Przeniesienie montowni karabinów na Dolne Miasto

Weidengasse 21 (budynek po rafinerii cukru).

Produkcja karabinów kapiszonowych

pruskiej konstrukcji wz. 39.

1846 lub 1856

uruchomienie w zakładzie na Dolnym Mieście

maszyny parowej (16 KM mocy) do napędu maszyn

Rezygnacja z kuźni w Konradshammer.

Ale nie z odlewni w Günthershof.

1 maja 1849

E.H. Burrucker sprzedaje zakład przy Łąkowej

i odlewnię w Günthershof - braciom

Heinrichowi i Maximilianowi Behrendom i wyjeżdża do USA.

1844-1849

Emil Holder Burrucker (zięć Geschkata),

emerytowany lejtnant wojsk pruskich.

Firma - Ferd. Geschkat Successores

1 lutego 1853

Bankructwo nowego właściciela firmy. Odsprzedaż władzom państwowym.

1 kwietnia 1853

Królewska Fabryka Karabinów [KFK]

1857 i 1864 ( po pożarze)

Powiększenie i zmodernizowanie KFK

Teren:

Północ - Weidengasse (ul. Łąkowa) i Kolkowgasse (ul. Królikarnia)

Południe - Schleusengasse (ul. Kieturakisa)

Połowa XIX wieku:

Królikarnia i Chłodna (Straußgasse) - domy mieszkalne na potrzeby robotników

1875

Zatrudnienie - 1200 osób.

Produkcja roczna - kilkudziesiąt tysięcy karabinów

1885

Pierwsze stalowe lance na potrzeby kawalerii.

19 listopada 1887

Rekordowa produkcja dobowa – 500 karabinów.

1850

60 tysięcy karabinów rocznie

1853

Karabiny kapiszonowe wz. 39

1857

Nowoczesne karabiny odtylcowe i iglicowe

konstrukcji Dreysego wz. 1841

(3–5 tysięcy sztuk rocznie).

Po 1864

modele 60, 62, 65

(około 3 tysiące sztuk miesięcznie).

1873

Nowy typ karabinu odtylcowego

konstrukcji Mausera wz. 1871, a potem 1884 i 1888

1890

200 tysięcy karabinów rocznie

1901

Iglicowy, powtarzalny karabin typu Mauser wz. 1898

Podstawowy karabin będący na wyposażeniu

armii niemieckiej, produkowany we wszystkich

fabrykach zbrojeniowych Niemiec

do końca I wojny światowej.

30 grudnia 1889

Pożar w fabryce.

29 lutego 1892

1200 bezrobotnych robotników demonstruje pod Ratuszem Głównego Miasta

1892

Wznowienie pracy po odbudowie i zmianie parku maszynowego.

Rezygnacja z produkowanej do roku 1889 amunicji karabinowej.

22 marca 1897

Odsłonięcie na dziedzińcu obelisku - medalionu przedstawiającego cesarza Wilhelma I.

1910

900 pracowników.

Wielka Wojna 1914-1918

Powierzchnia (m. kw.):

29 300 [1914]- 58 500 [1918]

Zatrudnienie (pracownicy):

800 [1914] – 6 500 [1918]

Produkcja:

180 karabinów dziennie (różnego typu),

200 lanc i porównywalna ilość mniejszego ekwipunku wojskowego. [1914]

2,5 tysiąca karabinów dziennie

i kilka setek sztuk innego sprzętu wojskowego.

Rocznie - 400–450 tysięcy karabinów [1918]

Po wstrzymaniu produkcji z końcem I wojny światowej

część maszyn w roku 1919 zakupiło państwo polskie.

A w 1921 roku po utworzeniu zdemilitaryzowanego II Wolnego

Miasta Gdańska w ramach podziału niemieckiego mienia

państwowego w Gdańsku przejęto resztę jej wyposażenia.

W przeciągu zaledwie roku pracę straciło 5,5 tysiąca robotników.

Przejęty park maszynowy, surowce, rozwiązania techniczne

trafiły do Warszawy, a potem do Radomia.

30 lipca 1921 (po 68 latach)

Definitywne zamknięcie Królewskiej Fabryki Karabinów.

Ile podmiotów po demilitaryzacji Gdańska korzystało z budynków KFK do 1945 roku?

1/ Artus Danziger Wirtschaftartike-Vertrieb und Mineralwassefabrik

Wytwórnia wody mineralnej

i soków owocowych

2/ Danziger Schokoladenfabrik AIDA

[późniejszy] Kanold

Wytwórnia czekolady

3/ Amada Aktiengesellschaft

für Margarinefabrikate

Fabryka margaryny i oleju spożywczego

4/ AEG Elektrizitätswerk

Roboty i prace elektryczne

5/ Automobil Großhandel

Hurtownia samochodów

1/ Konsulat Brazylijski

2/ Bast & Co. G.m.b.H.

Browar

3/ Julius Brilles, Schuhfabrik AG

[później]Danziger Schuhindustrie AG

Fabryka Obuwia

4/ Benz-Automobile.

Reparaturanstalt

Warsztat naprawczy

5/ Bella Czudner

Pracownia przemysłowo-artystyczna

6/ Buchholz Karl, Teigwaren Fabrik „Kantor”

Fabryka makaronu

1/ Color Leim- und Kittfabrik [późniejsze] Color Fabrik chemisch-technischer artikel

Wytwórnia kolorowego kitu, wyrobów chemicznych

2/ Celoika Danziger Celluloid- Kamm- und Kunswarenfabrik

Wytwórnia galanterii i wyrobów z tworzyw sztucznych. Grzebieni, guzików.

1/ Dagoma Gemüse-, Obst-, Konserve- und Marmeladenfanrik

Wytwórnia przetworów i konserw owocowo-warzywnych

2/ Daimon Fabrik elektr(otechn)ischer Apparate

Wytwórnia urządzeń I aparatów elektronicznych

3/ Drameta Draht- und Metallwarenfabrik

Wytwórnia wyrobów metalowych

4/ Danziger Gasmesserfabrik

Wytwórnia liczników gazowych

5/ Dapo –Towarzystwo dla uszlachetniania

skórek futrzarskich sp. z o.o.

6/ Danziger Tabak Monopol

1/ Estramerco – Tea Company

Handel hurtowy. Pakownia herbaty. Kakao w proszku. Sardynki. Towary kolonialne.

2/ Ehrlich & Co - Holzhandlung

Handel drewnem

1/ Erich Funk Maschinenbau

Zakład budowy maszyn i urządzeń

3/ Feinmechanik G.m.b.H.

Fabryka wyrobów metalowych.

3/ "Fiat". Autoreparaturwerkstatt

Warsztat naprawczy Fiata

4/ Carl Friedrich Foth

Optisch- mechanische Anstalt, Schleiferei für Präzisionsoptik, Mechanische Werkstätten

Instytut optyczno-mechaniczny. Precyzyjny młyn szlifierski. Warsztaty mechaniczne

Produkcja lornetek, mikroskopów, odbiorników radiowych i słuchawek

1/ Josef Goebel - Organmistrz

2/ Grunert & Finkelstein G.m.b.H.

Hurtownia futer

3/ Garbaty G.m.b.H. Zigaretten Fabrik

Fabryka papierosów

4/ Gutschow & Co, G.m.b.H..Rechenmaschinen-Fabr.

Fabryka liczydeł i maszyn liczących.

5/ Groth & Brudziński

1/ Hansa Briefumschlagfabrik

Wytwórnia kopert. Fabryka wyrobów papierowych.

2/ Gustav Hübner - Innenarchitekt

Projektant wnętrz, rzemieślnik, stolarz

3/ Hellas G.m.b.H. Zigaretten Fabrik

Fabryka papierosów

Filia Fabryki Papierosów "Jasmatzi"

z Drezna

1/ Industrie-Lloyd

Zakład budowy maszyn i narzędzi

2/ Jakob Delb -

Bau- und Kunstschlosserei

Wytwórnia wyrobów metalowych

1/ Otto Kollinger. Autolicht-Zünd-Dienst

Produkcja reflektorów samochodowych

2/ Charlotte Kollinger

Elektrotechniczna budowa aparatów

3/ Erwin Kliewer. Maschinenhaus.

Zabudowa samochodów ciężarowych

4/ A. Kraztki - Maschinen- und Werkzeugbau

Produkcja maszyn i narzędzi

5/ Danziger Schokoladenfabrik Kanold

[wcześniej] Aida

Wytwórnia czekolady

1/ Libertas Metallwarenfabrik

[później] H. Lewandowski Blechwarenfabrik

Wytwórnia wyrobów metalowych

1/ May & Co. Kerzen - Fabrik.

Haushaltkerzen - Dekorkerzen - Altarkerzen - Luxuskerzen.

Produkcja świec ozdobnych, kościelnych, luksusowych.

2/ Mundkowski Putzmittelwerke A.-G. Fb.

Wytwórnia środków czyszczących

3/ "Mennica"

1/ NSDAP Ortsgr Weidenhof

Danziger Arbeitsfront

NS-Gemeinschaft "Kraft durch Freude"

NSBO (Nationalsozialistische Betriebszellenorganisation) Ortsgr Weidenhof

Lokalna komórka NSDAP

Nazistowskie związki zawodowe

"Siła przez radość" - nazistowska organizacja zajmująca się organizowaniem

masowych imprez turystycznych i sportowych dla obywateli III Rzeszy.

Narodowo-socjalistyczna oragnizacja komórek (grup) zakładowych

2/ Danziger Netzfabrik A. Pastorff & Co

Wytwórnia sieci rybackich

1/ Paul Omieczynski

Möbelfabrik

Wytwórnia mebli

2/ Oro Stahlwarenfabrik

Wytwórnia wyrobów

stalowych

i metalowych

3/ Odol A.G.

1/ Dr. Ing. Brunhilde Prehn

Siostra położna.

2/ Perloff & Sohne, Teehandelsges.

(Perloff Wassily) Handel herbatą.

3/ Franz Piotrowski - Autofahrschule

Szkoła jazdy samochodem

1/ Paul Richter – Zylinder- und Kurbelwellen-

Schleiferei Automobil-Reparatur-Werkstatten.

Szlifiernia cylindrów i Korbowodów.

Wytwórnia samochodów

2/ Eugen Runde G.m.b.H.

– Tankanlage, Gewehrfabr.

Produkcja cystern paliwowych

1/ Scott & Bowne AG Fabrik

Pharmazeutischer Präparate

Wytwórnia

wyrobów/preparatów farmaceutycznych

1/ Carl Thümecke Maschinenfabrik

Wytwórnia maszyn i urządzeń

2/ Tueg, G.m.b.H. Fahrradteilefabrik

Fabryka części rowerowych

3/ Danziger Textil-Werke A.G.

Wytwórnia wyrobów tekstylnych i włókienniczych

4/ Thorer & Co sp. z o o.

Towarzystwo do przystosowywania

i farbowania artykułów futrzanych

5/ Ernst Tolkien

Stolarz

1/ Jakob Ullmann Sprungfedernfabrik

Wytwórnia sprężyn stalowych

1/ Danziger Verpackungindustrie Wellpappenfabriken

Wytwórnia papieru pakowego i tektury falistej

1/ Friedr Weymann -

Rasiermesser Hohlschleiferei

Szlifiernia brzytew.

2/ Wäsche - Verleininstitut

Wyspecjalizowany instytut

pralniczy

3/ Otto E. Weber

Wytwórnia kawy i herbaty.

1/ Zimmermann & Co. Möbel en gros

Hurtowa sprzedaż mebli

2/ F. W. Zumpe i Ska.

Saksońska Fabryka Kwiatów Sztucznych.

3/ Zwick, Klekacz & Co G.m.b.H

"Gazeta Gdańska" - 3 marca 1922 roku

"Gazeta Gdańska" - 4 marca 1922 roku

14 grudnia 1921 roku

"Poznaj Gdańsk"

Przewodnik - Informator

Zarząd miejski w Gdańsku

1949 rok

Otto Kollinger.

Autolicht-Zünd-Dienst

Produkcja reflektorów

samochodowych

Carl Thümecke

Maschinenfabrik

Wytwórnia maszyn

i urządzeń

1947 rok

1946 rok

1948 rok

Litery : magazyn społeczno-kulturalny Wybrzeża, 1963, nr 6

Dapo –Towarzystwo dla uszlachetniania

skórek futrzarskich sp. z o.o.

Thorer & Co sp. z o o.

Towarzystwo do przystosowywania

i farbowania artykułów futrzanych

Grunert & Finkelstein G.m.b.H.

Hurtownia futer

1/ Danziger Verpackungindustrie. Wellpappenfabriken

Wytwórnia papieru pakowego i tektury falistej

2/ Hansa Briefumschlagfabrik

Wytwórnia kopert. Fabryka wyrobów papierowych

Ernst

Tolkien

Stolarz

3/ Hydroster

1/ Gdańskie Zakłady Futrzarskie

4/ Elmet

2/ Gdańskie Zakłady Papiernicze

1/ ELMET Gdańskie Przedsiębiorstwo Handlu Artykułami Technicznymi

2/ Salon sprzedażowy DeWalt - Narzędzia, materiały ścierne

3/ Torbacz - Torby reklamowe

4/ ROTOR

5/ Perła - Hurtownia napojów

6/ Wod-Gaz - Hurtownia

7/ Centrowet - Hurtownia leków weterynaryjnych

8/ Euro-Zoo - Hurtownia zoologiczna

9/ "In-Decor" Sp. z o.o. - Ręczniki, koce i pościel

10/ Sklep papierniczo-drogeryjny

11/ Stylglass - okna, lustra, kabiny prysznicowe

12/ Chemag s.c. Przedsiębiorstwo Handlu Chemikaliami

13/ Biuro/przedstawicielstwo firmy Hochland

14/ Firma Handlowa Labart

15/ "ATRA" Sp. z o.o. - produkcja i sprzedaż obuwia

1/ Sklep z futrami

2/ Biuro dyżurów p. Marka Bumblisa

3/ Gdańskie Melioracje

1/ Sklep z wykładzinami

2/ Hurtownia Takt

3/ Zakład kowalski

4/ Zakład introligatorski

5/ Zakład poligraficzny "Intrograf"

5/ Szlifiernia noży do gilotyn

6/ Zakłady krawieckie

7/ Sprzedaż ryb

8/ Sprzedaż zniczy

9/ Tan-Viet

1/ Zakład Usługowo-Remontowy "Rem-Wóz"

2/ Komis meblowy

3/ Beata - usługi krawieckie

4/ Baza - Zarządzanie i Administrowanie Nieruchomościami

Motywy inspirowane naturą przemycamy do nowoczesnych geometrycznych form,

a surowe, industrialne akcenty łączymy z żywą, pogodną kolorystyką. Wdrażamy w życie nasze motto – projektujemy i produkujemy fajne rzeczy.

Studio animacji Grupa Smacznego działa w Gdańsku

ponad 10 lat. Tworzy filmy animowane.

Programy edukacyjne dla dzieci. Ilustracje do książek

dla dzieci i publikacji interaktywnych. Projekty wnętrz.

Jedyne studio fotograficzne na Pomorzu specjalizujące

się w fotografii produktów oraz żywności.

Założycielem jest Maciej Szajewski, fotograf

działający w branży od 2006 roku.

Barber Zone, Miłość, XY Studio, Mana'o Nani, KS Workout, Crane

Warto się zapoznać

1/ dr Mirosław Gliński

Fabryka Karabinów

www.gedanopedia.pl/?title=FABRYKA_KARABINÓW

2/ Jan Daniluk

Fabryka Karabinów w latach Wielkiej Wojny

- Miniatury z dziejów Twierdzy i Garnizonu Gdańsk 1814-1920: część 7.

www.jandaniluk.pl/pl/94-fabryka-karabinow-w-latach-wielkiej-wojny

3/ Łąkowa i Fabryka Karabinów

forum.dawnygdansk.pl/viewtopic.php?t=1988

4/ "Historia Dolnego Miasta do 1945 roku"

Fotopolska

fotopolska.eu

5/ "Dzielnica fabrycznych kominów"

6/ Opowiadacze Historii

www.opowiadaczehistorii.pl