Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Lënda: Fizikë
Arsimtarja:Bukurije Maksuti
Punoi: Erë Zeqiri kl 8
Ligjet e Njutonit
Ligjet e Njutonit për lëvizjen janë tre ligje fizike të cilat japin marrëdhëniet ndërmjet forcave që veprojnë mbi një objekt dhe lëvizjes së objektit. Ato u formuluan për herë të parë nga Isak Njutoni në veprën e tij kryesore Philosophiae Naturalis Principia Mathematica, e publikuar për here të parë në 5 Korrik 1687.
Ligjet formojnë bazën e mekanikes klasike dhe Njutoni i përdori ato për të shpjeguar shume fenomene të cilat studiojnë lëvizjen e objekteve fizike. Në volumin e trete të veprës, Njutoni tregoi se si ligjet e lëvizjes, të kombinuara me ligjin universal të gravitacionit, çojne në derivimin e ligjeve të Keplerit për lëvizjen e planeteve.
Ligji i parë i Njutonit
Per kuptimin e levizjes, nje ndihmese te madhe dha per here te pare Galileu, me zbulimin e ligjeve te inercise ne fillim te shekullit te XVII. Ai futi konceptin levizje ideale, domethene levizja e truipit, kur mbi te nuk veprojne trupa te tjere. Ai formuloi hipotezen sipas se ciles trupi i “lire” leviz me shpejtesi konstante. Me pas Njutoni vuri ate themel te dinamikes, sot quhet Ligji i Pare i Njutonit. Mbeshtetur ne vrojtimet, Galileu formuloi parimin e inercise:
Nje trup qe nuk i nenshtrohet ndonje force, nuk peson ndryshime te shpejtesise. Ai ose ngelet ne gjendje qetesie ose leviz ne menyre drejtvizore te njetrajtshme, pra shpejtesi jozero)
Mungesa e forces nuk nenkupton domosdoshmerisht se nuk ka levizje. Pra, kur mbi nje trup nuk vepron asnje trup tjeter, atehere ai ndodhet ose ne gjendje prehjeje ose ne gjendje levizjeje drejtvizore te njetrajtshme.
Nje trup mbetet ose ne gjendjen e tij fillestare te prehjes apo te levizjes me shpejtesi (vektoriale) konstante ose ne levizje drejtvizore te njetrajtshme, ne qofte se rezultantja e forcave te jashtme qe vepron mbi te eshte zero.
Ligji themelor i lëvizjes.
Ligji i dytë i Njutonit
Ndryshimi i vrullit të një trupi është proporcional me impulsin që vepron mbi trupin, kjo ndodh përgjatë një vije të drejtë përgjatë së cilës impulsi vepron.
Ligji i dytë pohon se forca rezultante mbi një thërrmijë është e barabartë me shpejtësinë e ndryshimit (derivatin kohor) të vrullit në një kënd reference inercial.
Duke përdorur simbolikën moderne, ligji i dytë i Njutonit mund të shkruhet si një ekuacion diferencial vektorial:
Forca e veprimit dhe e kunderveprimit
Faleminderit!