Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Shtypja Atmosferike
516
Shtypja Atmosferike
26/05/2020
Atmosfera
Toka është e rrethuar me mbështjellës prej ajri me trashësi rreth 200 km quhet atmosfer.
1
Shtypja Atmosferike
Shtypja aerostatike që paraqitet për shkak të peshës së ajrit quhet shtypje atmosferike.
2
Ekzistimi I shtypjes atmosferike mund të tregohet me eksperimente të thjeshta sic paraqitet më poshtë në fig. nëse gota e mbushur me ujë mbulohet me letër , mandej permbyset do të shohim se letra nuk ndahet dhe uji nuk derdhet që do të thotë se shtypja atmosferike vepron në të gjitha drejtimet..
Eksperimenti I Toricelit
3
Fizikani italian në vitin 1643. në Firencë kreu një eksperiment me të cilin përcaktoi shtypjen atmosferike.
Gypi prej qelqi me gjatësi 1m I cili mbyllet në njërin skaj mbushet me merkur, mandej gypi mbyllet me gisht kthehet përmbys dhe zhytet në goten me merkur kur largohet gishti gypi fillon të derdhet në gotë. Merkuri derdhet derisa niveli 5 saj nuk ulet në lartësin 76cm. Mbi merkur mbetet hapësira pa ajër e cila quhet zbrazëtira e Toricelit.
Shtypja atmosferike është në drejtpeshim me shtypjen hidrostatike të merkurit në gyp.
Llogaritja e shtypjes atmosferike
4
Përdorim formulën për shtypjen hidrostatike:
Lartësia e gypit të Toricelit është:
Shtypja atmosferike është:
Barometri
5
Barometri është instrument për matjen e shtypjes atmosferike.
Egzistojnë dy lloje të barometrave. Barometri me zhivë dhe metalik.
Barometri me zhivë përbëhet prej një gypi të lakuar I cili forcohet në bazë prej druri. Për dallim nga eksperimenti I Toricelit gypi I barometrit është I lakuar dhe I zgjeruar në rezervoarë. Shtypja atmosferike vepron nëpër hapjen e rezervoarit në sipërfaqen e lirë të zhivës dhe drejtpeshohet me shtypjen atmosferike të shtyllës së zhivës. Shtypja matet prej nivelit të sipërfaqes së lirë të zhivës në rezervoar gjer te niveli I zhivës në krahun më të gjatë të gypit.
Barometri metalik ose aneroid
Përbëhet prej kutis së evakuuar metalike me mbules elastike në formë të membranës e cila shtrihet në sustën metalike. Ky barometër përdoret për përcaktimin e shtypjes atmosferike ku nuk nevojitet precizitet I madh.
Manometri
Instrumenti për matjen e shtypjes më të lartë ose më të ulët se ai atmosferik quhet manometer.
6
Manometri me lëngë prej një gypi të lakuar në formë të shkronjës U në të cilin gjendet zakonishtë zhivë. Kur të dy krahët e gypit janë të hapur lëngu në të është në nivel të njejtë. Kur njëri krahë I manometrit lidhet me enën me gaz nivelet elëngut në krahët e manometrit nuk janë të njejtë.
Manometri metalik
Gypi I rrumbullakët dhe I zbrazët me një krahë të mbyllur, skaji tjetër është I lidhur me gazin të cilit ia masim shtypjen. Nën veprimin e shtypjes së gazit ose lëngut vie deri te deformimi elastik I gypit, këto deformime përcillen në treguesin në të cilin lexohet shtypja e gazit të mbyllur.