Estetyka Arystotelesa

Plan prezentacji:

• Kim był Arystoteles i skąd wiemy o jego poglądach?
• Co było wcześniej i jaki to miało wpływ?
• Pojęcie sztuki
• Pojęcie piękna
• Przeżycie estetyczne
• Podsumowanie

.

• ur. 384r. p.n.e Stagira, zm. 323r. p.n.e Chalkis
• jeden z najsłynniejszych filozofów starożytnej Grecji
• uczeń Platona
• założyciel szkoły zwanej "Liceum"

Arystoteles

Skąd wiemy o jego poglądach?

• Rozprawa "Poetyka" - najdawniejszy zachowany traktat estetyczny
• Pisma - "Retoryka", "Fizyka i metafizyka", "Etyki", "Księga Polityki", "Problemy"

Poprzednicy

Pojęcie sztuki

• Sztuka jest czynnością ludzką
• Sztuka jest wytwarzaniem ~ Każda sztuka jest wytwarzaniem, ale nie każde wytwarzenie jest sztuką
• Sztukę posiada tylko ten, kto produkując zna cel swej produkcji

Pojęcie naśladowania w sztuce

• "Naśladowcy przedstawiają ludzi lepszymi, niż na ogół jesteśmy, albo gorszymi, albo takimi, jakimi jesteśmy"

• "Poezja jest filozoficzniejsza i głębsza od historii, bo przedstawia to co jest ogólne, a historia to co szczegółowe"

• "Zadaniem poety nie jest mówić o tym, co się rzeczywiście stało, lecz co mogło się stać, o możliwości stanowi prawdopodobieństwo i konieczność"

• "Malarz, który nałożyłby najpiękniejsze barwy, ale chaotycznie, sprawiłby widzom mniejszą przyjemność niż bezbarwnym rysunkiem"

Oczyszczenie przez sztukę

"Tragedia jest naśladowczym przedstawieniem akcji poważnej, zamkniętej w sobie i posiadającej określoną wielkość, wypowiedzianej w mowie ozdobnej, zróżnicowanej w każdej swojej części, przedstawieniem nie w formie opowiadania, lecz przez działanie, które przez to, że wzbudza litość i trwogę, dokonuje oczyszczenia takich uczuć"

Autonomia sztuki i prawda artystyczna

• "Nie to samo jest słuszne w polityce i w poezji"
• "Poezja choćby błądziła, może jednak mieć rację"
• "Poeta, którego spotka zarzut, że przedstawił rzecz niezgodnie z prawdą, może odpowiedzieć, że mimo to przedstawił ją jak należy"

Pojęcie piękna

Pięknem jest to, co samo przez się jest cenne, a zarazem dla nas przyjemne

Pięknem jest tylko to, co jest zarazem dobrem i przyjemnością

Ład, proporcja i wielkość

Arystoteles skłonny był sprowadzać proporcję do ładu

1. Ład - w późniejszych czasach "forma"

2. Wielkość - przedmioty większe podobają się bardziej

Piękno a uchwytość

"Jak przedmioty i stworzenia życia, aby były pięknymi, musza mieć odpowiednią wielkość łatwą do objęcia jednym spojrzeniem, tak samo fabuła tragedii musi mieć taką długość, aby ją łatwo było zatrzymać w pamięci"

Zakres i charakter piękna

Piękne jest bóstwo i człowiek, ludzkie ciała i społeczeństwa, rzeczy i czyny, przyroda ziemska i ruchy ciał niebieskich.

Piękno jest różnorodne, zależne i zmienne.

"Wartość dzieł sztuki tkwi w nich samych"

1. Jest to przeżycie intensywnej rozkos...