Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
14
08/05/2019
1502
869
FİİLDE KİP
Place your logo here
1. Haber (Bildirme) Kipleri
Zaman kavramı taşıyan kiplerdir, yani zaman ekleriyle yapılırlar. Taşıdıkları bu zaman eklerine göre beşe ayrılır:
HABER KİPLERİ
Geçmiş Zaman (Duyulan/Görülen)
Şimdiki Zaman
Gelecek Zaman
Geniş Zaman
GEÇMİŞ ZAMAN
Geçmiş zaman
Geçmiş zaman ikiye ayrılır.
1)Duyulan geçmiş zaman
2)Görülen geçmiş zaman
a) Öğrenilen(duyulan, anlatılan, miş'li) Geçmiş Zaman
Fiile "-mış/-miş-/-muş/-müş" eki getirilerek yapılır. Bu ek ve bu çekim, yapılan işin görülmediğini, duyulduğunu, öğrenildiğini ifade eder. Bir işle, oluşla ilgili kişisel görüş bildirir. Farkında olunmayan ya da sonradan fark edilen fiilleri anlatır.
1
ÖRNEK:
Okula giderken otobüste uyumuşum.
Bir de baktım ki okul durağını geçmişiz.
b) Bilinen (görülen, bilinen, di'li) Geçmiş Zaman Kipi
Fiile (kök veya gövde) "-dı/di/-du/-dü ; -tı/-ti/-tu/-tü" eki getirilerek yapılır.
Bu ek bilinen geçmiş zaman ifade eder.
Uzak ya da yakın geçmişte yapılan ve tamamlanan işleri kesinliğe bağlayarak anlatır.
2
ÖRNEK:
Araştırmalarını geçen yıl kitaplaştırarak yayımladı.
Şimdiki Zaman
Fiile "-yor" eki getirilerek yapılır. Ünsüzle biten fiile "İ" yardımcı ünlüsüyle birlikte; ünlüyle bitenlere tek başına getirilir.Belirtilen işin, oluşun vb. içinde bulunulan zamanda yapılmakta olduğunu ifade eder.Bu ekin yerini "-mek-te" ekleri alabilir
Şimdiki zaman
ÖRNEK:
O şimdi mışıl mışıl uyuyordur.
Gidiyorum, gurbeti gönlümle duya duya,/ Ulukışla yolundan Orta Anadolu'ya.
- Gelecek Zaman
Fiile "-acak/ecek" eki getirilerek yapılır.
İşin gelecekte yapılacağını bildirir.
"-dir" bildirme ekiyle birlikte kullanıldığında kesinlik anlamı katar.
Gelecek zaman
ÖRNEK:
Senin dibinde öleceğim.
Yarınki maç saat 14:00'te yapılacaktır.
Geniş Zaman
Fiil kök veya gövdesine "-r" ; "-ar/-er" ; "-ır/-ir/-ur/-ür" eki getirilerek söz konusu olan işin vb. geçmiş, şimdiki ve gelecek zamanların tümüne ait olduğunun, yani her zaman tekrarlandığı bildirir.
Geniş zaman
ÖRNEK:
Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol;
Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol.
2. DİLEK KİPLERİ
DİLEK KİPLERİ
Dilek kipleri, fiillere dilek anlamı katan kiplerdir. Fiilin zamanını bildirmezler. Ama hepsinde de pek belirgin olmayan bir gelecek zaman anlamı vardır.
Dörde ayrılır.
İSTEK KİPİ
Fiile "-a /-e" eki getirilerek yapılır. Fiilin yapılmasının istendiğini bildirir.
İSTEK KİPİ
Bende yok sabr ü sükûn sende vefadan zerre
İki yoktan ne çıkar fikr idelim bir kerre
GEREKLİLİK KİPİ
Gereklilik Kipi
Fiile "-malı/meli" eki getirilerek yapılır. Belirtilen işin yapılması gerektiğini bildirir.
"lâzım, gerek, icap eder" anlamlarını verir.
ÖRNEK:
Bütün bunların üstüne
Hepsinin üstüne sevda sözleri söylemeliyim
NEW HIRE
If there’s more than one new employee, you can add more subtopics like this one.
Name, Department
Start date
DİLEK/ŞART KİPİ
ŞART KİPİ
Fiile "-sa/-se" eki getirilerek yapılır.
Fiilin yapılması dileğini bildirir. Bu durumda bu eki alan fiil yüklemdir.
"Bu, taşındır" diyerek Kâbe'yi diksem başına;
Ruhumun vahyini duysam da geçirsem taşına;
Sonra gök kubbeyi alsam da, rida namiyle,
Kanayan lahdine çeksem bütün ecramiyle;
March
4th
EMİR KİPİ
Birinci şahısların (Ben-Biz) çekimi yoktur. Fiilin yapılmasını emir biçiminde bildirir.
Bazen dilek, istek anlamları da taşır.
EMİR KİPİ
ÖRNEK:
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal!
Kahraman ırkıma bir gül...