Жеке кәсіпкерлік туралы заңмен жеке кәсіпкерлік субъектілері

Кәсіпкерлік қызмет субъектілерін құру, қайта құру және тарату

1) Кәсіпкерлік қызмет субъектілерін құру тәртібі

2) Кәсіпкерлік қызмет субъектілерін қайта құру және тарату

1) Өкімдік- мемлекеттік билік немесе басқару органының тікелей бұйыруы, өкім беруі жолымен құрылады (мұндай бұйрықты мүліктің, меншік иесі немесе оның өкілі өкімдік хат шығару түрінде бере алады. Осындай тәртіппен мысалы, мемлекеттік кәсіпорындар, мемлекеттік мекемелер құрылады.).

Жеке кәсіпкерді мемлекеттік реттеу туралы куәлік шектеусіз беріледі. Мемлекеттік тіркеу үшін, жеке кәсіпкер тіркеуші орынға:

1) тіркеуші орган белгілеген үлгі бойынша арыз;

2) жеке кәсіпкерлікті мемлекеттік тіркеу үшін бюджетке төленетін соманың төленгенін растайтын құжат;

3) түпнұсқасын көрсете отырып, жеке тұлға екендігін куәландыратын құжаттың көшірмесі

5) жеке кәсіпкердің тұрғылықты жерін растайтын (азаматтарды тіркеу кітабы немесе табиғи жылжымайтын мүлікке меншік немесе оны пайдалану құқығын растайтын кұжат табыстығы.

Сот шешімімен(мәжбүрлі түрде) заңды тұлға төмендегідей жағдайларда:

1) заңды тұлғаны құру кезінде жою мүмкін емес сипаттағы заң бұзушылықтар орын алуына байланысты заңды тұлғаның тіркелуң заңсыз деп танылған;

2) Жүйелі түрде заңды тұлға құрылтайшылық мақсаттарына қайшы келетін қызметті іске асырған;

3) тиісті рұқсатсыз қызметті немесе заң актілерімен тыйым салынған қызметті немесе заңды бірнеше рет немесе өрескел түрде бұзған, заңды тұлғаның орналасқан жері немесе нақты мекен жайы бойынша болмауы және т.б.;

Заңды тұлға таратылған кезде оның кредит берушілерінің талаптары төмендегідей кезектілікпен қанағаттандырылады:

3) Алдын ала шешу (тіркеу) - заңды тұлғаны мұндай жолмен құру үшін мемлекеттік органның рұқсаты талап етілмейді ( екі шарттың болуы қажет:)

Кәсіпкерлік қызмет субъектісін құру үшін, мүлік иеленушінің оның құрыдтайшысы ретіндесанала, жігерлі қызмет қажет. Бұның тең дәрежеде жеке кәсіпкерге де, заңды тұлғаға да маңызы бар. Алайда егер заң жеке кәсіпкерге қатысты тек бір ғана құрылу тәсілін белгілесе, ал заңды тұлғаларға қатысты мұндай тәсілдер 3:

2) заңды тұлға мүшелерінің тиісті заң актісі талаптарына жауап беретін ұйымға бірігу туралы жалпы жиналысының шешімі болуы керек.

1) мұндай заңды тұлға құру тәртібі заңда алдын ала көзделуге тиіс.

2) Рұқсат беру- заңды тұлғалар өздерінің құрылтайшыларының (мемлекеттік және жеке кәсіпорындар, қоғамдық ұйымдар мен азаматтар) бастамашылығымен, бірақ тиісті мемлекеттік мекемелердің рұқсат беруімен құрылады.

Назардарыңызға рахмет

Төртінші кезекте- салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер бойынша берешектер өтеледі;

Екінші кезекте- еңбек шарты бойынша жұмыс істеген адамдардың еңбекақысын және өтемдерді, Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына әлеуметтік аударымдар бойынша берешектер төлеу бойынша, жалақыдан ұсталатын міндетті зейнетақы жарналарын төлеу жөніндегі берешектерді және т.б. есепке алынады;

Бесінші кезекте- заң актілеріне сәйкес басқа кредит берушілермен есеп айырысу жүргізіледі.

Үшінші кезекте- кредит берушілердің қамтамасыз ету сомасы шегінде, таратылатын банкроттың мүлкін кепілге алу арқылы қамтамасыз етілетін міндеттер бойынша талаптары қанағаттандырылады;

Бірінші кезекте- жалақыдан және басқада кірістен ұсталған алименттерді төлеу жөніндегі талаптар, солардың алдында өміріне немесе денсаулығына залл келтіргені үшін таратылып жатқан заңды тұлға жауапты болатын азаматтардың талаптары тиісті мерзімдік төлемдерді капиталға айналдыру жолымен қанағаттандырылады.

4) Банкроттық

5) заң актілерімен көзделген басқадай жағдайларда таратылуы мүмкін.

Заңды тұлғаны тарату- бұл оның заңды тұлғалардың мемлекеттік тізбесінен шығарылу жолымен қызметін тоқтату. Заңды тұлғаны тарату нәтижесінде, қайта құрудан айырмашылығы, мұнда құқықтық мирасқорлық бомайды. Тарату ерікті түрде немесе мәжбүрлі түрде жүзеге асырылуы мүмкін.

Ерікті жаздайда оның мүлкін иеленушінің немесе меншік иесі өкілеттік берген органның шешімімен, құрылтайшылық құжаттармен өкілеттік берген заңды тұлға органының шешімімен заңды тұлға кез келген негіздеме бойынша таратылуы мүмкін.

Жеке кәсіпкерлік субъектісі борышкердің арызы негізінде немесе ҚР заңымен көзделген жағдайларда басқа да тұлғалардың сотқа барген арызы негізінде сот шешімімен банкрот болып жарияланады.

Жеке кәсіпкерлік субъектілерін қайта құру және тарату заңды заңды тұлғалар және қандай да бір заңды тұлға құрылған нақты ұйымдық-құқықтық формалар үшін азаматтық заң, сонымен қатар арнайы заң (мыс, ҚР АҚ туралы заң немесе ҚР ЖШС және ҚЖС туралы заңы және т.б) белгілеген жалпы негізде жүзеге асырылады.

Заңды тұлғаны қайта құру оның мүлкінің еншік иесінің немесе меншік иесі уәкілетті берген органның, құрылтайшылардың шешімі бойынша және заңды тұлғаның құрылтайшылық құжаттары мен өкілеттік алған органның шешімі немесе заң актілерімен қарастырылған жағдайларда сот органдарының шешімі бойынша жүзеге асырылады. Заң заңды тұлғаны қайта құрудың 5 формасын: қосу, біріктіру, бөлу, бөліп шығару, өзгертуді ерекше атап көрсетеді.

Жеке кәсіпкерлік туралы заңмен жеке кәсіпкерлік субъектілерін- заңды және жеке тұлғаларды мемлекеттік тіркеудің әртүрлі тәсілдері белгіленген. Жеке кәсіпкерлік субъектілерін- заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу заңына сәйкес (1995ж. сәуірдің 17індегі № 2198інші "Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы" ҚР Заңы) жүргізілед. Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу мемлекеттік тіркеуге ұсынылған құрылтайшылық және басқадай құжаттардың ҚР заң актілеріне сәйкестігін тексеруді, тіркеу нөмірін белгілей отырып, оларға мемлекеттік тіркелгені туралы куәлік беруді, филиалдар мен өкілдіктер туралы мәліметтерді филиалдар мен өкілдіктер тізбесіне енгізуді қамтиды.

Жеке кәсіпкерлік субъектілері- жеке тұлғаларды мемлекеттік тіркеуді, айтатын болсақ, оларды тіркеу тәртібі жеке кәсіпкерлік туралы заң нормаларына сәйкес анықталады.

Қайта тіркеу заңды тұлға құру емес, жұмыс істеп жатқан тіркелген заңды тұлғаны қолданылып жүрген заңдар талаптарына сәйкестендіру дегенді білдіреді. ҚР АК 42-ші бабының 6-тарсағына сәйкес заңды тұлға мынадай:

1) жарғы капталының және акционерлік қоғамның жарияланған жарғы капиталының көлемі азайған;

2) заңды тұлға атауы өзгерген;

3) шаруашылық серіктестіктерінде және жабық акционерлік қоғамдарда қатысушылар құрамы өзгерген жағдайларда және басқадай негіздер бойынша қайта тіркеуден өткізіледі.

Жеке кәсіпкерліктің дамуын қолдау және әкімшілік тосқауылдарды алып тастау мақсатында, заң шығарушы кәсіпкерлік қызмет субъектілерін мемлекеттік тіркеудің және олардың филиалдары мен өкілдіктерін есептік тіркеу қажетті құжаттарды қоса отырып арыз берген күннен бастап, 3 жұмыс кунінен кешіктірмей жүргізілуге тиіс.

4) 3,5х4,5 көлеміндегі сурет

Мемлекеттік тіркелу міндетті болып табылатын заңды тұлғалардан айырмашылығы - жеке тұлғалар -жеке кәсіпкерлік субъектілері өз қызметтерін мемлекеттік тіркеусіз де жүзеге асыра алады. Сонымен қоса жеке кәсіпкерлік туралы заң жеке кәсіпкердің кейбір жекелеген санаттары үшін мемлекеттік тіркелудің міндеттілігін бекіткен. Атап айтсақ, төмендегі шарттардың біріне жауап беретін :

1) тұрақты негізде жалдамалы жұмыскерлер еңбегін пайдаланатын;

2) жеке кәсіпкерліктен ҚР салық заңына сәйкес есептелген, жеке тұлғалар үшін ҚР Заңымен белгіленген салық салынбайтын жиынтық жылдық табыстан асатын көлемде жиынтық жылдық табыс табатын жеке кәсіпкерлер үшін пайдаланған.

Тұрақты түрде жалдамалы жұмыскерлер еңбегін пайдаланбайтын, ҚР салық заңымен белгіленген мынадай:

1) төлем көзінен салық салынатын табыстан;

2) мүліктің табыстан;

3) басқадай табыстан пайда табатын жеке тұлға, жеке кәсіпкерлер ретінде тіркелмеуге құқылы.