Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Ang pagbabalangkas ay isang iginuhit na larawan ng pangungusap upang ipakita, sa biglang tingin ang mga pag-uugnay na mga sangkap ng pangungusap. Ito ay isang madaling paglalarawan ng mga kalagayan sa pagsusuri ng pangungusap na ginawa at nagsilbing patnubay sa pagpapaliwanag ng pagsusuri.
Halimbawa:
Nasira ang kanyang kamera na pinindot ng dalaga.
*Ayon sa kayarian
Hugnayan-sugnay na nakapag-iisa at di nakapag-iisa.
*Ayos ng pangungusap
Karaniwang ayos.
"Kamera"- ayon sa kaanyuan; payak, uri ng pangngalan; pambalana at kasarian ng pangngalan; walang kasarian.
"ang"-pantukoy, kailanan; isahan, kaukulan;palagyo.
"nakanya"-panghalip panao, "na"-pang-angkop
"ay"-pangawil
"Nasira"-payak, panaguri pandiwang katawanin, pokus; perpektibo, tinig na balintiyak.
3. Pangungusap na may panaguring pariralang panghalip at/o simunong pariralang panghalip.
PP
P
S
PH
PU
PH
M
Pu
pl
sila
s.u
O
ang
ma-
ganda
Sila
ang maganda
Halimbawa:
Magkapatid si Pedro at si Juan.
*Ayos ng Pangungusap
Karaniwan
*Ayon sa Tungkulin
Paturol
*Ayon sa Kayarian
Payak
*Bahagi ng Pangungusap
"Si Pedro at si Juan" (Buong Paksa)
"Magkapatud" ( Buong Panaguri)
"Magkapatid" - Tambalan, Unlapi.
"si" -Pantukoy, panghalip panao
"at"- pangatnig
Ang pagsusuri ayon sa isang pilosopiya ay pagbasag o paghihiwalay ng isang buo sa kanyang mga bahagi upang malaman ang kaugnayan ng bawat bahagi sa isa't isa.
Binigyan diin ni Panganiban (1970) na ang mga pagsusuri ay pagbasag sa bawat bahagi ay:
A. Ayon sa kahalagahan.
B. Ayon sa kaugnayan ng isa't isa.
C. Ayon sa kaugnayan ng bawat bahagi.
Halimbawa: Si Jesus ay dakila.
* Ayos ng pangungusap
Di karaniwan
* Ayon sa kayarian
Payak
* Bahagi ng pangungusap
"Si Jesus" (Buong paksa)
" Jesus" (Paksa)
"ay dakila" (Buong panaguri)
"dakila" (Panaguri)
Halimbawa:
Ang isang tao ay karaniwang nagtatagumpay at siya ay nagkakaroon ng magandang buhay kapag siya ay matiyaga.
* Pangulong sugnay(dalawa)
*Sugnay na pantulong
"kapag siya ay matiyaga"
"at"-pangatnig,
"tao"- payak na simuno,
"ang"-pantukoy,
"isa"-pang-uring pamilan
"magtatagumpay"-pandiwa,pokus;imperpektibo.
"siya"-payak na simuno, isahan, unang panauhan.
"ay"-pananda sa panaguri.
"nagkaroon"-imperpektibo
"ng magandang buhay"-layon
"ng"-pang-ukol
"maganda"-pang-uri at pang-angkop na "ng".
Halimbawa:
Si Errol ay sumasayaw at si Sandra naman ay nanonood sa kanya.
*Ayon ng Tungkulin
Paturol
*Ayon sa Kayarian
Tambalan- dalawang sugnay na nakapag-iisa.
*Ayos ng Pangungusap
Di-karaniwan
"Errol" at "Sandra"-Pantangi, kaukulang palagyo.
"si"- Pantukoy-panghalip panao.
"ay" -Pangkayarian, pangawil.
"Sumasayaw" at "nanonood"- Pandiwa, pokus ng pandiwa; imperpektibo.
"sa kanya"
"sa"-pang-ukol
"kanya"-panghalip panao, Kailanan; isahan, panauhan; ikatlo.
"Ang kawastuhan ng balangkas ay dapat saluhin ng malinaw na pangangatwiran sa pagsusuri" Dagdag pa niya "marami ang nakatuklas na kapag binalang ka at sinuri ang isang pangungusap, ang mga kamaliang pangkaugnayan at pambalarila ay maaring matagpuan.
Binigyang diin ni Sebastian na ang pagbabalangkas ay isang pagsusuring pasulat na nakatutulong sa malinaw na pagkakaunawa ng pangungusap.
Ph=M + Ph1/Ph2/Ph1p(m)/Ph2p(m)
Ph1= ako,ikaw, siya
Ph2= ito, iyan, iyon
Ph1p(m)= tayo, kami, kayo, sila
Ph2p(m)= ang mga ito, ang mga iyan, ang mga iyon.
PU=M + Pu/Pu(m)
Pu=pl(panalapi) + s.u
pl= pala, mapang, ma, an.
s.u=salitang ugat
pum= maramihan
s(simuno)= PD/PH/PU/PN
bayan
Ang
ko
ay
dakila
Sa panuri ni Panganiban, ginagamit niya ang malaking titik na E, bilang batayang padron. Ang unang guhit na pahalang ay ukol sa simuno , ang ikalawa ay sa pangawing, at ang ikatlo ay sa kaganapan. Ang anumang panuring na ginamit ay dapat igawa ng panibagong guhit sa ilalim ng guhit ng isang tinuturingan.
Simuno
ay
Panaguri
Panuring
Pantukoy
Magkapatid si Pedro at si Juan.
1. Payak na simuno at payak na panaguri.
Panaguri
Pedro
ay nagbabasa
Randy
si
aklat
(ay)
Magkapatid
at
si
ng
Juan
si
Nahahati ang kanyang padron sa mga pangungusap na di-berbal o mga pangungusap na walang pandiwa at pangungusap na berbal o mga pangungusap na may diwa.
PP(pangungusap)=p(panaguri) S(simuno)
PD(pariralang pandiwa)/ PN(pariralang pangngalan/
PH(pariralang panghalip/ PU(pariralang pag-uri)
PD=Pd(pandiwa)+-k(kaganapan)
Pd=asp.(aspekto)=pl(panlapi)+s.u (salitang-ugat)
Asp= asp1(perpektibo), asp2(imperpektibo), asp3(kontemplatibo)
K=kg(kaganapang gol), Kl(kaganapang lokatib).
Kb=(kaganapang benepaktib) kk=(kaganapang kawsatib)
kd=(kaganapang direksyunal) ka=(kaganapang aktor)
kp=(kaganapang instrumental)
kg=ng + Png
kl=sa + Pnl
kb=para + Pnb
kk=dahil sa + Pnk
kd=sa + Pnd
ka=ng + Pna
kp=sa pamamagitan ng + Pnp
Pn=M(marker) / M(m) + Pn(pangngalan) /Pn(si)(pangngalang pantanging-ngalan)
M=ang, ng, sa,si, ni, kay
M(m)= ang ,mga, ng mga, sa mga, sina, nina, kina
Pn=bata,, lalaki, tao
Pn(si)= Nobert
1. Pangungusap na binubuo ng panaguring pariralang pangngalan at simunong pariralang pangngalan.
S
PH
P
Pn
PH
M
doktor
Pn(si)
M
Jose
ang
ang doktor
Si
Si Jose
Ang mga mag-aaral at ang guro ay nagtutulungan at nagkakaisa para sa paaralan.
PP- pangungusap
P- panaguri
S--simuno
PN- pariralang pangngalan
M- Marker na si
Pn(si)- pangngalan n pantanging si Jose.
2. Pangungusap na may panaguring pariralang pang-uri at o simunong pariralang pang-uri.
PP
P
PN
S
Ang isang tao ay nagtatagumpay kapag siya ay matiyaga.
M
PN
Pn
O
M
PN(si)
manggagamot
si
manggagamot
Ana
si Ana
PP
ay nagtatagumpay
P
PU
M
S
Pu
O
PN
pl
s.u
M
ma
Ang
sipag
Pn(si)
si
Masipag
isang
Gloria
kanya
si Gloria
ay matiyaga
siya
PP- pangungusap
P-panaguri
S-simuno
PN- pariralang pangngala
M- Marker na si
Pn(si)- pangngalang si Ana.
ay matatamo
kapayapaan
at
ang
ay maghahari
kaunlaran
kung
ang
ay nagkakaisa
sambayanan
laging
ang
1. Ayos ng pangungusap
(Karaniwan at di karaniwan)
2. Tungkulin ng pangungusap.
(Paturol-nagsasalaysay, Pautos-may pag-utos, Patanong-may tandang pananong, at Padamdam-may panandang pandamdam.
3. Kayarian.
(Payak-salitang -ugat, Tambalan-dalawang salita na pinagtambal, Langkapan-dalawang sugnay na nakapag-iisa at di nakapag-iisa, at Hugnayan-isang sugnay na nakapag-iisa at di nakapag-iisa.
Si Errol ay sumasayaw habang si Sandra ay nanonood sa kanya.
Ang kapayapaan ay matatamo at ang kaunlaran ay maghahari kung ang sambahayan ay laging nagkakaisa.
ay nagsasayaw
Errol
si
habang
ay nanonood
Sandra
kanya
sa
si
2. Pangungusap na may kaganapan ng pandiwa
4. Bahagi ng pangungusap.
(Buong paksa, buong panaguri)
5. Pinakapandiwa.
(Kakayahan ng pandiwa, parirala at layon nito)
6. Pinakakaganapang pansimuno.
(kakanyahan ng pinakakaganapang pansimuno.
PP
P
PD
S
Pd
P
S
asp
K
PN
PD
pl
s.u
PN
ka
asp-
M
Pd
M
Pn
K
in-
ng
Pn
bili
pn
ang
kb
kg
pl
s.u
asp
ang
tatay
kl
isda
ng
Binibili
asp
um-
kuha
ina
ng
pn
sa
pn
para
sa
ng
para sa
ng ina
salapi
sa
bangko
anak
ang tatay
kumuha
ng salapi
para sa anak
sa bangko
ang isda
1. Pangungusap na walang kaganapan.
PP
P
S
PD
PN
Pd
K
M
Pn
asp
ka
kg
s.u
pl
ang
kutsilyo
ng
pn
ipang
talop
asp
ng
bata
ng
suha
Ipinantalop
ang kutsilyo
ng bata
ng suha
S
P
PN
PD
Ph
M
Pd
ako
o
s.u
asp
pl
ako
dating
-um
Ang Baguio City ay isang malamig na lugar
asp-
Darating
Baguio
malamig+na
ay
ang
lugar
isang
Ang pangungusap ay nasa paturol na tungkulin sapagkat ito ay nagsasalaysay, payak na kayarian, nasa di-karaniwang ayos."Ang aguio City ay ang buong simuno at ang buong panaguri ay "isang malamig na lugar". Ang payak na paksa ay "BaguioCity" na isang pangngalang pantangi ng isang lunan, isahan, walang kasarian at nasa kaukulang palagyo bilang simuno. "ang" ay ang pantukoy, isahan, at nasa kaukulang palagyo"