Ang Nobela

Ang Nobela

Ay isang mahabang kathang pampanitikan na naglalahad ng mga pangyayari na pinaghahabi sa isang mahusay na pagbabalangkas na ang pinakapangunahing sangkap ay ang pagkakalabas ng hangarin ng bayani sa dako at ng hangarin ng katunggali sa kabila -isang makasining na pagsasalaysay ng maraming pangyayaring magkasunod at magkakaugnay. Ang mga pangyayaring ito ay may kanya-kanyang tungkuling ginagampanan sa pagbuo ng isang matibay at kawili-wiling balangkas na siyang pinakabuod ng nobela.

MGA HALIMBAWA

NG NOBELA

si Patricio Mariano ay isang manunulat ang kanyang obra maestra ay ang dulang Anak ng Dagat. Kinilala siya hindi lamang sa pagsusulat ng mga dula. Isa rin siyang batikang makata, mamamahayag, nobelista.

si Pedro Patreno Siya ay nagtapos ng Bachiller en Artes sa Ateneo Municipal de Manila. Siya ay nagkamit ng karangalan sa kanyang pagtatapos. Ipinagpatuloy pa rin niya ang pag-aaral sa Unibersidad de Salamanca.

si Lope K. Santos ay isang tanyag na manunulat sa wikang Tagalog noong kaniyang kapanahunan, sa simula ng ika-1900 dantaon.

si Dr. Jose Rizal ay isang Pilipinong bayani at isa sa pinakatanyag na tagapagtaguyod ng pagbabago sa Pilipinas noong panahon ng pananakop ng mga Kastila. Siya ang tinitignan bilang pinakamagaling na bayani .

si Alberto Segimundo Crus ay isang Pilipino makata, maikling kuwento manunulat at nobelista. Tatlo sa kanyang mga nobelang nai-publish sa pamamagitan ng Ateneo de Manila Press: pagtatambak Nobela: Lakandula, Halimuyak, Ang Bungo.

KASAYSAYAN NG NOBELA SA PILIPINAS

si Ambeth R. Ocampo ay isang multi-awarded na mananalaysay na Filipino, akademik, mamamahayag, at may-akda pinakamahusay na kilala para sa kanyang mga kasulatan tungkol sa Pilipinas 'pambansang bayani na si José Rizal.

NOBELANG PILIPINO

-Nagsimula ang nobela sa panahong ito Paksain: relihiyon, kabutihang-aral,nasyonalismo, reporma/pagbabago

PANAHON NG KASTILA

-ang mga nobelang nalimbag sa Pilipinas na inakdaan ng mga may-akdang Pilipino tungkol sa mga Pilipino at sa Pilipinas. Maaari itong nasusulat sa wikang Tagalog, wikang Pilipino, o wikang Filipino, iba pang mga wika sa Pilipinas, at mga wikang dayuhan na katulad ng Ingles at Kastila.

-Ang Commission Permanente de Censura ang sumusuri ng mga akdang pampanitikan na nilalathala upang siguraduhin na walang ano mang paglaban sa pamahalaang Kastila.

MGA IMPLUWENSIYA SA PAGSULAT NG NOBELANG PILIPINO

URI NG NOBELA SA PAHANON NG KASTILA

*Nobelang panrelihiyon - nagbibigay diin sa kabutihang-asal.

*Nobelang mapaghimagsik - nagbibigay diin sa kalayaan, reporma, pagbabago, at diwang.

-Ayon kay Virgilio S. Almario, naging impluwensiya sa ilang mga nobelistang Pilipino ang sumusunod na mga akdang banyaga: ang Hudeo Errante (1844) ni Eugene Sue, ang Conde de Montecristo (1844–46) at ang La Dama de las Camellias (1848) ni Alexandre Dumas, ang Les Miserables (1862) ng mga Kastila.

ANU NGA BA ANG PINAGKAIBA NG WATTPAD SA POCKETBOOK

PANAHON NG AMERIKANO

ELEMENTO NG NOBELA

Ang Wattpad ay isang komunidad ng pagsusulat kung saan ang mga gumagamit ay makakapag-post ng mga artikulo, kuwento, at poems tungkol sa anumang bagay na alinman sa online o sa pamamagitan ng Wattpad app. Ang mga gumagamit ay may magagawang magkomento at tulad ng mga kuwento o sumali sa grupo na nauugnay sa website.kalahati lang ng mga gumagamit ang Estados Unidos batay; iba pang mga user ay mula sa UK, Canada, sa Pilipinas, Australia, United Arab Emirates at iba pang mga bansa.

-Nahahati sa tatlong panahon ang kasaysayan ng nobela noong panahon ng Amerikano, ang Panahon ng AklatanBayan (1900–1921), Panahon ng Ilaw at Panitik (1922–1934) at Panahon ng Malasariling Pamahalaan (1934–1942). Noong Panahon ng Akalatan, naging maunlad ang nobela na tumatalakay sa mga paksain tungkol sa pag-ibig, paghihimagsik, buhay lalawigan at karanasan. Inilalathala sa mga pahayagan ang mga nobela na payugtu-yugto o hinahati sa parte ang nobela sa mga kabanata. Si Lope K. Santos, ama ng Balarilang Tagalog ang nagsimula ng ganitong paglalathala.

1. tagpuan - Panahon at lugar ng mga pangyayari

2. tauhan - nagpapagalaw at nagbibigay buhay sa manunood

3. banghay - pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari

4. pananaw - panauhang ginagamit ng may-akda

a. una - kapag kasali ang may-akda sa kwento

b. pangalawa - ang may-akda ay nakikipag-usap

c. pangatlo - batay sa nakikita o obserbasyon ng may-akda

5. tema - paksang-diwang binibigyan ng diin

6. damdamin - nagbibigay kulay sa mga pangyayari

7. pamamaraan - istilo ng manunulat

8. pananalita - Mga salitang/diyalogong ginagamit sa nobela

9. simbolismo - nagbibigay ng mas malalim na kahulugan sa tao, pangyayri at bagay.

Mga halimbawa ng pahayagan:

• Ang Kapatid ng Bayan

• Muling Pagsilang

• Ang Kaliwanagan

PANAHON

NG

HAPON

URI NG NOBELA

Ang PocketBook naman ay isang multinational na kumpanya na nagbibigay ng mga mambabasa ng e-book batay sa teknolohiya (isang electronic na teknolohiya papel), pati na rin ang mga mambabasa multimedia at nakabatay sa mga teknolohiya tulad ng tablet, computer, at iba pa.

Ang kumpanya ay itinatag noong 2007 sa Ukraine at punong-himpilan nito ay matatagpuan sa Lugano sa Switzerland.

-Noong Panahon ng Hapon, hindi rin naging maunlad ang nobela dahil sa kakulangan sa materyales (papel) at niliitan ang mga letra (sa Liwayway)

Mga halimbawa ng nobela sa panahong ito:

PANAHON NG REPUBLIKA

(1946-1972)

1. Nobelang Romansa - ukol sa pag-iibigan

2. Kasaysayan - binibigyang-diin ang kasaysayan o pangyayaring nakalipas na

3. Nobelang Banghay - isang akdang nasa pagkakabalangkas ng mga pangyayari ang ikawiwili ng mga mambabasa

4. Nobelang Masining - paglalarawan sa tauhan at pagkakasunud-sunod ng pangyayari ang ikinawiwili ng mga mambabasa

5. Layunin - mga layunin at mga simulan, lubhang mahalaga sa buhay ng tao

6. Nobelang Tauhan - binibigyang-diin sa nobelang ito ang katauhan ng pangunahing tauhan, mga hangarin, kalagayan, sitwasyon, at pangangailangan

7. Nobelang Pagbabago - ukol sa mga pangyayari na nakakapagpabago ng ating buhay o sistema

• Tatlong Maria - Jose Esperanza Cruz

• Sa Lundo ng Pangarap - Gervacio Santiago

• Lumubog ang Bitwin - Isidro Castillo

• Sa Pula, Sa Puti - Francisco Soc Rodrigo

-Noong panahon ng Ikatlong Repulika ng Pilipinas, walang pagbabago sa sistema ng pagsulat ng nobela at naging tradisyunal. Tumatalakay ng mga paksain tungkol sa nasyonalismo, isyung panlipunan at naglalayong mang-aliw ng mambabasa.

Mga halimbawa ng nobela sa panahong ito:

• Sa Mga Kuko ng Liwanag - Edgardo Reyes

• Binhi at Bunga - Lazaro Francisco

• Dekada 70 - Lualhati Bautista

• Luha ng Buwaya - Amado V. Hernandez

• Mga Ibong Mandaragit - Amado V. Hernandez

• Daluyong - Lazaro Francisco

MGA NOBELA SA PILIPINAS

MGA KARANIWANG PAKSANG UMIIRAL SA NOBELA

Mga kinathang nobela ng mga Pilipinong manunulat:

• Banaag at Sikat (1906) ni Lope K. Santos

• Kanal dela Reina ni Liwayway Arceo

• Kangkong 1896 ni Ceres Alabado

• Bata, Bata...Pa'no Ka Ginawa? (dekada 1980) ni Lualhati Bautista

• Nena at Neneng niValeriano Hernandez Peña

• Gapô (dekada 1980) ni Lualhati Bautista

• Mag-anak na Cruz ni Liwayway Arceo

• Titser ni Liwayway Arceo

• Kasaysayang pampag-ibig - Ipinopokus dito ang karanasan sa pag-ibig ng mga tampok na tauhan. Ang pangunahing suliranin ay tungkol sa pagtatagumpay ng pag-ibig ng pangunahing tauhan. Hal. : Anak na Ligaw (1972) ni Dr. Fausto Galaman

• NOBELANG HISTORIKAL - Nakatuon sa maayos na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayaring naganap sa nakaraan ng isang bansa o lugar ang banghay sa nobelang ito.

• Nobela ng tauhan - Ang mga pangyayari ay umiikot sa pangunahing tauhan at iba pang tauhang nakaapekto sa kanyang buhay Hal. : Nena at Neneng ni Valeriano Pena

• Nobela ng pagbabago - Binibigyang diin dito ang layunin ng may-akda o ang kanyang mga hinahangad na pagbabago sa lipunan at sa pamahalaan.Hal. : Noli Me Tangere at El Felibusterismo ni Dr. Jose P. Rizal

• Nobelang pulitikal - Tumatalakay sa isyung pulitikal noong panahon ng amerikano. Hal. : Pinaglahuan (1907) ni Faustino Aguilar

• Nobelang moral(May Nauuri sa dalawa):

a) isang kasaysayan ng babaeng may madilim na nakaraan ngunit may ginintuang puso.

b) Ang katapatan at pagtataksil ng isang asawa.

Hal. : Ang Tunay na Pag-ibig (1913) Sampaguita Walang Bango (1918) ni Inigo Ed Regalado

• Nobelang pang-ekonomiya at isyu sa paggawa - Tumatalakay sa isyung ekonomiya at paggawa. Hal. : Banaag at Sikat (1905) ni Lope K. Santos Anak Dalita (1911) ni Patricio Mariano

• Nobelang layunin - Binibigyang-diin ang mga pilosopiya, simulain, mga balyu sa moralidad at pananaw ng mga pangunahing tauhan. Ang suliranin ay nilulutas batay sa pinahihintulutang kaugalian ng lipunan.

• Nobelang makasining - Nagbibigay ng malaking pansin sa mahusay na pagtalakay at paghahanay ng mga pangyayari at paglalarawan ng mga tauhan.