ZER DA?

HIPERTENTSIO ARTERIALA

Hipertentsio arteriala patologia kronikoa da. Gaixotasun honen ezaugarri esanguratsuenak presio arterialaren igoera eta erraz ikusten ez diren sintomak dira.

Gaur egun, gaixotasun kardiobaskularrak espainiako heriotza tasaren lehenengo eragilea dira. Hala ere hipertentsioa tratatu daiteke. Medikuaren gomendioak jarraitzen ez badira ondorio latzak suertatu daitezke (miokardio infartua, tronbosia, hemorragiak...

Hipertentsioaren lehenengo ondorioak arteriek jasaten dituzte; Presio arterial altuaren eraginez gogortu eta loditzen dira, odol jarioa oztopatuz... Honi arterioesklerosi deritzo.

ETIOLOGIA

Eragileak

Nahiz eta oraindik hipertentsioaren eragile zuzenak ezagutu ez, hainbat faktoreekaz erlazionatu daiteke

• Genetika: Guraso hipertentsoak edukita hipertentsioa pairatzea errezagoa da.

• Sexua: Emakumezkoak gizonezkoak baino aukera gutxiago dituzte hipertentsioa eukitzeko, behintzat, menopausia igaro arte.

• Arraza eta Adina: Adina presio arterialera eragiten dio, hortaz bai presio arterial sistolikoa edo diastolikoa urteen poderioz handitzen joaten da.

Arrazari dagokionez, arraza beltzeko banakoek hipertentsioa garatzeko erreztasun gehiago dute.

• Gizentasuna edo gehiegizko pisua:Hipertentsioaren eragile sendoa da.

• Baskularrak

• Endokrinologikoak: Desoreka hormonal exogeno eta endogenoak. Kausa exogenoek kortikoide-administrazioaren beharra dute.

Lehen mailako Hiperaldosteronismo.

Cushing-en sindromea.

Feocromocitoma.

Sortzetiko hiperplasia suprarrenala.

Kausa neurogenikoek:

Tumore zerebralak.

Poliomielitis bulbara.

Hipertentsio intracraneala.

Gainera daude drogak eta hipertentsioaren agerpenari bide eman diezaioketen toxinak:

Alkohola.

Kokaina.

Ziklosporina, tacrolimus-a.

Botika antiinflamatorio ez esteroideak.

Eritropoyetina.

Adrenérgicas-a medikazioak.

Efedrina daukaten deskongestionatzaileak.

Erregaliza daukaten belarren bidez erremedioak

Nikotina.

Hipertentsio kasu gehienak inongo sintomarik gabe igarotzen dira eta, beraz, gaixotasuna oharkabean pasatzen da, horrek ekartzen duen arriskuarekin.

Batzutan bular anginak izan ahal dira hipertentsioaren ondorioenetariko bat.

Bizitza osasungarriko ohiturak izatea eta, batez ere, gehiegizko pisua eta gizentasuna saihestea hipertentsioaren agerpena sahiesteko.

Dieta osasuntsua eramateak eta ariketa praktikatzeak lagungarria dela patologia hau ez agertzeko.

Familiarengan hipertentsio-aurrekariak badaude, orduan denboran zehar hipertentsiboa izateko probabilitate handia dagoen kasuetan, faktore genetiko honek pazienteak bizitza-ohitura horiek zain ditzala eta bere tentsio arteriala zain ditzala eskatzen du.

Lehenengo neurria kontsultetan hasten da, hipertentsioaren neurketak eginez nohizbehinka, hipertentsioa identifikatzeko.

Bi neurri hartu ahal dira:

·Ohitura onuragarrien hobekuntza:

-Dieta osasuntsua egin.

-Jarduera fisikoa egin.

-Alkola eta tabakoa utzi.

·Tratamendu farmakologikoak:

- Oso eraginkorrak dira.

Azken urteetan hipertentsioaren kontrola gora egin du tratamenduen eta medikamentuen hobekuntzen eraginez, baita bizimodu osasuntsuen sustapenagatik. Gainera orain, medikamentu bat baino gehiago batera hartzea lagundu egin du.

Printzpioz, medikuak edozein pertsonari baimena eman ahal dio bere buruari azterketa medikoak egiteko. Hau egiterakoan, hauek dira betebeharrekoak:

-Presio arterialaren neurketa goizean eta arratsaldean egin behar da. Azterketa egin baino lehen, 3 minutuko atsedena egin behar izan da.

-Posizioa: Eserita eta hankak gurutzatu barik. Eskumuturrekoa bakarrik eskumuturrean jarri behar da pertsona obesitatea badu. Bestela, bizepsaren inguruan.

-Azterketa amaituta, pazienteak datuak idatzi behar ditu. Datu hauek aditu bati erakutsi behar dira tratamenduak (beharrezkoak badira) ezartzeko.

Esfigmomanometroarekin (airezkoak edo merkuriozkoak) eta tensio neurtzaile elektronikoekin.

BIBLIOGRAFIA

http://www.dmedicina.com/enfermedades/enfermedades-vasculares-y-del-corazon/hipertension-arterial.html

PRONOSTIKOA

http://www.seh-lelha.org/SEHAmpa.aspx

Tentsioa neurtzeko moduak:

TRATAMENDUA

DIAGNOSTIKOA

SINTOMAK

PREBENTZIOA

ZER DA?

Image by Tom Mooring