Data Management Plan (DMP) w bibliotece.
Nowe zadania i narzędzia
mgr Tomasz Nowocień, mgr inż. Edyta Rogowska
Biblioteka Główna Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecnie
DMP - na stronie Biblioteki PUM
Dziękuję za uwagę!
Edyta Rogowska
edyta.rogowska@pum.edu.pl
Organizacje wymagające prowadzenia DMP
https://www.pum.edu.pl/biblioteka-glowna/otwarty-dostep/data-management-plan
- Komisja Europejska (Horizon2020)
- European Research Council
- National Science Foundation
- Research Councils UK
- Biotechnology and Biological Sciences Research Council
- Wellcome Trust
Szkolenia online przydatne do nauki
Narodowe Centrum Nauki - zapowiada wprowadzenie do końca 2019 roku wymogu załączenia DMP
Jakie możemy świadczyć usługi w zakresie DMP?
MANTRA (https://mantra.edina.ac.uk) - darmowy kurs online skierowany do studentów, pracowników naukowych i bibliotekarzy z zakresu zarządzania danymi badawczymi. Stworzony i stale aktualizowany na Uniwersytecie w Edynburgu przez tamtejszych Data Librarians.
Research Data Management and Sharing (https://www.coursera.org/learn/data-management) – pięciotygodniowy bezpłatny kurs dostępny na platformie Coursera prowadzony przez pracowników The University of North Carolina on Chapel Hill i University of Edinburgh. W ramach zaliczenia należy samodzielne wykonać kompletny DMP, który jest oceniany przez innych uczestników kursu.
W jaki sposób biblioteki
i organizacje bibliotekarskie pomagają w tworzeniu DMP
Portale i materiały przydatne do nauki
- odpowiadanie na zapytania kadry naukowej i studentów z zakresu DMP, danych badawczych i metadanych
- tworzenie i wdrażanie dokumentów związanych z zarządzaniem danymi badawczymi i DMP
- prowadzenie szkoleń
- tworzenie poradników
- pomoc w kwestiach technicznych dotyczących tworzenia DMP
https://guides.library.harvard.edu/dmp
- The Data Curation Center (http://www.dcc.ac.uk/resources) – brytyjska instytucja specjalizująca się w zarządzaniu danymi badawczymi oraz szkoleniu na ten sam temat, na portalu znajdziemy: gotowe plany zarządzania danymi, szablony, przewodniki, wytyczne, a także informacje na temat formatów zamieszczanych danych badawczych, metadanych w zależności od dyscypliny
- Zarządzanie danymi badawczymi (https://www.slideshare.net/OpenSciencePlatform/zarzdzanie-danymi-badawczymi) – prezentacja autorstwa Marty Hoffman-Sommer, w której znajdziemy również informacje na temat DMP
- w ramach działalności Platformy Otwartej Nauki prowadzone są szkolenia i warsztaty z zakresu zarządzania danymi oraz tworzenia planów zarządzania
https://library.stanford.edu/research/data-management-services
https://libereurope.eu/dmpcatalogue/
Narzędzia pomocne podczas tworzenia DMP
- DMPtool (US) – narzędzie przygotowujące szablony DMP dostosowane do wymagań amerykańskich grantodawców
- DMPonline (UK) – narzędzie bardzo podobne do DMPtool zawierające jednak bazę instytucji finansującej naukę z Wielkiej Brytanii
- DCC Data Management Plan Content Checklist - lista kontrolna zawartości planu zarządzania danymi, szablon projektu (http://www.dcc.ac.uk/sites/default/files/documents/resource/DMP/DMP_Checklist_2013.pdf) – pozwala szybko określić, jakich informacji może brakować w przygotowywanym DMP
Przykłady gotowych DMP dostępne pod adresem:
http://www.dcc.ac.uk/resources/data-management-plans/guidance-examples
Jakie informacje powinny być zawarte w DMP?
- określenie typu danych i innych materiałów powstających podczas trwania projektu (jakie dane gromadzimy?)
- określenie formatu danych oraz standardu metadanych (w jaki sposób dane gromadzimy i opisujemy?)
- sposoby udostępniania danych (gdzie dane będą udostępniane i w jakim stopniu mogą być otwarte?)
- restrykcje dotyczące ponownego wykorzystania danych, ich udostępniania i przekształcania (w jakim zakresie dane będą mogły być ponownie wykorzystane?)
- metody zastosowane do archiwizowania i zapewnienia długotrwałego dostępu (gdzie dane będą archiwizowane i na jak długo?)
Data Management Plan (DMP), czyli plan zarządzania danymi badawczymi, to dokument opisujący jakie dane zespół badawczy oczekuje uzyskać lub wygenerować w trakcie trwania projektu, jak planuje nimi zarządzać, w jaki sposób
je opisać, przeanalizować, przechowywać
i z użyciem jakich narzędzi mają być one
na koniec projektu udostępnione
i zarchiwizowane. DMP powinien powstawać w początkowej fazie projektu.