MGA TIPS SA MABISANG PAGSASALITA

1. paksa ng usapan

2. bokabularyo

3. gramatika

4. kulturang pinanggalingan ng wikang ginagamit mo,

sa iyong sariling kultura at kultura ng iyong kausap.

1. kasanayan sa pag-iisip ng mensahe sa pinakamabilis na panahon

2. kasanayan sa paggamit ng mga kasangkapan sa pananalita

3. kasanayan sa pagpapahayag sa iba’t ibang genre

1. kimi o hindo palakibo

2. mahina ang tinig

3. garalgal ang boses

4. mabagal magsalita

5. pautal-utal na pagbigkas

6. panginginig, paninigas o pag-iwas sa tingin

7. labis na pagpapawis

8. kabado

1. angkop sa sitwasyon at damdamin ng nagsasalita

2. angkop ang himig o tono sa mensahe ng kaisipan

C. Tindig

1. tumindig nang maginhawa at maluwag

2. maging anyong kagalang-galang at maginoo sa pagtayo

3. tuwid ang katawan at ulo sa paglakad sa entablado

4. huwag tindig military o tindig marino

5. huwag idukot ang mga kamay sa bulsa

6. ipatong ang bigat ng katawan sa isang paa para maging handa na gumalaw nang paurong at pasulong

7. pagpalitin sa mga paa ang pagpapatong ng bigat ng katawan sa bawat pagpapalit ng paksang tinatalakay

8. huwag mamaywang na paraang lilipad na ibon

D. Galaw

panawag-pansin sa mga nakikinig at paghahatid ng kaisipan

1. galaw ng buong katawan (paurong-pasulong, paglipat sa entablado)

2. galaw ng mga bahagi ng katawan

E. Kumpas

1. gawing natural

2. ibagay sa sinasabi

Halimbawa ng kumpas

1. kumpas na gamit ang hintuturo – panawag-pansin

2. palad na nakatihaya – pagbibigay o pagtanggap

3. palad na nakataob at ayos patulak – pagtanggi

4. mapuwersang kumpas – pagpalakpak, pagpadyak, pag-iling, pagdagok

5. kumpas na mapaglarawan – pagpapakita ng korte, laki, haba o kinalaglagyan ng isang bagay

6. Papuri – pagbibigay ng parangal ang layunin nito

a. parangal – papuri sa isang namatay

b. pagtatalaga – binubuksang isang paaralan, gusali, aklatan, atbp

c. pamamaalam – aalis sa isang tanggapan at ililipat sa iba o ng isang magreretiro sa tungkulin

d. paghahandog – pagpahanga sa isang punong papaalis na sa tungkulin, paggawad ng medalya, katibayan ng pagkilala dahil sa mabuting paglilingkod.

C. Pagdedebate – binubuo ng pagtatalo ng dalawang koponan o pangkat na nagkakatuwiran sa isang proposisyon na napagkasunduan nilang pagtalunan.

Proposisyon – isang paninindigan sa katunayan o kabulaanan ng isang bagay na

makatotohanan.

Uri ng Proposisyon

Salamat Po !!:)

Alexcisse Gale B. Lavarias

Bsis-1b

MGA KASANGKAPAN NG ISANG NAGSASALITA

MGA PANGANGAILANGAN SA MABISANG PAGSASALITA

Bigkas

Kaya kailangan ang kaalaman sa mga sumusunod:

Tinig

A.Kaalaman-you cannot say what you do not know.”

Kasangkapan ng PAgbigkas:

1. lakas

2. bilis

3. linaw

4. hinto

B. Kasanayan – kailangang linangin ang mga sumusunod na

kasanayan.

mabisang pagsasalkta

C. Tiwala sa sarili – ang mga sumusunod ay nagpapakita ng kawalan

ng tiwala sa sarili.

MGA KASANAYAN SA PAGSASALITA

B. Pakikipanayam – pag-uusap ng dalawang tao o grupo – ang kumakapanayam at ang kinakapanayam.

A. Pagtatalumpati – sining ng pasalitang pagpapahayag na may layuning makaakit at makahikayat sa mga nakikinig.

• Bahagi

1. Pambungad – inihahanda ang kaisipan ng mga nakikinig. Layuning kawilihan ang mga nakikinig

2. Paglalahad – katawan o pinakakaluluwa ng talumpati. May kawastuhan, kalinawan, pang-akit

3. Panindigan – pagpapatunay sa talumpati. Layuning mapaniwala at mahikayat ang mga nakikinig

• Paraan ng Pagbigkas

1. pagbasa sa isinulat na talumpati

2. pagbigkas mula sa balangkas ng talumpati

3. pagbigkas sa isinaulong talumpati

4. pagbigkas nang hindi pinaghandaan

• Layunin

1. magbigay ng katuwaan

2. magdulot ng impormasyon

3. magpahayag ng katuwiran

4. magbigay ng paliwanag

5. mang-akit sa isang kilusan

• Layunin:

Makakukuha ng mapanghahawakang mahalagang impormasyon o kabatiran hinggil sa kinakapanayam, sa ibang tao, sa mga bagay-bagay, Gawain, sa mga pangyayari o pangkalahatang kalagayan sa lipunan.

• Uri

1. Ayon sa paksa

a. aktwal – ang mga tanong ay sumasaklaw sa mga impormasyon, kuru-kuro o reaksyong nais malaman

b. Nagtatampok – kinapapalooban ito ng paglalarawan at pagpapahalaga sa mga taong kilala

c. Patalambuhay – nahihinggil sa pinagdaanang buhay ng isang taong maaaring makapagbigay ng kawilihan o kaalaman sa mga tao

2. Ayon sa pamamaraan

a. Pormal – karaniwang isinasagawa ito sa larangan ng pangangalakal, sa pagpasok sa trabaho, sa mga awtoridad, mga dalubhasa, mga artista at iba pang kilalang tao na kailangang pagtakdaan ng panahon

b. Personal/impersonal – kadalasan ay tanong at sago tang ginagawa ditto. Kahit saan magkita, madali ang pakikipag-usap, hindi na kailangang itakda pa.

1. Pangyayari – naninindigan sa katunayan o kabulaanan ng isang bagay na makatotohanan.

Hal. Marami ang nawawalan ng tiwala sa administrasyong Arroyo.

2. Kahalagahan – paninindigan sa kahalagahan ng isang bagay, palakad

o pagkilos.

Hal. Ang isang wikang pambansa ay lubhang mahalaga sa pagbuwag

Ng makaaliping diwa.

• Uri

1. Panlibang – naririnig sa mga piging at salusalo

2. Pampasigla – naririnig sa mga anibersaryo, pagtatapos, pagtatalaga sa tungkulin, seminar at kumbensyon

3. Panghikayat – naririnig sa mga kampanya sa panahon ng eleksyon

4. Pangkabatiran – naririnig sa mga panayam at pagbibigay ng ulat

5. Pagbibigay-galang – pagsalubong sa mga bagong kasapi ng isang samahan o pagtanggap sa isang bagong natalaga sa isang tungkulin

D. Pakikipag-usap – pagpapalitan ng damdamin at kaisipan sa pamamagitan ng mga salita.

Kahalagahan

1. Sa pamamagitan ng pakikipag-usap, ang isang tao’y maaaring

a. magkaroon ng mga kaibigan

b. makipagpalitan ng kuru-kuro

c. matuto ng bagong kaisipan

d. makabuo ng paniniwala

e. makabuo o makasira ng mabuting pagsasamahan

f. maaari naming makayamot at makapagpagalit sa kausap

2. Ang karanasan sa pakikipag-usap ay nakatutulong sa isang tao upang

Maging matalas ang pakiramdam.

3. Nagagamit ito sa pakikisalamuha sa lipunan.

• Katangian ng Mabisa at Malayang Pakikipag-usap

1. May layunin

2. Pagtutugunan ng dalawang panig

3. Maaaring iwasto ang usapan

4. May pokus at may kinalaman sa interes at karanasan ng nag-uusap

5. Tiyak at tuwid ang usapn

6. Kakitaan ng paggalang sa isa’t isa

7. Likas, bukal at kusang-loob

8. Mapanlikha

9. May tiwla sa sarili

10. Nakakapagpaluwag ng loob

PAGSASALITA

•

• Sa apat na makrong

kasanayan,ang pagsasalita ang kauna-unahang natutunan ng tao.

• • Ang isang bata ay natututo ng limanlibong (500) salita bawat taon o labintatlong salita bawat araw. Mula sa isang salita hanggang sa maging dalawa, patungo sa telegrapiko, hanggang sa makadebelop ng proseso sa ponolohiya at pagsasatinig ng mga salita, lumilikha ang mga bata ng mga salita na nagiging kagamitan niya sa pagpapahayag.

Pag kokomunikasyon

MGA TIPS SA MABISANG PAGSASALITA