Samenvattend
- Adenotonsillitis is normaal bij kinderen tot 12 jaar
- Behandeling begint bij eliminatie risicofactoren
- Adenotonsillectomie wordt ingezet als laatste redmiddel bij absolute en relatieve indicaties
- Het aantal ingrepen ligt hoog in Nederland door het terughoudende antibioticabeleid
- Belangrijke complicaties zijn auto-immuun kruisreactie en peritonsillair abces
Adenoïtis
- Met name bij jonge kinderen
- Onderdeel van ontwikkeling immuunsysteem
- 6x per jaar is normaal
- Gevolg / oorzaak van BLWI
- Viraal: Rhino-, (para)influenza-, adenovirus
- Bacteriële superinfecties: Streptococcen, Moraxella catarrhalis, H. influenzae
- Risicofactoren
Klinische presentatie
- Genetische predispositie
- Atopie
- Immunodeficiëntie
- Down-syndroom
- Purulente rhinorroe
- Neusobstructie en open-mondademhaling
- Hyponasale spraak
- Klachten van een otitis media
- Postnasale drip
- Nachtelijk hoesten
- Koorts
- Lymfadenopathie
- Facies adenoides
- Schisis
- Herfst/winter
- Kinderdagverblijf
- Blootstelling aan tabaksrook
Aanvullende diagnostiek & therapie
- Evt. allergologisch onderzoek
- Uitleg adenoïde klachten
- Vermijden van risicofactoren
- Lokale behandeling met neusspray
- Nasopharyngoscopie
- Evt. allergologisch of immunologisch onderzoek
- Breedspectrum AB
- Adenotomie (+TVB)
Acute tonsillitis
Adenotonsillitis
- Ook veel voorkomend en normaal bij kinderen
- Viraal: Rhino-, corona-, (para)influenzavirus, EBV
- Bacteriële superinfectie: Streptococcen, Moraxella catharralis, S. aureas, H. influenzae
Aanvullende diagnostiek & therapie
Klinische presentatie
- Abcesdrainage
- Evt. IV antibiotica
- Tonsillectomie
- Bij twijfel keelkweek of serologisch onderzoek
- Pijnstilling, rust, vocht
- 7 dagen penicilline bij GAS
- Keelpijn, uitstralend naar de oren
- Slikpijn
- Koorts
- Gezwollen pijnlijke lymfeklieren in de hals
- Algemeen ziek-zijn
- Aspecifieke klachten (buikpijn, diarree)
- Rode, vergrote tonsillen
- Beslag in crypten
- Foetor ex ore
- Vergrote lymfeklieren op niveau 2
Complicaties Streptococcus pyogenes
Auto-immuunkruisreactie
- Acuut reuma, endocarditis, glomerulonefritis
- 1% van onbehandelde streptococcentonsillitis
Peritonsillair abces
- Unilaterale uitbreiding buiten tonsilkapsel
- Klassieke verschijnselen: trismus en kwijlen
- Parafaryngeaal abces of abcedering reactieve halsklier
- Cave: mediastinitis
Ring van Waldeyer
Onderdeel van Mucosa-associated lymphoid tissue (MALT)
Chronische tonsillitis
- Voornamelijk bij jongvolwassenen door gestoorde lediging tonsilcrypten
Diagnostiek & behandeling
- Niet specifiek beeld van tonsillen
- Pijnlijk gezwollen lymfeklieren hoog in de hals
- Verhoogde GAS antistoftiter
- Mondhygiëne
- Penicilline ( of breedspectrum)
- Tonsillectomie
Klinische presentatie
- Chronische keelpijnklachten
- Malaise en vermoeidheid
- Débris in tonsilcrypten
- Foetor ex ore
- Pijnlijke lymfklierzwelling