ГИДРОНЕФРОЗ

Бөөр, шээс бэлгийн замын тогтолцооны гаж хөгжил

АУС-415

ГИДРОНЕФРОЗ

Шалтгаан

Тодорхойлолт

Төрөлх гажиг

Чулуу

Үрэвслийн нарийсалт

Хавдар

Бөглөрөл болон сөөргөө үүссэнээр үндсэн механизм тайлбарлагдана.

Сөөргөө-VUR

Тэвшинцэр-шээлээн хэсэгт буй механик нөлөөллөөс шээсний урсгал саатаж, аяганцар-тэвшинцэрийн тогтолцоо тэлэгдэн сунаж, бөөрний эд хатингаршиж үйл ажиллагаа нь алдагдахыг гидронефроз гэнэ.

Эмчилгээ

- Мэс засал

- Чулуу авах

- Бөөрний үйл ажиллага бүрэн алдсан бол (нефроэктомия)

Оношилгоо

• Гематури илрэх
• Цусанд мочевин,креатинин ихсэх
• Биохимийн шинжилгээгээр гипонатриеми, гиперхлореми үүснэ

Багажийн шинжилгээ

Радиоизотопийн шинжилгээ

-CT, MRI

Бөөрний үйл ажиллагаа хэдэн хувьтай байгааг тодорхойлно

ЭХО

Иод 131-гиппуран 0,1-0,3 мккюри/кг-аар + 0,5-1 мл физиологийн уусмал - судас

Бөөрний хэмжээ томорч төв хэсэгт өргөссөн тэвшинцэр харагдах ба тэвшинцрийн өргөн 1см-ээс өргөн байвал гидронефрозын эхний шинж гэж үздэг. Хожуу үед нь өргөссөн аяганцрууд уйланхай мэт харагдана.

Урографи

Ангиографи

Ялгаруулах урографи

Бөөрөөр ялгардаг тодосгогч бодисын (урографин, магневист, визотраст) тусламжтайгаар бөөрний бүтэц үйл ажиллагааг судалдаг арга юм. Энэ аргаар бөөрний байрлал, хэлбэр, хэмжээ, аяганцар, тэвшинцэр? шээлэй, давсагны хэлбр зэргийг тодорхойлно. Ман тодосгогч бодисын шингээлт ялгаралтын байдлаар бөөрний үйл ажиллагааг дүгнэнэ.

Бөөрний ангиографи нь судасны, цуллаг эдийн, венийн судасны ба ялгарах гэх 4 үеийн зураг авдаг учир бөөр, шээс ялгаруулах дээд замын бүтэц ба үл ажиллагааг дүгнэх боломжийг олгоно.

Шинжилгээнд хэрхэн бэлдэх вэ?

• Зимницкийн сорил-шээсний хувийнжин 1016-аас их байвал зураг тод гарах боломжтой гэж үзнэ. (Зургийн чанар)
• Иодын харшилтай эсэх
• Өмнө нь хийлгэж байсан эсэх
• 1 хоногийн өмнө тодруулагч бодисын сорил хийнэ
• Бургуй тавьна (урьд орой, зураг авахаас 2-3 цагийн өмнө)
• Тодосгагч бодис- 30-40 мл (1мл/кг) судсанд тарьж 7-10, 15-20, 20-25дах минутанд зураг авна

Сельдингерийн аргаар гуяны артерийг тодосгогч бодис шахаж зураг авна. Судасны сэтгүүрийг аль нэг бөөрний артерт оруулж зураг авахыг селектив артериограф гах бөгөөд энэ үед бөөрний доторхи жижиг судас тодорч харагдана.

Шинжилгээний эсрэг заалт:

• Иодын бэлдмэлд хэт мэдрэг
• Бөөрний дутагдал
• Элэгний үйл ажмллагааны ээнэгшил алдагсан
• Хүнд хэлбэрийн тиреотоксикоз
• Чихрийн шижингийн нефропати
• Жирэмсэн

Pyelo-ureteric Junction Obstruction Shows as Dilation of Right Renal Pelvis and Calyces

Дуслын урографи

Шээсийн өтгөрүүлэх үйл ажиллагаа алдагдсанаас шээсний нягт 1018-аас багассан бөөрний архаг дутагдлын эхний үе шатанд хийнэ. Ялгаруулах урографигаас аяганцар тэвшинцэр тод гардагаараа ялгаатай.

- 60 мл тодруулагч бодис + 0,9% NaCl 60-80 мл

- 10-15 минут судсанд дусаана

- 5, 10, 20, 40, 60 минутанд зураг авна.

Эмнэлзүй

• Өвдөлт

- Үе үе хүчтэй маш хүчтэй хатгуулж өвдөнө.

- Өвдөлтийн хүч оройн цагаар илүү өвдөнө харин шөнө намдана.

- Өвдөлтийн хүч, шинж чанар, хугацаа янз бүр байдаг

- Өвдөлт нь цавь гуя руу дамжиж болно

- Ахлах насны хүүхэд бүсэлхий өвдөж байна гэж хэлдэг

- Бага насны хүүхэд хүйс орчим заана

- Пастернацкийн шинж илэрнэ

- Артерийн даралт ихсэх

- Хавдар төст зүйл тэмтрэгдэнэ(томорсон бөөрний шинж)

- Ерөнхий хордлогын шинж

Шээсэнд эмгэг өөрчлөлт илрэх