Rrezet Rentgen

Rrezet Rëntgen

Pasojat e rrezatimit X

Kur një rrezatim kalon në lëndë mund të shkaktojë dëmtime serioze të saj,vecanërisht të indeve biologjike.Dëmtimet trupore rrezatimi në këtë rast dëmton vecanërisht organizmin duke shkaktuar kancer.

Dëmtimet gjenetike lidhen me dëmtimet e qelizave riprodhuese duke shkaktuar mutacione të rrezikshme që transmetohen në brezat e ardhshëm.

Përfitime e Rrezeve X

• Lehtësia e diagnozës-Rrezet X janë metodë e thjeshtë dhe e lehtë për të diagnostikuar çështjet e eshtrave.
• Disponueshmëria e lehtë-Pajisjet me rreze X janë relativisht të lira dhe zakonisht në dispozicion në dhomat emergjente
• Diagnostifikim i shpejtë-Imazhi me rreze X është një proces i shpejtë dhe i thjeshtë duke e bërë atë shumë të dobishëm gjatë trajtimeve emergjente
• Më pak të shtrenjtë-Rrezet X janë metodat diagnostikuese më pak të shtrenjta kur krahasohen me teknika të tjera
• Ekspozim i rrezatimit të përkohshëm-Doza efektive e rrezatimit varet nga pjesa e trupit që duhet të fotografohet

Bazuar në eksperimentin e tij ai deklaroi se rrezet x prodhohen nga përplasja e rrezeve katodike me objektin.

Aplikimet në Mjeksi

Historiku

• Fizikanti gjerman Wilhelm K. Roentgen zbuloi në 1895 një rrezatim tejet depërtues nëpër materiale dhe i padukshëm.
• Duke punuar në efektin e rrezeve katodike zbuloi një lloj të fotografisë.Nga hulumtimet e mëvonshme ai zbuloi se këto rreze ishin gjeneruar në pikën e goditjes së rrezeve katodike me tubin me vakum dhe se këto rreze nuk ishin shtrembëruar nga fusha magnetike dhe se depërtonin në shumë lloje të materies.Ai eksperimentoi në laboratorin e tij i cili ishte plotësisht i errët.

• Radiografia është një teknikë imazherike që përdor rrezatim elektromagnetik përveç dritën e dukshme, konkretisht rrezet X, për të parë strukturën e brendshme të një objekti jo-uniforme dhe të errët sic eshte trupi i njeriut.
• Tomografia e kompjuterizuar (Skaner) Skaneri është në ditët e sotme një egzaminim shumë i rëndësishëm që përdoret gjërësisht në rastet e urgjencave mjeksore, tumoret apo sëmundjet kardio-vaskulare.
• Radioskopia përdoret për ekzaminimin e mushkërive (e krahut, e zemrës, e stomakut).
• Angiografia është një ekzaminim imazherik I cili përdoret për diagnostifikimin e vetë gjakut ose enëve limfatike të trupit të njeriut.

Rëntgen fografinë e parë e bëri të dorës së gruas së tij duke e analizuar transparencën e kockave dhe unazës së martesës.

Wilhelm C. Roentgen (1845-1923)

Eshtë i pari fizikant që në vitin 1901 u nderua me cmimin Nobel ne Fizikë për zbulimin e rrezeve X

Karakteristikat e Rrezeve X

Vetite Kimike

Vetite Biologjike

• Rrezet X përdoren në trajtimin e lezioneve malinje si dhe kanë një efekt mikrobëvrasës ose bakterioacid .

• Rrezet X shkaktojnë ndryshime të ngjyrave të substancave, ndryshime kimike sepse prodhojnë shumë jone aktive radikale Oh në ujë si dhe shkaktojnë shkatërrimin e fuqive fermentuese të enzimeve.

Vetite Fizike

• Rrezet X janë rrezatime elektromagnetike.
• Ato nuk mund të reflektohen, thyhen ose devijohen nga fusha magnetike apo elektrike.
• Ato gëzojnë vetinë e difraksionit, interferencës dhe shpërhapjes të ngjashëme me dritën e dukshme.
• Depërtimi: rrezet X mund të depërtojnë në lëngje, trupa të ngurtë dhe gaze. Shkalla e depërtimit varet nga intensiteti, cilësia dhe gjatësia valore e rrezeve X.
• Absorbimi: rrezet X absorbohen nga materiale të ndryshme ku absorbimi varet nga struktura e materialit dhe gjatësia valore e rrezeve X.
• Aftësia jonizuese: rrezet X ndërveprojnë me materialet në të cilat depërtojnë dhe shkaktojnë jonizimin e tyre.
• Ndriçimi fluoreshent: kur rrezet X bien mbi materiale të caktuara emetohet një dritë e dukshme që quhet ndriçim fluoreshent.

Ekspozimet e vlerësuara me rreze X janë

• Dental: Më pak se 0.02 rad;

• Skanimi i legenit – 0.02 rad;

• Rrezatimi X në gjoks (dy pamje) – 0.02 -0.07 rad;

• Mamogrami – 0.02 rad;

• Skanimi abdominal: 0.10 rad;

• Skanimi me CT në kokë/gjoks – 0.25 rad;

• Pyelogami Intravenoz – më pak se 1 rad;

• Skanimi CT pelvimetri – 0.25 rad.

Referencat

Pranoi:

Dr.Gerti Xhixha

1.https://sq.wikipedia.org/wiki/Rrezet_rentgen

2.http://www.akti.gov.al/kerkimishkencor/institucione_ash/ifb.html

3.http://www.upt.al/images/stories/phd/Doktoratura_R.Paci.pdf

4.http://spitaligjerman.com/radiologjia/

5.

6.

7.https://prezi.com/presentation-software/

Punuan:

Armand Shehu

Bleona Danushi

Eralda Brahaj

Erjest Ocka

Olta Sina

Lakra, çelësi i mbrojtjes nga rrezet e trajtimit të kancerit

Studimi i sugjeron se kompleksi, tashmë i dëshmuar për sigurinë e njerëzve, mund të mbrojë indet normale gjatë terapisë së rrezatimi për trajtimin e kancerit dhe për të parandaluar ose zbutur sëmundjet e shkaktuara nga ekspozimi ndaj rrezatimit.

Perdorimi i Rrezeve X ne Fusha te tjera

• Metrologjia - Metrologjia e radioaktivitetit dhe fushave të rrezatimeve X, gama dhe neutronik, si dhe pergatitja e burimeve për zbatime në industri, mjekësi, radio-mbrojtje, etj përbëjnë nje veprimtari të rëndësishme

• Bujqesia - Instituti i fizikës bërthamore përdor rrezatimet bërthamore për stimulim të farërave, ndryshime gjenetike nëpërmjet mutagjenezës fizike dhe kimike dhe konservimin e produkteve bujqësore.

• Emergjencat radiologjike

• Mbrojtja radiologjike

• Industria

• Gjeologjia

• Mbrojtja radiologjike

• Elektronika dhe Informatika - PAJISJET E KONTROLLIT TEKNIK Për kontrollin teknik KT përdoren pajisje të caktuara nëpërmjet të cilave bëhet vlerësimi i parametrave teknike të makines me rreze X

Kopra përmban substancë flavonoide të quajtur kuercetinë. Kuercetina është një substancë anti-karcinogjene dhe mundë të jetë e dobishme për pacientët me kancer të cilët janë në terapi me kemoterapi apo rrezatim.