CAQDAS, a badania jakościowe w praktyce

Jakość CAQDAS,

to styl analizy danych

Teza 4a: Styl analizy CAQDAS jest odzwierciedleniem doświadczenia terenowego, analitycznego, wyobraźni socjologicznej i poziomu refleksyjności (analiza CAQDAS wymaga wiedzy, praktyki i określonych umiejętności)

Teza 4b: Styl Caqdas jest odzwierciedleniem

jakości i trafności kodowania

Oprogramowanie w procesie analizy

• Indywidualnie czy zespołowo (teamwork)?
• Strategia, plan analizy i rama analityczna
• Podejście: konstruktywizm, czy realizm analityczny?
• Rola narzędzi w procesie analizy (wsparcie badacza w analizie, nie zwalnia z myślenia i interpretownia)
• Oprogramowanie caqdas nie dyktuje procedury analizy, ta zależy od samego badacza i świadomości tego co chce zrobić
• Najczęściej analiza danych ogranicza się do kodowania lub prostych typologiach

CAQDAS

w przyszłości

Teza 2a: Wybór oprogramowania determinuje sposób kodowania, analizy danych jakościowych

i możliwości prezentacji wyników

Teza 2b: Efektywność użycia Caqdas jest odbiciem wiedzy i doświadczenia analitycznego oraz umiejętności korzystania z funkcji programów

• rozwijanie programów w kierunku mixed-methods
• rozwijanie CAQDAS w kierunku web i text mining (video mining)
• analizy online (media społecznościowe)
• zastosowane NLP w procesie kodowania (algorytmizacja, automatyczne uczenie wzorców kodowania danych)
• zastosowanie technik statystycznych w programach CAQDAS (analiza korespondencji, techniki skalowania wielowymiarowego, metody klasyfikacyjne itp.)

Logika CAQDAS,

a proces badawczy

Teza 1: Użyteczność Caqdas jest ograniczona przez metodologię procesu badawczego, która implikuje strategię, sposób i procedury analizy danych: ilościowa, jakościowa, czy mixed-methods (metody mieszane)

Strategie badawcze i analityczne

• Teoria ugruntowana
• Analiza fenomenologiczna
• Studia historyczno-hermeneutyczne
• Studia etnograficzne (etnometodologia)
• Analiza dyskursu
• Analiza przypadku (case study)

CAQDAS, a badania jakościowe w praktyce

CAQDAS w praktyce badań jakościowych

dr Grzegorz Bryda

Instytut Socjologii

Uniwersytet Jagielloński

grzegorz.bryda@uj.edu.pl

• Wymaga od badacza jakościowego elastyczności w myśleniu, wyobraźni socjologicznej i analitycznej, wrażliwości językowej, uczy rozumienia danych (wejścia w interakcję z danymi, dostrzegania relacji, wielowymiarowości w badaniach terenowych - all is data)
• W programach dominuje metodologia GT i QCA, co utrudnia efektywne wykorzystanie w innych podejściach analitycznych
• Proceduralizacja i rozrost funkcji analitycznych w programach może ograniczać refleksyjność badacza w pracy terenowej (koncentracja na technikach analitycznych, a nie re/intepretacji)
• Wymaga cierpliwości i systematyczności (80% czasu pracy analitycznej zajmuje przygotowanie danych i kodowanie, ale zgodnie z logiką GT to także analiza)
• Rzetelna analiza wymaga (bardzo) dobrej znajomości programów, czasu i doświadczenia
• Proces badawczy i analityczny pozostają w relacji dialektycznej (CAQDAS stymuluje proces badań terenowych i odwrotnie)

Jakość CAQDAS,

to jakość danych

Teza 3: Efekt i jakość analizy CAQDAS

zależy od wielkości - wolumenu

i jakości dostępnych danych

O czym mówimy?

CAQDAS (QDAS, CAQDA)?

OnlineQDA? QCA?

• Charakter i rodzaj danych
• dane tekstowe (narracje, biografie, transkrypcje, strony www, notatki, sieci społecznościowe itp.)
• dane audio-wizualne (nagrania, zdjęcia, filmy, formy ikoniczne itp
• dane kontekstowe (statystyczne, opisowe itp.)
• Zakres ustrukturyzowania danych
• Format zapisu danych (brak standaryzacji)
• Wielkość i zakres wolumenu danych
• Sposób organizacji i zarzadzania danymi
• Jakość danych i zakres występujacych braków danych

Jakość CAQDAS, to

jakość kodowania

Teza 3: Kodowanie jest rdzeniem analizy

CAQDAS; Efektywność procesu kodowania jest odzwierciedleniem wolumenu i jakości danych

CAQDAS "+"

• Strategia kodowania zależy m.in. od celu, metodologii badania, podejścia analitycznego, wielkości, rodzaju i źródeł danych, poziomu i głębokości analizy, odbiorców wyników badania
• Wolumen danych, charakter i jakość danych określa wstępny sposób/wzorzec kodowania (indukcyjny, dedukcyjny)
• Kodowanie wstępne wymaga wygenerowania ramy analitycznej dla podnoszenia rzetelności analizy
• Kodowanie zogniskowane/teoretyczne podnosi umiejętność wielowymiarowej analizy danych (wymaga porównywania, przeszukiwania, segmentacje itp.)

CAQDAS "-"

• Usystematyzowanie procesu badawczego/analitycznego
• Integracja różnych rodzajów danych jakościowych
• Uporządkowanie danych (możliwość ich dowolnej re/organizacji i zarządzania analizą)
• Zapewnienie przejrzystości procedur analizy jakościowej (prowadzi do podnoszenia rzetelności analizy)
• Automatyzacja podstawowych operacji na danych
• Weryfikacja jakości danych z badań terenowych
• Dokumentowanie procesu badawczego i analitycznego
• Profesjonalizacja analizy danych (procedury co i jak robić)
• Stosowanie CAQDAS uczy dystansu do danych (daje nowe spojrzenie na problemy badawcze)
• ...?

• Różnice w funkcjonalności programów (pomimo podobieństwa podstawowych funkcji)
• Brak możliwości konwersji projektów między programami (przede wszystkim komercyjnymi)
• Wystepuja problemy z funkcjonowaniem programów przy dużych wolumenach danych tekstowych
• Podstawowa znajomość programu nie gwarancji efektywnej analizy (często styl analizy świadczy o poziomie znajomości programów, ich funkcjonalności)
• Elastyczność programów może rodzić chaos analityczny (szczególnie gdy badacz nie ma zaplanowanych etapów analizy)
• Słabo rozwinięte możliwości wieloetapowej pracy zespołowej
• Niewielki zakres możliwości walidacji danych (kodowania)
• Praktycznie brak możliwości analiz indukcyjnych i sieciowych