Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

Дотоод шүүрлийн тогтолцоо

Дааврын тогтолцоо гэж юу вэ?

A. ДШТ-ны бие махбодид гүйцэтгэх үүрэг

B. Шингэний зохицуулгын хэлбэрүүд

C. Гормоны тээвэрлэлт, шүүрлийн хэлбэрүүд

D. Гормоны онцлог

E. Гормоны ангилал

F. Гормоны үйлчлэх механизм

G. Гормоны шүүрлийн зохицуулга

H. Гормоны шүүрлийн хоногийн биохэмнэл

Зарим хэсгийн үйлчилгээтэй химийн бодис нь үүссэн эс завсрын шингэнээс эс рүү эргэн орж үйл ажиллагааг нь зохицуулна. Ийм бодисыг "аутокрин" гэдэг.

Гормоны ангилал

1. Химийн бүтцээр нь:

  • Уураг пептид
  • Гликопротейд
  • Амин хүчлийн
  • Стериод

2. Гарал үүслээр нь:

  • Уургийн гаралтай / бамбай булчирхайн, нойр булчирхай, гипоталамус/
  • Стеройд /бөөрний дээд булчирхайн холтослог давхаргаас ялгардаг гормон, бэлгийг гормон/

3. Үйл ажиллагаагаар нь:

  • Эффектор / тодорхой эрхтний үйл ажиллагааг зохицуулна/
  • Тропный / эффектор гормоны нийлэгжилтийг/
  • Рилизинг / тропный гормоны нийлэгжилтийг зохицуулна/

4. Физиологийн үйлчлэлээр нь:

  • Ажиллуулагч гормон / Гипофизын тропный гормон ба бусад гормоны үйл ажиллагааг/
  • Гүйцэтгэгч гормон / БМБ-д шууд нөлөөлнө/

5. Үйлчлэлийн хэлбэрээр нь:

  • Хөдөлгөөний үйлчлэл / эд эрхтний үйл ажиллагаа өрнөнө/
  • Метаболит / бодисын солилцоо өөрчлөгдөх замаар үйлчилнэ.
  • Морфогенетик / бүтэц, генетикийн аппаратад нөлөөлнө/
  • Корпигирующий / гормон ялгарахгүй үеийн эрхтэн системийн өөрчлөлтөнд үйлчлэх
  • Ректоген / медиаторын нөлөөнд эдийн урвалж шинж өөрчлөлт.

Гормоны хоногийн биохэмнэл

Цусан дахь дааврын хэмжээ циркадиан хэмнэлтэй. Кортизол, пролактины акрофаз нь өглөөний 6 цагт тиреотропиных бага байна. Инсулины акрофаз үдэд байхад ренин, өсөлтийн даавар шөнө, тестостерон шөнө болон өглөө их байна. Дээрх дааврын шүүрэл төдийгүй түүний бай эрхтний идэвх бас циркадиан хэмнэлтэй байна.

✳✱*

Чөлөөт хэлбэрээр зөөвөрлөгдөх

Пептид гаралтай болон катехоламин дааврууд нь усанд уусамтгай учир цусны сийвэнд уусч зөөвөрлөгдөнө.Чөлөөт даавар нь хялгасан судасны ханаар нэвчиж, эсэд хүрдэг тул энэ нь физиологийн чухал үүрэгтэй.

Холбоот байдлаар зөөвөрлөгдөх

Стероид болон тиреоид даавар нь голдуу сийвэнгийн уурагтай нэгдэж зөөвөрлөгдөнө. Энэ холбогч уураг нь тухайн дааварт өвөрмөц байдаг. Холбоот даавар нь дотоод орчин дахь дааврын нөөц болж, шаардлагатай тохиолдолд идэвхитэй чөлөөт байдалд шилжинэ.

Креаторын холбоо

Гормоны тээвэрлэлт, шүүрлийн хэлбэрүүд

Дааврын зөөвөрлөлт нь гипоталамусын удирдлаганд явагдана.

Энэ нь эдэд эсүүдийг нэгтгэх зорилготой, тодорхой уураг ба эсийн доторх нийлэгжилтийг зохицуулахад чиглэгдсэн, макромолекулын эсүүдийн хооронд мэдээллийн солилцоо явуулна. Креаторыг хангагч бодист кейлон гэдэг эсийн хуваагдлыг дарангуйлагч, ДНХ-н нийлэгжлийг дарангуйлдаг бодис байна. Креатор холбоо алдагдвал хавдар үүснэ.

Дааврууд нь 2 хэлбэрээр зөөвөрлөгдөнө.

Метаболит буюу эргэх холбооны зарчим

Холбоот байдлаар зөөвөрлөгдөнө.

Чөлөөт хэлбэрээр зөөвөрлөгдөнө.

Шингэний зохицуулгын хэлбэрүүд

Дааврын тогтолцооны тохируулга

Хэсэг газрын өөрөө тохируулах тохируулга

1. ДШ-н

булчирхайгаар

2. ДШ-н эдтэй

эрхтнээр

3. ДШ-н үүрэгтэй

эстэй эрхтнээр

Энэ зарчмаар эрхтэний үйл ажиллагаа ба бодисын солилцооны явцыг тодорхойлно. Жишээ нь: Булчингийн ажлын үед хүчилтөрөгч дутагдахад сүүний хүчил, пиновиноградын хүчил үүсч, энэ нь тэдгээрийн агшилтыг нэмэгдүүлэх төдийгүй артериол, хялгасан судасны өмнөх хуниасыг өргөсгөн эрхтэнд ирэх хүчилтөрөгчийг ихэсгэдэг.

1. Креаторын холбоо

2. Метаболит буюу эргэх холбооны зарчим

3. Бодисын солилцооны нийлмэл бүтээгдэхүүн, биологийн идэвхит бодис

ДШТ-ны бие махбодид гүйцэтгэх үүрэг

Бодисын солилцооны нийлмэл бүтээгдэхүүн, биологийн идэвхит бодис

Даавар 3 үүрэг гүйцэтгэнэ.

а. Биеийн, бэлгийн болон оюуны хөгжлийг хангана.

б. Хэрэгцээнд тохируулж эрхтэн болоод

эрхтний тогтолцооны идэвхийг тохируулж,

дасан зохицлыг хангана.

в. Цусны зарим үзүүлэлтийн хэвийн төвшинг

барьж байх дотоод орчны тогтмол байдлыг

хангах үүрэгтэй.

Биологийн идэвхит бодисын тусламжтайгаар хэсэг газрын өөрөө зохицуулалт явагдана. Биогений амин (гистамин, серотонин) кинин, простогландин зэрэг биологийн идэвхит бодисууд эд эсийн биофизикийн шинж чанарыг өөрчлөх, үйл ажиллагааг хангагч үйл явцыг өөрчилж эд эсийн үйл ажиллагаанд нөлөөлнө. Биологийн идэвхит бодис эсийн мэдрэх чадварыг өөрчилнө. Иймээс мэдээллийн тохируулгын модулятор гэнэ.

Эдгээр бодисууд биеийн янз бүрийн хэсэгт байрлах эсэд үүсч, эсийн завсрын шингэнд орж, бусад эсийг цочроож, үйл ажиллагаа явуулна.

Ийм бодисуудыг "паракрин" гэдэг. Паракрин нь хэсэг газрын эсээс ялгарсан өвөрмөц химийн бодис юм.

Гормоны шүүрлийн зохицуулга

Бие махбодын эдээс нийлэгжин, эсийн үйл ажиллагаанд нөлөөлдөг,

өвөрмөц химийн бодисуудыг эйкозанойд гэх бөгөөд үүнд простогландин, простоциклин, тромбоксан, лейкотриен орно.

Шүүрлийн зохицуулга

1.Шулуун мэдрэл,ургал мэдрэл

2.гипофизоос ялгарах БаБИД гол үүрэгтэй.

БаБИД цусанд ихсэхэд аденилатциклазаг идэвхжүүлж уургийн фосфоржилт-тиреойд даавар үүснэ.

Гипоталамусаас-тиреолиберин-Гипофизийн өмнөд хэсгээс БаБИД ялгардаг.

тиреолиберин-эсийн рецептортой холбогдож-фосфолипидийн. Ca нэгдэл,ДАГ оор дамжин явагдана.

3.Хүйтэн болон бусад нөлөө нь треолиберин ба БаБИД ийг нэмэгдүүлнэ. Гипоталамусын преоптик бөөмийг цочрооход энэ 2 дааврын ялгарал ихсэнэ.

4.Сэтгэл түгшилт нь эсрэг нөлөө үзүүлнэ. Симпатик мэдрэл цочроход дээрхи даавруудын шүүрэл багассанаас тиреоид дааврын шүүрэл буурдаг.

5.Тиреоид даавар эргэн нөлөөлнө. / цусан дахь төвшин /

6.Тиреойд дааврын шүүрлийн эрч нь булчирхай дах нийлэгжил,түүний хэмжээнд хэсгийн эргэх холбоогоор нөлөөлдөг.

Хүлээн авууртай холбогдоно. 90% Т4,10% Т3,

Диссоциаци нэвтрэн орно

Эсийн бөөм болон митохондрид нэвтрэн орно.

Уураг нийлэгжинэ.

Гормоны онцлог

  • Алсын зайнаас үйлчлэх шинж чанартай
  • Физиологи ба биологийн идэвхижил өндөртэй.
  • Эрхтэнд очингуутаа амархан задардаг.
  • Гормон нь үүсээд хадгалагдана. Улмаар задарч идэхжилгүй болно. Задрах хугацаа гормон бүрт харилцан адилгүй байдаг.
  • Даавар бүр өөрийн үйлчилдэг тодорхой нэг цэгтэй.
  • Өөрөө өөрийнхөө рецепторын тоог зохицуулдаг.
  • Тодорхой эрхтэнд үйлчлэхээс гадна, түүний найрлага дахь элментүүд нь өөрийн үүрэгтэй.
Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi