Luftrat Greko-Persiane
Luftërat greko-presiane dhe luftërat e peloponezit
Beteja e Termopileve
- Fitoret greke rritën moralin e luftës tek grekët.
- Athina ndërtoi rreth 150 anije luftarake.
- Në vitin 480 p.k., mbreti persian Kserksi sulmoi Greqinë ballkanike.
- Grekët krijuan aleancë nën udhëheqjen e Spartës.
- Gryka e Termopileve - Leonida.
- U thye ushtria greke. u plaqkit Athina , u dogj Akropoli, shumica e popullsisë u tërhoq në Peleponez
- Gjatë shek. VI p.k Persia ishte shteti më i fuqishëm i botës antike.
- 532-512 p.k. Persia depërtoi në Evropë.
- Trakia, qytetet e Azisë e Vogël dhe ishujt Hios dhe Samos.
- Rreth vitit 500 p.k. filluan kryengritjet e grekëve të Azisë së Vogël.
- Athina dhe Eubea.
- Mardoni.
- 500 - 449 p.k.
- Vrasja e misionarëve persë nga grekët.
- Bashkimi i qyteteve greke kundrejt sulmeve perse.
- Në vitin 490 p.k. trupat persiane zbarkuan në fushën e Maratonës në Atikë 42 km larg Athinës.
- Miltiadi.
Beteja e Salaminës dhe fundi i luftrave greko-persiane
- forcat greke rigrumbulohen tek gjiri i Salaminës.
- Anijet persiane munden nga anijet e vogla dhe lehtë të manovrueshme greke.
- Në vitin 478 p.k. formohet Lidhja detare e Delosit.
- Në vitin 449 p.k. nën udhëheqjen e strategut Kimon grekët i thyen forcat e mbetura persiane duke i detyruar ata të pranojnë pavarësinë e qytet-shteteve greke dhe të tërhiqen edhe nga qytetet greke të Azisë së Vogël.
Arsyet e shpërthimit të luftërave të Peloponezit
Luftërat e Peloponezit
- Athina kishte flotën më të fuqishme kurse Sparta këmbsorinë.
- Spartanët fituan betejat e para, shkatërruan Atikën dhe populli u detyrua të strehohej mbrenda Athinës.
- Shfaqja e murtajës.
- Perikliu akuzohet për paaftësi dhe keqpërdorim nga Alkibialdi.
- Ai paraqiti projektin e pushtimit të Sicilisë.
- 415 p.k. u sulmua Sicilia që fillimisht u arritën disa suksese por pastaj pësuan humbje.
- Këtë e shfrytëzoi Sparta që u fut thellë në territoret Athinase duke paralizuar jetën politike dhe ekonomike të athinasëve
- pas 27 viteve përfundon lufta e Pelopone.zit me fitoren e spartanëve dhe aleatëve të saj.
- Shteti detar i Athinës dhe Lidhja e Peloponezit.
- Rivaliteti mes këtyre shkaktoi një konflikt shumë të ashpër gjatë shek V p.k. (431-404 p.k.) që në histori njihet si Lufta e Peloponezit.
- Diferencat e mëdha mes Oligarkisë dhe Demokracisë.
- Acarimi i marrdhënieve ndodhi kur Sparta me anë të një ultimatumi, kërkoi shpërbërjen e Lidhjes së Delosit dhe dëbimin e Perikliut nga Athina, gjë që u refuzua nga Athina dhe qoi në shpërthimin e luftës.