BMC

• Genel Konular

• Çalışma mevzuatı ile ilgili bilgiler,
• Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları,
• İşyeri temizliği ve düzeni,
• İş kazası ve meslek hastalığından doğan hukuki sonuçlar.

• Sağlık Konuları

• Meslek hastalıklarının sebepleri,
• Hastalıktan korunma prensipleri ve korunma tekniklerinin uygulanması,
• Biyolojik ve psiko-sosyal risk etmenleri,
• İlkyardım.

• Teknik Konular

• Kimyasal, fiziksel ve ergonomik risk etmenleri,
• Elle kaldırma ve taşıma,
• Parlama, patlama, yangın ve yangından korunma,
• İş ekipmanlarının güvenli kullanımı,
• Ekranlı araçlarla çalışma,
• Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri,
• İş kazalarının sebepleri ve korunma prensipleri ile tekniklerinin uygulanması,
• Güvenlik ve sağlık işaretleri,
• Kişisel koruyucu donanım kullanımı,
• İş sağlığı ve güvenliği genel kuralları ve güvenlik kültürü,
• Tahliye ve kurtarma

• Diğer Konular
• Çalışanın yapmış olduğu işe özgü eğitimler (Yüksekte çalışma, kapalı alanda çalışma,

Tehlikeli Durumlar

Yetersiz- bakımsız bina, alet ve makineler

Yetersiz ya da fazla aydınlatma

Yetersiz havalandırma

Emniyetsiz yöntem ve şartlar

Kaygan zemin

Kırık merdiven ,hasarlı iskele .....

Malzeme Güvenlik Bilgi Formu

(Material Safety Data Sheet)

MSDS nedir?

Kimyasal maddelerin kullanımı ve

depolanması sırasında oluşabilecek riskleri

ortadan kaldırmaya yönelik kullanıcıyı doğru

ve yeterli düzeyde bilgilendirmek amacıyla

hazırlanan, ilgili kimyasal maddelerin tehlike

ve riskleri ile diğer bilgileri içeren

dokümanlara Malzeme Güvenlik Bilgi Formu

adı verilir.

Gürültünün İnsan Üzerindeki Fizyolojik Etkileri

1.Geçici veya sürekli işitme bozuklukları (kayıpları),

2.Kan basıncının artması, dolaşım bozuklukları,

3.Solunumda hızlanma,

4.Kalp atışlarında yavaşlama ve ani refleksler.

Gürültünün İnsan Üzerindeki Psikolojik Etkileri

1.Davranış bozuklukları,

2.Aşırı sinirlilik-tepkiler,

3.Hoşnutsuzluk, tedirginlik,

4.Stres

5.Konsantrasyon Bozukluğu

İnsan sağlığına zararlı metal tozları, çözücüler (solventler) duman, gaz, buhar, sis veya sıvılar ile çalışmalar, çalışanların solunum sistemini olumsuz etkiler

Yapılan işin özelliğine göre, malzeme kaldırma-indirme, taşlama, montaj, kaynak, kimyasal temizlik gibi çalışmalar yapılırken kullanılır.

Kaza Piramidi

1

Majör Kaza

Raporlanan Yaralanmalar

400

Küçük Yaralanmalar

20.000

240.000

Ramakkala

2.000.000

Riskli Durum ve Davranışlar

İş Kazası ve Meslek Hastalıkları

İş Kazaları Nedenleri

İş Kazası nedir ?

Yıllara Göre Türkiyedeki İş Kazası ve Meslek HAstalığı İstatistikleri

Sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hale getiren olaydır.

Meslek Hastalığı Nedir

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

%88 Kişilerin Tehlikeli Davranışları

%10 Tehlikeli Durumlar

%2 Önlenemeyen Nedenler

Hangi Kazalara İş Kazası Denir

• Sigortalının iş yerinde bulunduğu sırada

• Sigortalının, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

• İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısı ile

• Emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,

• Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında

Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir

Hasarlı, kırık, işlevini yitirmiş iş ekipmanları kullanım dışı bırakılmalı

KULLANIM DIŞI

Tehlikeli Davranışlar

Güvenlik talimatlarına uymamak

Kişisel Koruyucu ekipman kullanmamak

Makina emniyet switchlerinin by-pass etmek

Makina koruyucularını çıkarmak

Enerji altında tamir ve bakım yapmak

Uygun olmayan iş ekipmanı kullanmak

Patlayıcı ortamda sigara içmek..

Çalışma sırasında şakalaşmak

El aletlerinin üzerinde değişiklik, ekleme gibi revizyonlar yapılmamalı

El aletlerinin üzerine farklı bir el aleti da malzeme takarak kullanmayınız

İş Ekipmanlarının Risklerine Uygun Kişisel Koruyucu Ekipman Kullanılmalı

KİMYASAL RİSK ETMENLERİ

Gövde ve Kablo İzolasyonu

Hasar Görmüş Elektrikli

El Aletleri

Kullanılmamalıdır

Kimyasal Tehlike Kaynakları Nelerdir?

İŞ EKİPMANLARININ GÜVENLİ KULLANIMI

İş Ekipmanları İle Şaka

Yapılmamalıdır

Kimyasallar genellikle belirli organları etkilerler.

Kimyasalların etkilerini gösterdikleri bu organlara ise hedef organ denir.

LPG

• Organik sıvıların buharları,
• Parlayıcı,patlayıcı gazlar
• Ergimiş haldeki metal gazları
• ..............

• Asitler,
• Bazlar,
• Basınç Altındaki Gazlar
• Toksik gazlar
• ..............

Atomlarının dış yörüngelerindeki valans elektronların sayı ve hareketine göre maddeler üçe ayrılır:

• İletkenler
• Yarı iletkenler
• Yalıtkanlar

İletkenlere

Örnekler

• Metal
• Bakır
• Demir
• Altın
• Gümüş
• Tuzlu Suyu
• ...

İnsanlar, üzerinden elektrik akımı geçen bir iletkene temas ettiğinde, elektrik vücut üzerinden akar ve elektrik şoku meydana gelir. Kişinin vücudu, elektrik için alternatif bir yol olur ve akım için iletken görevi görür. Elektrik çarpması dediğimiz olay işte bu şekilde gerçekleşir.

Elektrik akımına dirençleri çok düşük olan maddelere İLETKEN denir

Gerilim, iletken bir telin iki noktası arasındaki potansiyel fark olarak tanımlanır.

V = I * R

V= Gerilim (volt)

I = Akım (amper)

R= Direnç (ohm)

Çalışmaya başlamadan önce operatör tarafından forkliftin gerekli kontrolleri yapılmalıdır.

Rampada dönmeyin

• Radyasyona maruz kalma
• (X ışınları, doğal ve yapay radyoaktif maddeler,)
• kızılötesi ışınlar,
• mor ötesi ışınlar
• ..............

Yük taşırken yokuş yukarı ileri yönde, yokuş aşağı ise geri yönde hareket etmeniz gerektiğini unutmayınız.

• İnert tozlar,
• Fibrojenik tozlar,
• Toksik tozlar,
• Kansorejonik tozlar,
• Alerjik tozlar
• ..............

Yükü kaldırırken ya da istiflerken tavana dikkat edin.

Hareket halinde iken yük geriye yaslanmış ve görüş için çatallar mümkün olduğunca aşağıda olmalıdır.

El aletleri kullanım sonrası temizlenerek yerine kaldırılmalı, kullanım öncesi sağlamlığı ve uygunluğu kontrol edilerek kullanılmalı

Kimyasalların Bazı Özellikleri

• Kokulu veya kokusuz olabilirler.

• Hepsinin tehlike ve zararları farklıdır.

• Yutularak alınan bir kimyasal gözleri kör edebilir. (İspirto-Sahte rakı)

• Ciltten emilen bir kimyasal daha tehlikeli olabilir. (Savaş gazları)

• Renkli veya renksiz olabilirler.

• Suyla temas eden bir kimyasal yanıcı gaz çıkarabilir. (Karpit)

• İki zararsız kimyasal bir araya gelince zararlı olabilir. (N ve C--Siyanür)

• İki tehlikeli kimyasal bir araya gelince zararsız olabilir. (H ve O2-- Su)

• Havadan hafif veya daha ağır olabilirler. (LPG (sıvılaştırılmış petrol gaz-LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz ))

İş ekipmanları üzerindeki koruyucu muhafazalar çıkarılmamalı

Kimsenin yük veya kaldırma mekanizması altında durmasına izin vermeyiniz

LPG

Tepe korkuluğu ve yük yaslama korkuluğu olmadan kullanmayınız.

Forklift kabin koltuğundaki operatör dışında kimsenin forklift üzerine çıkmasına müsaade etmeyin

Forklifti gereğinden fazla yüklemeyin.

Elektrik akımına direnç gösteren ve elektriği iletmeyen maddelere YALITKAN madde denir

İletkenlere

Örnekler

• Metal
• Bakır
• Demir
• Altın
• Gümüş
• Tuzlu Suyu
• ...

Yarı iletken Maddeler;

Elektrik akımına karşı, ne iyi bir iletken nede iyi bir yalıtkan özelliği gösterirler.

Yarı iletken maddelere örnek olarak; silisyum (si), germanyum (ge) ve karbon (ca) elementlerini verebiliriz.

Yalıtkan Maddelere Örnekler

• Plastik
• Kuru Ahşap
• Cam
• Kağıt
• Porselen

Kimyasallarla Çalışırken Neleri Bilmeliyim ?

CE işareti ürünün yeni yaklaşım yönetmeliklerinde belirtilen temel koşullara «sağlık, güvenlik, çevre ve tüketiciyi koruma konularında uyulması zorunlu olan kurallardır» uygunluğunun bir sembolüdür.

İş ekipmanları kesme,delme ,batma gibi riskler göz önüne alarak taşıma çantaları ya da uygun tekerli dolaplarda taşınmalı

Kimyasal Madde Nedir?

İzolasyonu hasar görmüş iş ekipmanlarının kullanılması tehlikelidir

KULLANILAN TÜM İŞ EKİPMANLARI,TÜM MAKİNALAR CE BELGELİ OLMALIDIR

*Bu maddenin bana zararı var mı? Varsa zararı nedir?

*Kendimi nasıl koruyabilirim ?

*Acil Durumlarda ne yapabilirim ?

*Hangi önlemleri almalıyım ?

*Bu soruların cevabını nereden bulabilirim ?

• Doğal halde bulunan

• Üretilen

• Bir işlem sonrasında oluşan

• Atık olarak meydana gelen

• Kazara oluşan

Her türlü element, bileşik veya karışımlardır

Akımın iletilmesi gereken hattan sapması sonucu canlılara veya çevreye zarar verme potansiyeli olan fiziksel olaylardır.

Tehlikesi

Elektrik

MÜDAHALE

MSDS (MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMLARI)

Elektrikli iş ekipmanlarının kabloları birinin takılıp düşmesine ya da kablonun hasar görmesine neden olacak şekilde yürüyüş alanından geçirilmemeli.

Elektrikli iş ekipmanlarının, iş sonrası fişi çıkarılarak enejisi kapatılmalı.

İş ekipmanı üzerinde fişe takılı iken bakım ve temizlik yapılmamalı

Pano kapakları kilit altında tutulmalı

Hasarlı elektrik kablolarını kullanım dışı bırakın.

İş Ekipmanları ile çalışırken bol elbise giyilmemel, uzun saçlar toplanmalı, kolye ve takı takılmamalıdır.

İş Ekipmanları Asıl Amacı

Dışında kullanılmamalıdır

Fiziksel Risk Etmenleri

• Gürültü
• Titreşim
• Termal konfor

• Havalandırma
• Soğuk-Sıcak
• Isıtma-Soğutma

• Nem
• Aydınlatma
• Radyasyon (İyonize ve Non-iyonize Işınlar)
• Basınç (Alçak ve Yüksek Basınç)

Gürültü

«Gelişi güzel, arzu edilmeyen, istenmeyen, rahatsız edici sestir.»

«İşitme kaybına yol açan, sağlığa zararlı olan veya başka tehlikeleri ortaya çıkaran bütün sesler gürültüdür.» (ILO)

İşyeri Tertip-Düzen

TITREŞIM

« Mekanik bir sistemdeki salınım hareketlerini tanımlayan bir terimdir. »

« Bir başka ifade ile potansiyel enerjinin kinetik enerjiye, kinetik enerjinin potansiyel enerjiye dönüşmesi olayına titreşim (vibrasyon) denir. »

örn: Matkap

örn: Beton kırma hiltisi

Termal Konfor

Termal Konfor Nedir

Termal konfor, genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek bedensel gerekse zihinsel faaliyetlerini sürdürürken belli bir rahatlık içinde bulunmalarını ifade eder.

Termal Konfor Bölgesini Etkileyen Faktörler

Ortam sıcaklığı,

Ortamın nem durumu,

Ortamdaki hava akımı,

Yapılan işin niteliği (hafif iş, orta iş, ağır iş),

İşçinin giyim durumu,

İşçinin yaşı ve cinsiyeti,

İşçinin beslenmesi,

İşçinin fiziki durumu,

İşçinin genel sağlık durumu

vb.

D

SU İLE SÖNDÜRME KESİNLİKLE YAPILMAMALIDIR.

Yanabilen hafif metal yangınlarıdır. Temel söndürme prensibi boğmadır.

Alüminyum, magnezyum, titanyum, karpit, çinko, sodyum, potasyum yangınları bu sınıfa girer.

Temel özellikleri korlu, alevsiz yüksek sıcaklıkta yanmalarıdır.

D tipi kuru kimyevi toz veya kuru kum kullanılır.

Katı yanıcı maddeler nedeniyle oluşmuş yangınlardır. Metaller dışındaki yanabilir bütün katı maddeleri kapsar.

Odun, kömür, kağıt, pamuk vb. maddelerin yangınları katı madde yangınlarına örnektir.

Temel söndürme prensibi «Soğutmadır». Sıvı söndürücü(Su vb.) veya Kuru Kimyevi Tozlu söndürücüler kullanılabilir.

METAL YANGINLARI

TEMEL İSG EĞİTİM KONULARI

İşyerlerindeki çalışma ortamlarının temiz ve düzenli olması çalışan ve işyeri açısından birçok pozitif katkı sağlamaktadır.

• Çalışanların motivasyonunu artırır.
• Kaliteyi artırır.
• İsrafları azaltır.
• Güvenli bir çalışma alanı sağlar.
• Maliyetleri azaltır.
• Makine arızalarını azaltarak etkinliği artırır.
• Firmaya iyi bir imaj çizer ve rekabet gücü kazandırır.
• ...

Çalışanların motivasyonunu artırır.

Kaliteyi artırır.

İsrafları azaltır.

Güvenli bir çalışma alanı sağlar.

Maliyetleri azaltır.

Makine arızalarını azaltarak etkinliği artırır.

Firmaya iyi bir imaj çizer ve rekabet gücü kazandırır.

...

5S

5S

Bir çok işyeri tarafından benimsenen

5S metodu,

kaliteli ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturarak, bu ortamın devamlılığını sağlamak için japonlar tarafından 1950'li yıllarda oluşturulan bir çalışma kültürüdür.

Çalışma alanının derli toplu olması, her türlü araç ve gerecin ihtiyaca uygun şekilde yerleştirilmesi, çalışma alanının temiz tutulması ve bu çerçevede oluşturulan düzenin

standart haline getirilmesini öngören bir yöntemdir.

katı yangınları

Yanabilen sıvılar, bu sınıfa girer.

Temel özellikleri korsuz ve alevli yanmalarıdır.

Örneğin: Motorin, mazot, benzin, gaz yağı, yağlama yağı, boya, gres, vb.

Sıvı Yangınları

Temel söndürme prensibi «Boğmadır»

Temel söndürme maddesi ise köpüktür.

SU İLE SÖNDÜRME KESİNLİKLE YAPILMAMALIDIR.

Fakat başlangıç ve

küçük çaplı yangınlarda

kuru kimyevi tozlar kullanılabilir.

GAZ YANGINLARI

KKT

• Gaz halindeki yanıcı madde yangınlarıdır. LPG, doğalgaz, metan, asetilen, kok gazı, doğalgaz vb. gazların yangınlarını kapsar.

• Gaz yangınlarına müdahale ederken genel kural önce gaz akışını kesmek sonra söndürmektir. Çünkü önce yangın söndürülecek olursa gaz akışı devem edeceğinden ortamda yanıcı gaz hava karışımı oluşur ve buda en ufak bir ısı kaynağı ile patlamaya ve yangının daha da büyümesine neden olur.

Kuru Kimyevi Tozlu

Yangın Söndürücü

Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

EK-I

Güvenli Yük Kaldırma

Kısaca, fiziksel çevrenin insana uyumlu hale getirimesidir.

Temel İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi

Yanma nedir ?

Yanıcı maddenin, ısı ve oksijenle birleşmesi sonucu oluşan

kimyasal bir olaydır

Kişisel Koruyucu Ekipmanları

PARLAMA-PATLAMA ŞEKLİNDE YANMA

Parlayıcı maddelerin hava ile karışımlarının küçük bir kıvılcımla birden alevlenerek hızla yanmasıdır. Örnek; benzin buharının parlaması.

Yanma Çeşitleri

• YAVAŞ YANMA
• KENDİ KENDİNE YANMA
• HIZLI YANMA
• PARLAMA-PATLAMA ŞEKLİNDE YANMA
• DETONASYON

DETANASYON

Kimyasal veya nükleer zincir reaksiyonu tesiri ile

patlayıcı maddelerin ani yanması.

Patlayıcı maddelerin kimyasal reaksiyon sonucu

ani yanmasında, sıcaklığk 4500 ºC,

ani basıncı 250000 atmosfer civarında,

sirayet hızı ses hızının üzerinde ve tahrip gücü (kırıcılığgğı) yüksek, kor halindeki yanma şsşeklidir.

Yanan maddede alev, ısı, ışık ve korlaşmanın görülmemesi ile​ oluşan yanmaya denir.

Yanıcı maddenin buhar ve gaz çıkarmama halidir.

Örneğin; Demir (Fe) ve Bakir (Cu) gibi metallerin, zamanla havanın oksijeni ile birleşmesi sonucunda ( FeO ” Demir oksit ” ve

CuO ” Bakir oksit ” oluşması) ortama isi ve ışık açığa çıkarmadan, meydana gelen yanma olayı.

Parlama,patlama,

yangın ve

yangından korunma

Nükleer Patlama

YAVAŞ YANMA

KENDİLİĞİNDEN YANMA

Alev, Kuvvetli Isı, Işık, Korlaşma gibi

dışarıdan görülen yanma şeklidir

Yavaş yanmanın zamanla hızlı yanmaya dönüşmesidir.

Özellikle bitkisel kökenli yağlı maddeler normal hava ısısı ve oksijeni

içinde kolaylıkla oksitlenmekte bu oksitlenme sırasında ise gittikçe artan

bir ısı çıkmaktadır. Zamanla doğru orantılı olarak artan bu ısı, bir süre

sonra alevlenmeye yetecek dereceyi bularak maddenin kendiliğinden tutuşmasına neden olmaktadır.

Örneğin: Bezir yağına bulaştırılmış bir bez parçası yukarıda açıklandığı şekilde bir süre sonra alev

alarak yanmaya başlayabilmektedir.

HIZLI YANMA

Sağlık ve Güvenlik İşaretleri

Acil durumlarda, en kısa yürüyüsş yolu kullanılarak toplanma alanına gidilmeli

Yasal sınır olarak belirlenmiş 85 dB(A)’nın üzerinde gürültü seviyesi olan bölümlerde çalışırken kullanılır.

Sessiz ortamda takılıp, sessiz ortamda çıkarılmalıdır.

Dinlediğiniz İçin Teşekkürler

Çalışma Mevzuatı ile İlgili Bilgiler

Fatih

Varlıbaş

Yüzümüzü ve gözlerimizi fiziksel ve kimyasal risk etmenlerine(Talaş, kıvılcım ve toz çıkaran işlerde, tahriş edici maddelerle çalışılırken) karşı koruyan kişisel koruyucu ekipmanlardır.

Yüz siperlerinin tek başına gözleri korumak için kullanılmaz.

SıvıIarın sıçrama tehlikesine karşı vizör ile birlikte gözlük kullanılır.

Açık ve kapalı sahalarda, kişilerin herhangi bir kaza anında darbelere, cisim düşmelerine ve temas anında (alçak gerilimde)elektrik çarpmalarına karşı başı koruyan kişisel koruyucu ekipmanlardır

Meslek Örgütleri, Üniversiteler, Sendikalar...

Çalışma hayatını düzenleyen iş kanunlarından iş güvenliğini ele başlıca kanunlar;

• 3008 sayılı İş Yasası, 1936
• 931 sayılı İş Yasası , 1967
• 1475 sayılı İş Yasası, 1971
• 4857 sayılı İş Kanunu, 2003,
• 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği, 2012

Acil Durum

İşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, doğal afet gibi acil müdahale, mücadele, ilkyardım veya tahliye gerektiren olaylardır.

Devlet

Arama Kurtarma-Tahliye

İlkyardım

Yangın Söndürme

Ekip sorumluları acil durumlarda gerekli organizasyonu sağlayarak çalışanların ve işyerinin güvenliğini sağlayacak aksiyonları alırlar.

Acil durum ekiplerinin acil durum ikazını vermesi sonrası tüm çalışanlar toplanma alanında toplanmalıdır

İSG

Çalışanlar

İşverenler

9 SAAT

İŞVEREN

Emniyetsiz Durumları Gidermek

İşin Gerekliliği Olan Araç ve Gereçleri Tedarik Etmek

Çalışanlara Sağlık ve Güvenlik Eğitimi Vermek ...

ÇALIŞAN

İş Güvenliğinde Tüm Kural ve Talimatlara Uymak

Kullandıkları makina ve ekipmanı doğru kullanmak

Kendilerine verilen kişisel koruyucu ekipmanları eksiksiz kullanmak ...

Çalışma Hayatını İlgilendiren Kanunlar

• 5510 Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
• 5544 Sayılı Mesleki Yeterlilik Kanunu
• 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu
• 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu