Loading…
Transcript

Gruba warstwa lodu przykrywająca wielki obszar ziemi; występuje na Antarktydzie i Grenlandii. W Polsce występował podczas zlodowaceń plejstoceńskich.

Formy polodowcowe

W krajobrazie ukształtowanym przez lądolód wyróżnia się formy polodowcowe powstałe w wyniku działalności erozyjnej oraz akumulacyjnej.

Lądolód

moreny czołowe – podłużne pasy wzniesień powstałe podczas postoju lodowca z nagromadzenia materiału "uwalnianego" z topniejącego czoła lądolodu, tworzą równoległe do czoła lodowca wały

morena denna – zmiennej grubości warstwa materiału skalnego transportowanego i osadzanego przez lodowiec, składającego się z głazów, żwirów, piasków i gliny, powstaje pod lodowcem, tworzy falistą równinę

rynny polodowcowe – długie i wąskie zagłębienia terenu powstałe na skutek przesuwania się lodowca lub działalności erozyjnej wód płynących wewnątrz lub pod lądolodem

pradoliny – szerokie doliny utworzone w czasie dłuższego postoju lądolodu; płynęły nimi wody pochodzące z topnienia lodu

sandry – rozległe stożki napływowe utworzone ze żwiru i piasku, osadzane przez wody pochodzenia lodowcowego przed czołem lodowca, w Polsce występują np. w Borach Tucholskich

jeziora rynnowe – jeziora powstałe w rynnach po stopnieniu lądolodu

lessy – żółte skały osadowe pochodzenia eolicznego powstające w suchym klimacie na przedpolu lądolodu, z której powstały żyzne gleby (czarnoziemy); w Polsce występuje np. na Wyżynie Lubelskiej

wygłady lodowcowe – powierzchnia litej skały wygładzona wskutek erozji lodowca.

Działalność akumulacyjna

Działalność erozyjna

jeziora morenowe – jeziora powstałe w zagłębieniach moreny dennej i czołowej w zagłębieniach międzymorenowych wypełnionych wodą

kemy i ozy – wzniesienia związane z działalnością wód podlodowcowych

głazy narzutowe (eratyki) – duże fragmenty skał naniesione przez lodowiec, czasami rozbite wzdłuż równych płaszczyzn na części w wyniku erozji, są to granity czerwone (granit rapakiwi), granitognejsy, gnejsy i inne skały metamorficzne

graniaki – bloczki o wygładzonych ścianach i 2-3 ostrych krawędziach, oszlifowane wskutek tarcia niesionych przez wiatr okruchów skalnych (korazja), powstałe w strefie peryglacjalnej (na przedpolu lądolodu