Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Квалиметрияның экономикалық, техника-экономикалық, жалпы ғылыми жəне жүйелік статустары бар.
1. Экономикалық статус – сапаның категориясы мазмұны тұтынушылық
баға мен құнның политэкономикалық арақатынасына байланысты болып
келеді.
Квалиметрия обьектілер мен үрдістердің экономикалық қасиеттерін өлшеу теориясы секілді өзіне эконометрика əдістерін кірістіреді.
2. Техника–экономикалық статус – обьектілер мен үрдістердің экономикалық жəне техникалық қасиеттерінің кешенді бағалауына бағытталғанын белгілейді.
3. Жалпы ғылыми статус – сапа категориясының философиялық-əдістемелік жəне ғылыми функциясымен анықталады. Сондықтан пəндік квалиметрия (өнім, техника, еңбек, шешім, жоба, үрдіс жəне т.б).
Сапа үлкен ғылым саласы. Ол үш ғылым саласымен байланысты болып
келеді. Сондықтан сапаны зерттеуде олардың алатын орындары ерекше.
1. Квалитология - “qualitas” латын сөзі, “сапа” (квалитет) – жалпы сапа
туралы ғылым.
2. Квалметрия - “qualis” латын сөзі, “сапасы жөнінен қандай” (квали) –
сапаны бағалаудың сандық əдістерін қалыптастыратын жəне зерттейтін ғылым
саласы.
3. Метрология - “metro” грек сөзі, “өлшем” (метро) – сапаны өлшеудің
əдістерін қалыптастыратын жəне зерттейтін ғылым.
4. Жүйелік статус – жүйелік теориясы ретінде анықталады. Бұл сапа
категориясының мынадай аспектілеріне байланысты:
• Құрылымдық;
• Динамикалық;
• Анықтылық;
• Реттілік.
Сапа – квалиметрияның негізгі нысаны ретінде
Квалиметрия сапаны бағалау əдістерін зерттейтін ғылым болғандықтан, ол
сапаны бағалаудың критерийлері, оларды табу əдістерін, сапаны өлшеудің
сандық əдістерін жəне сапа көрсеткіші бойынша əртүрлі объективті салыстырмалы варианттардың мүмкіндіктерін алуды қамтамасыз етеді.
Назарларыңызға рахмет!!!
Жалпы квалиметрия – жалпы теориялық мəселелерді қарастырады.
• Түсінік жүйесі (терминология);
• Бағалау теориясы (заңдар жəне əдістер);
• Квалиметрияның аксиоматикасы (аксиома жəне ережелер);
• Квалиметрияның шкалалау теориясы (ранжирлеу, салмақтылық жəне
“Квалиметрия” жалпы 1960 жылдың ортасына қарай қолданысқа енді.
Кейін 1968 жылдан бастап профессор А.В. Гличевтың бастауымен сапаны
бағалаудың ұқсастық əдісінің жалпы əдістемелік негізі қаланды жəне оның
теориялық жалпылауының қажеттілігіне жол берілді.
Квалиметрияның міндеті – сапаны бағалаудың барлық əдістерін əзірлеу
мен дамыту.
Квалиметрия латынша (“qualitas” – сапа, қасиет, сипат, ал “quails” –
қандай, сапасы қандай деген мағына) жəне ежелгі грек “метрео” сөзі - өлшеу,
өлшеу жүргізу дегенді білдіреді. “Метрео” түбірі жалпы халықаралық ғылым
лексикасында қолданылады, ал “квали” түбірінің түрленіп айтылған түрі
“качетво” - “сапа” дегенді білдіреді. Ағылшынша “quality” (“кволити”), испан
тілінде “calidad” (“калидад”), француз тілінде “qualite” (“кваалита”), неміс
тілінде “qualitat” (“квалитат”), голландия тілінде “kwaliteit” (“квалитайт”).
Сонымен қатар, “Квалиметрия” термині “сапаны өлшеу”, “сапаны бағалау”
сияқты мағына береді.
Квалитология - сапа ғылымы. Квалиметрияның ғылым ретіндегі статустары
Орындаған : Қалықұл Б.М.
Тобы: Маркетинг-341