ET

ET Altyapısının Gelişimi

“ET altyapı gelişiminde 5 dönemin her birindeki sistem yapılanması gösterilmektedir”

Genel Amaçlı Ana Bilgisayar ve Mini Bilgisayar Dönemi (1959- Günümüz)

1959 senesi ana bilgisayarların ticari amaç ile kullanımının başlangıcıdır.

1965 yılında mini bilgisayarlar çıkmıştır. Mini bilgisayarlar ana bilgisayarlara göre daha çok tercih edildiler. Bunun sebebi daha düşük bir ücrete sahip olmaları ve daha güçlü olmalarıdır.

ET Altyapısının Gelişimi

“ET altyapı gelişiminde 5 dönemin her birindeki sistem yapılanması gösterilmektedir”

Kişisel Bilgisayarlar Dönemi (1981-Günümüz)

1980-1990 yılları arasında yaygınlaşmışlardır.

Hem ev kullanıcıları tarafından hem de kurumsal kullanıcılar tarafından tercih edilmişlerdir.

İstemci/Sunucu Dönemi (1983-Günümüz)

Masaüstü veya dizüstü bilgisayar olarak ifade edilen istemciler çeşitli hizmetler sunan, güçlü sunucu bilgisayarlara bağlanmaktadırlar. İstemci-sunucu ağı “iki katmanlı” veya “çok katmanlı (n-katmanlı) ” olabilir.

ET Altyapısının Gelişimi

“ET altyapı gelişiminde 5 dönemin her birindeki sistem yapılanması gösterilmektedir”

.

Satış

Üretim

Muhasebe

İnsan Kaynakları

.

İnternet

Web Sunucu

Uygulama Sunucusu

İstemci

Çok katmanlı istemci/sunucu ağında, istemcinin hizmet talepleri farklı seviyelerdeki sunucular tarafından karşılanır.

Çok Katmanlı İstemci/Sunucu Ağı (n-Katmanlı)

ET Altyapısının Gelişimi

“ET altyapı gelişiminde 5 dönemin her birindeki sistem yapılanması gösterilmektedir”

Kurumsal Bilgi İşlem Dönemi (1992-Günümüz)

İnternetin ortaya çıkışı ile bu döneme geçilmiştir.

İnternet protokolü ile bağımsız ağları birbirine bağlamak için kullanılmaya başlandılar.

Bir kuruluşa geniş çapta uygulanabilen ve sonrasında her alandaki kullanıcılar tarafından daha da özelleştirilebilen bir platformdur.

ET Altyapısının Gelişimi

“ET altyapı gelişiminde 5 dönemin her birindeki sistem yapılanması gösterilmektedir”

Bulut ve Mobil Bilgi İşleme Dönemi (2000-Günümüz)

En hızlı gelişen bilgi işlem şekli olarak görülmektedir.

Bilgi işlem havuzuna ağ üzerinden erişilmesini sağlar.

.

Altyapı Gelişiminde Teknoloji Desteği Sağlayıcılar

Metcalfe Kanunu ve Ağ Ekonomisi

Moore Kanunu ve Mikroişlemci Gücü

Moore Kanunu ve Mikroişlemci Performansı

Çiplerin Düşen Maliyeti

Moore Kanunu

1965'te başlıyor

Ethernet Network'un mucidi Robert Metcalfe'ın adını taşıyan kanuna göre bir ağa bağlı olmanın değeri ile kullanıcı başı değeri üssel olarak artarken, kullanıcı başına fiyatı sabit kalmakta, hatta azalmaktadır.

Moore Kanunu Daha Fazla Performans Demektir

Transistör Fiyatı (USD)

Gordon Earle Moore Intel şirketinin manevi emekli yönetim kurulu başkanı, kurucu ortağı ve Moore Yasası'nın yazarıdır.

on

bir

onda bir

Azalan İletişim Maliyetleri Ve İnternet

yüzde bir

“İnternet erişiminin maliyeti 1995 yılından beri üstel olarak azalmaktadır. Bu da internet popülasyonundaki büyümeyi meydana getirmektedir.”

binde bir

Moore Yasası'na Göre Her 18 Ayda

• mikro işlemcilerin gücü ikiye katlanmaktadır,
• işleme gücü ikiye katlanmaktadır,
• işleme ücretleri yarı fiyatına düşmektedir.

on binde bir

ET altyapısındaki gelişmeler, iletişim maliyetlerinde hızlı bir azalma meydana getirmiştir. Aynı zamanda internetin boyutunda katlanarak büyüme gerçekleşmiştir.

yüz binde bir

milyonda bir

on milyonda bir

İletişim maliyetleri azaldıkça internet kullanımı ve bilgiye erişim imkanı artar.

Mikroçipteki transistör sayısına bağlı olarak işlem gücünde gerçekleşen değişim

Transistörlerin maliyetinin düşmesiyle işlem gücünde artış gözlenir.

Yığınsal Dijital Depolama Kuralı

Standartlar ve Ağ İletişimi

COBOL (1959)

Yazılımların maliyetini düşüren kullanımı kolay yazılımdır.

Ethernet (1973)

İstemci/Sunucu işleme ve bilgisayarların yerel ağa bağlanmasını sağlayan ağ standardı.

Teknoloji standartları, ürünlerin uygunluğunu ve ağla iletişim sağlama becerilerini belirleyen özelliklerdir.

Kişisel Bilgisayarlar (1981)

Bilgi işlem sektöründe büyüme sağlamıştı.

Her yıl toplanan veri miktarı ikiye katlanmaktadır ve dijital enformasyon verilerinin depolanma maliyeti her geçen yıl yüksek oranlarda azalmaktadır.

UNIX (1969-1975)

Çok kullanıcılı, çoklu görevli, taşınabilir işletim sistemi.

Bilgi İşlemde Bazı Önemli Standartlar

ASCII (1958)

Farklı üreticilerden gelen farklı makineler arasında veri değişimi imkanı sağlar.

TCP/IP(1974)

İnternet üzerinden milyarlarca bilgisayarın birbiriyle bağlanmasını sağlayan ortak adresleme şeması.

World Wide Web (1989-1993)

Web sayfalarının yaratılmasını sağlayan standarttır.

1955’te ilk manyetik depolama cihazı kullanıldığından beri, kilobyte verisinin depolanma maliyeti üstel olarak azaldı ve ortalama her 15 ayda bir dijital depolama miktarı katlandı. (tablo)

Bilgisayar Donanım Platformu

• DELL
• IBM
• AMD
• Sun Microsystems
• HP
• Apple
• Linux Machines

Sunucu: Verilerin, bilgisayar ağları üzerinden kullanıcıların erişimine açık olarak barındırıldıkları bilgisayar sistemlerine verilen isimdir.

Yaprak Sunucu: Çok ince katmanlardan oluşan,

devre kartı, işlemci, bellek ve ağ bağlantıları ile raflara yerleştirilen ultra ince bilgisayarlardır.

İşletim Sistemi Platformu

• Microsoft Windows
• Unix
• Linux
• Mac OS X
• Google Chrome

Kurumsal Yazılım Uygulamaları

• Ara Katman Yazılımları
• SAP
• Oracle
• Microsoft
• BEA

Veri Yönetimi ve Depolama

• IBM DB2
• Oracle
• SQL Server
• Sybase
• MySQL
• EMC Systes

Ağ/Telekomünikasyon

• Linux
• Novell
• Cisco
• Alcatel-Lucent
• Nortel
• AT&T
• Verizon

İnternet Platformları

• Apache
• Microsoft IIS
• .NET
• Unix
• Cisco
• Java

Danışmanlık ve Sistem Birleştiricileri

• IBM
• EDS
• Accenture

Mobil Dijital Platform

Yakın gelecekte, işletmelerin kişisel ve masaüstü bilgisayar yerine hızla mobil araçlara geçmesi ile akıllı telefonlar, netbooklar ve tablet bilgisayarlar internet ulaşımında birincil araç olacaklardır. (günümüzde bu hissedilmektedir. örn; mobil bankacılık )

Şebeke (Grid) Bilgi İşlem

d

Büyük çaplı hesaplama problemleri için fiziksel kapasiteleri tembel durumda olan bilgisayarları bir ağ üzerinde toplayıp işleri bu bilgisayarlara

bölüştürerek büyük

bir hesaplama gücü

elde edilmesidir.

kaynaklar

d

kullanıcılar

Şebeke (Grid) Bilgi İşlem

İş Yararları

• Paylaştırılabilir bilgi işleme gücü sunar.
• Zamana bağlı sonuçların üretilmesini hızlandırır.
• Kalibrasyon ve işletim esnekliği getirir.
• İş ihtiyaçları anlık ya da zaman içerisindeki değişikliklere göre ölçeklenebilir.
• Üretimin arttırılmasında yardımcı olur.
• Yatırım maliyetlerini azaltır.

Teknolojik Yararları

• Altyapıda iş yükü ve kaynak kullanımında optimizasyonu sağlar.

• Veriye ulaşılabilirliği arttırır.

• Kendini toparlayan, yüksek kullanılabilirliği olan bir altyapı kurmakta yardımcı olur.

Grid Bilgi İşlem Yöntemini Kullanan Bazı Proje ve Kurumlar

Sanallaştırma

Tek bir fiziksel ana makine üzerinde, birden fazla sunucu ve uygulama çalıştırabilmesini, sanal makineler (virtual machines) yardımıyla verimli kullanılabilmesini sağlayan, çeşitli platformlardan bağımsız, tasarruf sağlayan bir yazılım mimarisidir.

Sanallaştırmanın Avantajları

• Sunucuları verimli kullanmayı sağlar.
• İhtiyaç halinde (test gibi) yeni sunucu oluşturulabilir.
• Donanım maliyetlerini yarıya düşürür.
• Kurulum ve akım maliyetlerini %80 azaltır.
• Olası problemlerde sanal sunucular hızla aktive olur.
• Tüm sunucuları tek bir merkezden izleme olanağı sağlar.
• Yer tasarrufu sağlar.
• Enerji tasarrufu sağlar.

Bulut Bilgi İşlem

Sistemde ihtiyaç duyulan yazılım, donanım ve veri saklama gibi temel ihtiyaçların size uzak bir veri merkezinden internet bağlantısıyla sunulmasıdır.

Hizmet Olarak Bulut Yazılım

Kullanıcılar(Müşteriler)

Hizmet Olarak Bulut Platformu

Yazılım Geliştiricileri

Hizmet Olarak Bulut Altyapısı

ET Yöneticileri

Yeşil Bilgi İşlem

Bilgisayar, sunucular ve bunlarla ilgili monitör, yazıcı, depolama aygıtları, ağ ve iletişim sistemleri gibi araçların tasarımı, üretimi ve atılmasının

çevre üzerindeki etkisini en aza indirmeyi

pratik ve teknolojik olarak ifade eder.

Otonom Bilgi İşlem

Kendi kendilerini yapılandıran, optimize eden ve ayarlayan, bozulduğu zaman kendilerini onaran, dışarıdaki davetsiz misafirlere ve kendine zarar vermeye

karşın kendilerini korumak için

geliştirilmiş endüstri çapında

bir çabadır.

Olay

Sistem Görüntülemesi

Sistem Modelleri

Sistem Muhakemesi

Aktif Sistem

Kurtarma Eylemleri

Yüksek Performans ve Güç Tasarruflu İşlemciler

Modern mikro işlemciler tek bir çip üzerine çoklu işlemci çekirdeği özelliğine sahip olmaktadır. Böylece güç tasarrufu ve performans artışı sağlanır.

Açık Kaynak Yazılımlar

Kaynak kodları herkese açık olan yazılımlardır.

Kaynak kodları ise birçok kullanıcı tarafından neredeyse hiç görülmeyen, yazılımın nasıl işlemesi gerektiğini kullandığımız cihazlara söyleyen kodlar veya komutlar dizisinden oluşur.

İşletmelereAvantajları

• Topluluk
• Kalabalığın Gücü
• Şeffaflık
• Güvenilirlik
• Daha İyi Güvenlik
• Değer Tabanlı
• Pazarlamak İçin Daha Hızlı Zaman
• Maliyet Etkisi
• Kilitli Olma Riskinden Kurtulma
• Norm Olmak

Linux

• Eylül 1991'de açık kaynak işletim sistemi olarak çıkmıştır.
• UNIX işletim sisteminin bir türevidir.
• Bir maliyeti yoktur.
• Birden çok platformda çalışabilir.
• Çok kullanıcılıdır.
• Sınırsız bir şekilde dağıtımı yapılabilir.
• Çok görevli bir yapıya sahiptir.

JAVA

İnternette etkileşimli ortam sunan, işletim sistemi ve işlemciden bağımsız nesne tabanlı programlama dilidir.

Java her türdeki ağ uygulamalarının temelini oluşturarak kurumsal yazılım geliştirme ve dağıtımı için küresel bir standarttır.

Kurumsal düzeyde, Java bir kuruluşun arka uçtaki veri sistemleri ile iletişim gerektiren daha karmaşık e-ticaret ve e-iş uygulamaları için kullanılmaktadır.

AJAX

Asynchronous JavaScript and XML

Sunucuya gelen herhangi bir isteği arkaplanda işleyerek web uygulamalarının eşzamanlı olmadan çalışmasına olanak sağlayan bir takım web geliştirme teknikleridir.

AJAX kullanan herhangi bir web uygulaması tüm sayfayı yenileme ihtiyacı olmadan veri yollayabilir ve alabilir.

AJAX’ı kullanmanın en iyi kısmı kullanıcı deneyimini kolaylaştırmasıdır. Ziyaretçileriniz içeriğinize erişmek için uzun süreler beklemek zorunda kalmazlar.

Google’un otomatik

tamamlama özelliği

buna bir örnektir.

Web Hizmetleri

Web hizmetleri, herhangi bir işletim sistemi veya programlama diline bağlı olmadan ve zaman alıcı özel kodlama gerektirmeden farklı uygulamaların standart bir şekilde birbiri ile iletişim kurmalarını sağlamaktadır.

Hizmet Odaklı Mimari (SOA)

Birbiriyle haberleşerek çalışan yazılım uygulamaları oluşturmak için kendi kendine yeten hizmetler grubudur.

Dış Kaynak Yazılım

Bir işletmenin, dünyanın düşük ücretli bir bölgesinde iş yapan işletmelerden özel yazılım geliştirmek veya var olan eski programlarının bakımı için sözleşme yapılmasını sağlamaktır.

Yazılım için üç dış kaynak bulunmaktadır.

• ticari bir yazılım satıcısından yazılım paketi

• başka bir satıcı için özel uygulama geliştirme yazılımı

• bulut tabanlı hizmet ve araçlar

Yazılım Paketleri ve Kurumsal Yazılım

Yazılım paketi, bir işletmenin yazılım programlarını yazma gereği olamadan, önceden yazılmış ticari olarak elde edilebilen programlar setidir.

Microsoft, SAP ve Oracle PeopleSoft gibi yazılım satıcıları iş süreçlerine destek amacıyla yazılım paketleri geliştirmişlerdir.

Bulut Hizmetleri

Melez Bulut

Bulut teknolojisi hiçbir kurulum gerektirmeyen web tabanlı uygulamalar ile işlemsel olarak kolaylık sunan online depolama hizmetidir.

Topluluk Bulutu

• Paylaşılan Endişeleri Karşılar

Özel Bulut

• Tam Kontrol
• Düzenlenebilir
• Rahatlık

Genel Bulut

• Esneklik
• Kamu Hizmeti Fiyatlandırması
• Baskı Uzmanlığı

Dezavantajları

Avantajları

.

-Hızlı kullanım kolaylığı

-Depolama alanı, hızlı veri transferi ve yedekleme üzerinde maliyet tasarrufu yapabilme

-Farklı platformlarda çalışarak, platform bağımlığını ortadan kaldırma

-Bulut yazılım hizmetini veren şirketlerin serverları 7/24 yazılım ve donanımsal olarak güvenlik tedbirlerini aldıklarından dolayı ana bilgisayardan daha güvenli olması

-Bilgi güvenliğini ve kullanıcı gizliliğini sağlayamamaktadır. Güvenlik açıkları oldukça fazladır.

-Dünyada dijital bölünme artacak bu da uluslararası, politik ve ekonomik sorunlar doğuracaktır.

-Verilere ulaşabilmek için internet bağlantısının olması gerekmektedir.

Toplam Sahip Olma Maliyeti

(TCO- Total Cost of ownership)

Kullanım

Alım

satın alma maliyeti

işletme maliyeti

Bir malın toplam sahip olma/kullanım maliyetidir. Bu kavram, yalnızca sabit maliyetleri değil, aynı zamanda makinenizin kullanımına bağlı değişken maliyetleri de dikkate alır.

bakım-onarım maliyeti

Onarım

6

Rakip İşletme ET Altyapı Yatırımları

1

İşletmenin Hizmetleri İçin Piyasa Talebi

İçsel Faktörler

2

İşletmenin İş Stratejisi

5

Rakip İşletme ET Hizmetleri

İşletmenin

ET Altyapısı

ve

Hizmetleri

Dış Pazar Faktörleri

4

Enformasyon Teknolojisi

Değerlendirmesi

3

İşletmenin

ET Stratejisi, Altyapısı ve Maliyeti