Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Gospodarka II RP
9
-Odrodzone państwo polskie odziedziczyło po zaborcach nierównomierny rozwój gospodarczy spowodowany różną polityką gospodarczą państw zaborczych. Najsłabiej uprzemysłowione były ziemie wschodnie, najlepiej – zabór pruski (śląsk)
-Nie istniał rynek ogólnopolski gdyż dotąd każdy z zaborów był połączony jedynie ze swoją metropolią (Prusami, Rosją, Austrią).
-Państwo polskie nie posiadało rynków zbytu na swoje towary.
-Nie istniał jednolity system finansowy czy skarbowy – obowiązywało kilka walut, trzy systemy prawne, różne systemu podatkowe.
-Nie istniały połączenia komunikacyjne.
- w 1925 r. sytuacja uległa pogorszeniu ze względu na wojnę celną z Niemcami. Niemcy były zobowiązane konwencją genewską do zakupu polskiego węgla (bez cła).
-Po wygaśnięciu umowy nałożono na polski węgiel wysokie cło co spowodowało znaczną podwyżkę cen i ostatecznie doprowadziło do wojny celnej z Niemcami. Załamał się kurs złotego. Produkcja przemysłowa i wydobycie spadły o 20 %. Skutki: wzorst bezrobocia i niezadowlenie społeczne.
Państwo polskie znalazło nowe rynki zbytu i uniezależniło się gospodarczo od Niemiec co spowodowało wzrost gospodarczy w następnym okresie.
1. Sytuacja gospodarcza państwa polskiego po odzyskaniu niepodległości.
-W roku 1923 nastąpiło znaczne pogorszenie sytuacji gospodarczej. Doszło do hiperinflacji – ceny produktów rosły błyskawicznie. Marka polska praktycznie straciła wartość. W tej sytuacji prezydent powierzył funkcję premiera Władysławowi Grabskiemu, którego zadaniem miało być wyciągnięcie kraju z kryzysu. Rząd Grabskiego przeprowadził konieczne reformy.
3. Ożywienie gospodarcze w latach 1926 – 1929. Po przewrocie majowym nastąpił okres rozwoju gospodarczego:
-wzrosła produkcja rolna, -ożywił się handel wewnętrzny,
-wzrosły realne płace robotników,
-zwiększyły się inwestycje,
-Polska osiągnęła dodatni bilans handlowy (więcej eksportowała niż importowała),
-nastąpił gwałtowny rozwój portu morskiego w Gdyni, w którym przeładowywano polski węgiel,
-wybudowano magistralę kolejową łączącą Górny Śląsk (zagłębia węglowe) z Pomorzem,
-w roku 1928 osiągnięto szczyt produkcji przemysłowej w dwudziestoleciu oraz najmniejsze bezrobocie
Gospodarka II RP
Kryzys ekonomiczny na ziemiach polskich 1929 – 1935.
a) Kryzys ekonomiczny był skutkiem kryzysu amerykańskiego. USA wycofała z Europy wszystkie swoje kapitały doprowadzając kraje europejskie do ruiny. Podobnie jak w USA rozpoczął się od spadku cen na artykuły rolne. Ponieważ Polska była krajem w 60% rolniczym, szczególnie ciężko odbił się on na rolnictwie.
b) Cechy kryzysu:
-wycofanie kapitału zagranicznego,
-spadek obrotów handlowych szczególnie w handlu zagranicznym, inwestycji i popytu,
-spadek produkcji przemysłowej (o ok. 40%),
-bankructwo zakładów przemysłowych i banków (zamknięto ok. 1500 zakładów),
-bezrobocie przekroczyło ok. 500 tysięcy,
-załamał się budżet państwa,
-wyczerpały się polskie zapasy złota i obcej waluty
-przeludnienie wsi, nędza
Od 1932 r. Polska zaczęła wychodzić z kryzysu stosując metody interwencjonizmu państwowego.
Dzięki temu Polska wyszła z kryzysu wolniej ale praktycznie bez pomocy z zewnątrz.
Ożywienie gospodarcze w latach 1936 – 1939 r.
-Po zakończeniu kryzysu ekonomicznego państwo polskie weszło w okres ożywienia gospodarczego.
Przyczyniły się do tego przede wszystkim plany gospodarcze, których autorem był Eugeniusz
Kwiatkowski – od 1935 r. wicepremier. Najbardziej znany to czteroletni plan inwestycyjny
-Celem planów była rozbudowa przemysłu, głównie zbrojeniowego, oraz utworzenie nowego okręgu przemysłowego w widłach rzek: Wisły i Sanu, co przyczyniłoby się do ożywienia gospodarczego tamtego regionu i zniwelowania różnic między Polską A i Polską B.
-W 1936 r. zadecydowano o budowie COP – Centralnego Okręgu Przemysłowego. Na obszarze COP
zaczęły powstawać liczne zakłady przemysłowe. Wybudowano wówczas:
-miasto Stalowa Wola,
-elektrownię wodną w Rożnowie na rzece Dunajec,
-fabrykę dział w Rzeszowie,
-fabrykę samolotów w Mielcu,
-zakłady zbrojeniowe w Radomiu, Starachowicach i Sanoku,
-fabrykę kauczuku syntetycznego w Dębicy,
-czy fabrykę samochodów ciężarowych w Lublinie.
Skutki budowy COP: zmniejszono bezrobocie, nastąpił rozwój sektora państwowego, rozwinął się rynek wewnętrzny, zwiększyła się produkcja przemysłowa.