Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
De vochtbalans wordt wereldwijd inadequaat bijgehouden. Het nut van de vochtbalans wordt niet door alle verpleegkundigen ingezien en er is gebrek aan tijd en personeel. (Jeyapala et al., 2015)
Als verpleegkundigen kritischer zouden zijn op oedemen en dyspneu zou een vochtbalans dan achterwege gelaten kunnen worden? (Kleefstra, 2017)
Welke factoren zorgen ervoor dat de vochtbalans inadequaat wordt bijgehouden en is alleen wegen van patiënten een goed alternatief voor nefrologiepatiënten?
De mate waarin een vochtbalans betrouwbaar is en zinvol, valt en staat met hoe dit wordt bijgehouden. Dit gaat in de praktijk eigenlijk bijna altijd mis om verschillende redenen: patiënt plast niet op de po, drinkt extra bij, verpleegkundige heeft de info niet bijgehouden, niet correct in HIX gezet en/ of de balans is niet goed afgesloten. Dat is zonde van alle effort en dan heb je er niets aan.
o Bij patiënten die polyurie (verminderde urineproductie) hebben en waar een diagnose moet worden gesteld of waarbij de vochtinname moet worden afgesproken (zoals bijvoorbeeld na plaatsen van een NSK) (zie hieronder)
o Bij het opstarten van de behandeling van een nefrotisch syndroom waarbij een patiënt ingesteld wordt op medicatie; in de vervolgbehandeling kan wel gewogen worden.
o Bij het opstarten van een behandeling waarbij een patiënt wordt ontwaterd; soms is dat de eerste stap en daarna varen we op het gewicht.
o Bij analyse van acute nierinsufficiëntie zonder duidelijk oorzaak en er een diagnose gesteld moet worden.
o Voor het bepalen van de nierfunctie (klaring) als de GFR (zie hieronder) onbetrouwbaar is.
o Bij een postmortale niertransplantatie: als hij goed wordt bijgehouden en op tijd wordt ingeleverd kan je hier zien of de nier op gang komt doordat de creatinine excretie toeneemt en het creatinine in het bloed nog steeds hoog is > dat kan je helpen om te beslissen of er nog ruimte is om een dialyse uit te stellen.
NSK is een Nefrostomiekatheter, dit is een katheter die direct in de nier geplaatst is om urine via deze weg af te voeren in plaats van via de urineleider naar de blaas.
GFR is de glomerulaire filtratiesnelheid, wordt gebruikte om de nierfunctie weer te geven. Het geeft aan hoeveel bloed er per minuut door de nieren wordt gefiltreerd. Met behulp van de waarde van creatinine in het bloed kan de GFR worden geschat > eGFR waarin de letter e staat voor estimated.
1 Vind je het bijhouden van de vochtbalans zinvol?
85% van de ondervraagden is het daarmee eens. Zeker als het om nierpatiënten gaat, de patiënt niet gewogen kan worden of er een vochtbeperking geldt. 10% vindt alleen wegen voldoende en 4% doet gewoon wat de arts vraagt.
2 Ben je goed op de hoogte hoe je alles moet noteren op een vochtbalans? Weet je het aantal ml van de glazen en schaaltjes? En weet je dat bij sondevoeding en nutridrink niet de volledige hoeveelheid ml genoteerd moet worden op de vochtbalans?
60% is goed op de hoogte hoe de vochtbalans moet worden ingevuld, 22% weet het niet precies en 18% wist niet dat je bij sondevoeding en nutridrink minder vocht noteert.
3 Is er een duidelijk protocol over het bijhouden van de vochtbalans, wat schrijven we er wel op en wat niet?
57% zegt dat er geen duidelijk protocol is hoe je een vochtbalans hoort in te vullen, 26% heeft geen idee of er nooit naar gekeken en 17% zegt dat er wel een protocol is.
4 Vind je dat de vochtbalans goed wordt bijgehouden?
45% vindt dat de vochtbalans nooit klopt, 33% zegt dat hij vaker niet klopt dan wel en 22% vindt dat hij meestal wel klopt.
5 Als hij niet goed wordt bijgehouden waar gaat het dan mis?
Op de vraag waar het mis gaat zegt 26% de voedingsdienst schrijft het niet goed op, 13 % de verpleging vergeet het goed bij te houden en 61% vindt dat het mis gaat om meerdere redenen, o.a. door voedingsdienst en verpleging, maar ook door drukte, rondslingeren van vochtbalans en familie die niet op de hoogte is en bijvoorbeeld drinken pakt.
6 Bij wie ligt de verantwoordelijkheid voor het goed invullen van de vochtbalans?
De verantwoordelijkheid voor de vochtbalans ligt volgens 52% bij de verpleging en voedingsdienst samen en 48% vindt dat de verantwoordelijkheid bij de verpleging ligt.
7 Is er een vaste plek voor de vochtbalans?
Hierop zei 52% nee, 13% heeft geen idee, vind wel dat dat zou moeten, 22% denkt van niet maar zegt hij ligt meestal in de sluis, of aan bed of op kastjes. 9% zegt ja, in de sluis en 4% zegt ja aan het bed.
8 Wat zou je er van vinden als de vochtbalans elke dienst wordt ingevoerd in HIX en per 6 uur werd bijgehouden? Dit betekent dan van 0.00 uur tot 6.00 uur van 6.00 uur tot 12.00 uur, van 12.00 uur tot 18.00 uur en van 18.00 uur tot 0.00 uur.
De vochtbalans wordt op andere afdelingen per 6 uur bijgehouden, op de vraag of dat zou helpen en wenselijk was zei 52% nee als iedereen hem gewoon goed in zou vullen is dit niet nodig, 13% zei Ja, dan heb je bij start van dienst geen halve lijst. 22% Wil graag dat deze per dienst bijgehouden wordt en ingevuld wordt in HIX. 9% Vindt het vooral extra werk maar wel fijner en 4% vindt dit extra werk
9 Bespreek je met de patiënt dat er een vochtbalans wordt bijgehouden?
52% bespreek de vochtbalans altijd met de patiënt, 44% alleen bij het starten van de vochtbalans verder gaan ze ervan uit dat de patiënt op de hoogte is. 4% gaat ervan uit dat de patiënt het al weet.
10 Laat je de patiënt zelf de vochtbalans bijhouden als hij of zij dit kan?
60% laat de patiënt het liefste zelf de vochtbalans bijhouden, 22% vergeet dit vaak en houdt hem dan zelf bij, hoewel sommigen wel de intentie hebben om het door de patiënt zelf te laten doen. 18% Laat dit wel door de patiënt doen maar neemt hem samen door en houdt er zich op.
11 Bespreek je met de familie dat er een vochtbalans wordt bijgehouden, dus dat als hij of zij een glas water pakt deze genoteerd moet worden?
Op de vraag of de familie wordt ingelicht bij het starten van een vochtbalans zegt 52% dit meestal te vergeten, 18% doet dit altijd, 22% zegt dat de patiënt het zelf aan de familie kan vertellen en 8% vindt het afhankelijk van situatie of dienst of je familie spreekt.
Overige tips:
- Een duidelijk protocol is wenselijk.
- Nut ervan inzien hoe belangrijk goed invullen en bijhouden van vochtbalans is.
- Pompen op nul zetten in de avond.
- Duidelijke tabel met hoeveelheden glazen.
- Elektronische vochtbalans (deze laat ik achterwege in dit onderzoek omdat dit nu geen optie is).
- Valideren gaat vaak mis of wordt vergeten.
- Per dienst invullen in HIX.
Conclusie:
Als ik alles samenvat is er veel onduidelijkheid en is er nergens een goede handleiding te vinden. Klopt de vochtbalans vaak halverwege de dag al niet meer. Worden de pompen vaak niet op nul gezet om 20.00 uur en wordt de balans in de avond niet altijd goed verwerkt in HIX.
Ook zijn er onduidelijkheden over de vochteenheden van sondevoeding en nutridrink. Om dit laatste goed te kunnen verwerken heb ik contact opgenomen met de diëtiste uit het ziekenhuis. Zij gaf aan dat ze bezig zijn dit te herzien, dus zullen binnenkort wellicht wijzigen.
Acute nierinsufficiëntie - Het Acute Boekje. (z.d.). Het Acute Boekje. Geraadpleegd op 12 april 2021, van https://www.hetacuteboekje.nl/hoofdstuk/nefrologie/acute_nierinsufficientie.html
Jeyapala, S., Gerth, A., Patel, A., & Syed, N. (2015, 17 november). Improving fluid balance monitoring on the wards. PubMed Central (PMC). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4693109/
Kleefstra, S. (2017, 18 augustus). Vochtbalansen en andere rituelen. Nursing. https://www.nursing.nl/blog/vochtbalansen-en-andere-rituelen-nurs005498w/
NHG GFR. (z.d.). NHG. Geraadpleegd op 12 april 2021, van https://www.nhg.org/themas/publicaties/laboratoriumdiagnostiek-nieraandoeningen-volledige-tekst