HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ CỦA QUỐC GIA
TÁC GIẢ
- Thân Nhân Trung (1418 - 1499) tựa là Hầu Phủ.
- Đỗ Tiến sĩ năm 1469, là người nổi tiếng văn chương trong hội Tao đàn thời Hậu Lê, được Lê Thánh Tông tin dùng.
TÁC PHẨM
HOÀN CẢNH RA ĐỜI
- Từ 1943, triều Lê đặt ra lệnh xướng danh, ban áo mũ, cấp ngựa, ăn yến, vinh qui bái tổ cho những người đỗ đạt cao nhằm khuyến khích nhân tài và phát triển giáo dục.
- 1484 thời Hồng Đức, Thân Nhân Trung đã soạn bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, khắc trên bia tiến sĩ ở Văn Miếu.
THỂ LOẠI:
- Văn bia: là loại văn khắc trên bia đá nhằm ghi chép những sự việc trọng đại hoặc tên tuổi những người có công đức lớn để lưu truyền cho đời sau.
BỐ CỤC
Từ đầu " Tôi dẫu nông cạn vụng về, ... đến ... làm đến mức cao nhất"
Nêu lên giá trị của hiền tài đối vối đất nước.
Phần còn lại
Nêu ý nghĩa của việc dựng bia, khắc tên người hiền tài
KHẲNG ĐỊNH VAI TRÒ, GIÁ TRỊ CỦA HIỀN TÀI
MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC DỰNG BIA
PHÂN TÍCH
KHẲNG ĐỊNH VAI TRÒ, GIÁ TRỊ CỦA HIỀN TÀI
- Hiền tài: chỉ người tài đức
- Nguyên khí: khí chất làm nên sự sống ban đầu
- Hiền tài là nguyên khí quốc gia: Khẳng định người hiền tài là khí chất làm nên sự sống còn và phát triển của xã hội, đất nước
- Triều đình trọng dụng người tài và sẵng sàng giao cho việc lớn
- Hiền tài quyết định sự vinh suy của một đất nước
Như vậy muốn nguyên khí thịnh, đất nước phát triển thì không thể không chăm chút bồi dưỡng nhân tài.
MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC DỰNG BIA
- Lưu danh hiền tài muôn đời, thể hiện sự coi trọng đề cao hiền tài của thánh minh.
- Để kẽ sĩ trông vào bậc hiền tài mà phấn đấu rèn luyện đức, luyện tài.
RĂN DẠY KẺ SĨ
CÁC TIẾN SĨ MỚI ĐỖ
- Về cách sống, cách làm việcc cách cư xử: Củng cố vận mệnh đất nước.
- Về đạo lí luân thường phải tránh ác, làm việc thiện.
RĂN DẠY KẺ SĨ
MỌI KẺ SĨ TRONG THIÊN HẠ
- Đem khả năng phục vụ đất nước, hết mình vì đất nước
- Giữ vững nhân cách (không hối lộ, rơi vào những nhóm người gian ác)
NGHỆ THUẬT
Lập luận chặt chẽ, giọng văn mạnh mẽ khẳng định vai trò quan trọng của nhân tài, nhấn mạnh vai trò của hiền tài
Mạch lạc, thuyết phục, dễ hiểu
NỘI DUNG
Nhấn mạnh vai trò, tầm quan trọng của người hiền tài đối với vận mệnh đất nước, đồng thời cũnh chỉ rõ mục đích tốt đẹp của việc đề danh tiến sĩ.